Tại Triển lãm quốc tế về an ninh quốc phòng ISDEF 2022, diễn ra cuối tháng 3, tại thành phố Tel Aviv, với sự tham gia của các tổ chức và doanh nghiệp đến từ 75 quốc gia, du khách rất ngạc nhiên trước màn trình diễn “bắn hạ” thiết bị bay không người lái (drone). Chỉ với một thiết bị cầm tay như hình khẩu súng, người sử dụng không cần được đào tạo có thể phát hiện, nhận diện nguy cơ và bắn hạ một chiếc drone xâm nhập trái phép khu vực cần bảo vệ.
Thiết bị nói trên có tên Knight Dome (mái vòm hiệp sĩ), là thiết bị cầm tay đầu tiên trên thế giới sử dụng công nghệ khống chế phần mềm bằng sóng radio (SDR) để tiêu diệt các drone. Được trang bị cảm biến phát hiện tín hiệu, sau khi nhận diện được mục tiêu, Knight Dome sẽ phá sóng điều khiển từ thiết bị cầm tay hoặc sóng GPS khiến drone mất liên lạc và rơi hoặc phải bay về nơi xuất phát.
Knight Dome là sản phẩm của Công ty Skylock, một công ty chuyên về thiết bị công nghệ chống thiết bị bay không người lái (drone) và thiết kế các giải pháp tổng thể trong phát hiện, nhận diện và vô hiệu hóa drone xâm nhập trái phép. Được thành lập từ năm 2018, chỉ sau một năm đi vào hoạt động, Skylock đã đứng vững và hiện có khách hàng tại hơn 30 quốc gia.
Phổ biến cách đây khoảng trên 10 năm, các drone, hay còn gọi là drone ban đầu, chỉ chủ yếu phục vụ mục đích giải trí, nhưng đã nhanh chóng phát triển với nhiều công dụng khác nhau như viễn thám, chụp ảnh, quay phim, vận chuyển hàng. Theo báo cáo của tổ chức phi lợi nhuận Hiệp hội quân đội Mỹ, sự phát triển của công nghệ đang giúp drone ngày càng nhanh hơn, nhỏ hơn và nguy hiểm hơn nếu bị các tổ chức tội phạm hoặc khủng bố biến thành một vũ khí tấn công hoặc phục vụ các mục đích xấu. như hoạt động gián điệp, mang chất nổ, mang vũ khí hóa học.
Trên thị trường thương mại đang sẵn có mẫu drone lớn có thể mang 6 kg hàng, bay với tốc độ 60 km/h liên tục trong 16 phút. Nhiều mẫu drone do thám với trọng lượng và kích thước nằm gọn trong lòng bàn tay, được trang bị camera theo dõi mục tiêu từ khoảng cách hàng trăm mét, có giá chưa đầy 200 USD.
Với sự cải tiến về pin, động cơ điện và vật liệu chế tạo, giới nghiên cứu đang phát triển các drone có thể đạt tới tốc độ 130 km/h trong vòng 3-5 phút bay. Một số mẫu chở hàng có tới 8 động cơ, có khả năng mang một vật thể nặng trên 200 kg và tầm bay 15 km.
Tháng 1/2019, lực lượng Houthi tại Yemen đã sử dụng drone tấn công vào căn cứ không quân lớn nhất Yemen ở Lahij, khiến một sĩ quan cấp tướng cùng 6 người khác thiệt mạng, hàng chục binh sĩ bị thương. Tháng 1/2018, một đội drone tự tạo gồm 13 chiếc đã tấn công hai căn cứ quân sự của Nga tại Syria.
Tháng 12/2018, sân bay Gatwick tại Anh đã bị ngừng hoạt động khi lực lượng an ninh phát hiện hai chiếc drone nhưng không dám bắn hạ vì sợ ảnh hưởng tới an ninh. Trên 110.000 hành khách bị ảnh hưởng lịch trình, một trong những sự cố đóng cửa hàng không lớn nhất tại Anh trong những năm gần đây.
Tháng 11/2021, Thủ tướng Iraq Mustafa al-Kadhimi đã bị hai đối tượng tìm cách sử dụng drone mang bom để ám sát. Ông al-Kadhimi đã may mắn thoát nạn. Tại Mexico, trong vòng 2 năm qua, các trùm buôn bán ma túy đã nhiều lần sử dụng dùng drone thả bom tấn công lực lượng an ninh và cảnh sát.
Drone là 1 vũ khí tấn công dễ dàng và hiệu quả. Không cần phải dùng thiết bị đặc biệt nào, lại dễ dàng che dấu danh tính và dễ dàng vượt qua các hệ thống bảo vệ.
Chính vì vậy, nhu cầu về các giải pháp chống các mối đe dọa từ drone trong bảo đảm an ninh cho công chúng và an ninh quốc phòng ngày càng cấp thiết. Hiện đã có nhiều doanh nghiệp cung cấp các thiết bị và giải pháp chống drone tại các cơ sở hạ tầng quan trọng như sân bay, căn cứ quân sự, trụ sở cảnh sát, dàn khoan dầu mỏ, kho hàng, biên giới, sân vận động và các sự kiện đông người, bảo vệ yếu nhân...
Giám đốc điều hành Avnon HLS Group, công ty mẹ của Skylock, ông Aviad Matza, cho biết, nhận thấy thị trường phòng chống drone là một lĩnh vực rất mới, tập đoàn đã nhanh chóng quyết định thành lập Skylock, sử dụng công nghệ do hãng độc quyền phát triển. Chỉ sau 3 năm, lĩnh vực chống drone đã trở thành một trong những hướng phát triển công nghệ chính của tập đoàn. Ông Matza nói: “Chúng tôi tập trung vào giải pháp tổng thể và điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu của mỗi khách hàng về diện tích khu vực cần bảo vệ, loại mục tiêu bảo vệ và những quy định của sở tại”.
Khi thành lập, Skylock đã tận dụng được thế mạnh của công ty mẹ đã hoạt động trên 30 năm trong lĩnh vực an ninh quốc phòng, với các ưu thế về công nghệ thấu kính camera, radar, sóng radio… để thiết kế các giải pháp tốt nhất cho chống drone. Sự hỗ trợ về tài chính và nhân sự ban đầu, công ty đã đầu tư mạnh cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), liên tục tìm kiếm giải pháp cải tiến công nghệ theo nhu cầu của khách hàng.
Từ số vốn đầu tư ban đầu khoảng 1 triệu USD, Skylock hiện đã trở thành doanh nghiệp số 1 tại Israel và một trong 5 doanh nghiệp hàng đầu thế giới trong lĩnh vực chống drone. Ngoài trụ sở chính tại Israel, công ty đã mở thêm chi nhánh tại Đan Mạch, Mỹ, với tổng cộng 52 nhân viên.
Trụ sở chính của Skylock chiếm trọn một tầng trên tòa nhà văn phòng tại Petah Tiqva, cách thành phố Tel Aviv hơn 10 km về phía đông. Ấn tượng đầu tiên là một môi trường làm việc cởi mở với các phòng ban liên thông trên cùng một sàn tòa nhà. Chiếm vị trí trung gian là căng tin, nơi các nhân viên có thể thoải mái ăn uống và tụ tập trò chuyện, kể cả trong giờ làm việc. Công ty cũng dành một phòng riêng cho những người theo đạo có thể cầu nguyện khi đến giờ.
Giám đốc phụ trách khu vực châu Á – Thái Bình Dương, bà Leora Greiver Shamir, cho biết, chống drone là một lĩnh vực rất mới và đặc thù. Vì vậy, yêu cầu đặt ra đối với các nhân viên kỹ thuật rất cao và công ty cũng tập trung đầu tư cho yếu tố con người.
Bà Leora nói: “Đất nước chúng tôi có một hoàn cảnh đặc biệt, luôn phải vươn lên, phải đi trước để tồn tại. Như học thuyết của Darwin đã nói, những kẻ mạnh nhất sẽ tồn tại. Và ngày nay cách tốt nhất để đi trước đó là ‘công nghệ’. Nếu bạn có công nghệ đủ tốt, bạn sẽ là số 1”.
Không ngạc nhiên khi hỏi chuyện, đa phần các nhân viên của Skylock đều nói xuất phát từ quân đội. Cũng như các công ty công nghệ khác, Skylock tận dụng thế mạnh Israel có một hệ thống các cơ sở đào tạo sinh viên ngành công nghệ rất phát triển. Nhiều sinh viên công nghệ sau khi rời trường đại học, tham gia quân đội (bắt buộc) và được tuyển chọn vào các đơn vị đặc biệt về công nghệ cao. Sau khi xuất ngũ, họ về đầu quân cho Skylock và tiếp tục được đào tạo thêm về các lĩnh vực đặc thù như radar, quang học thấu kính và các lĩnh vực khác.
Sáng tạo là một trong những tiêu chí cần có ở mọi nhân viên. Bà Leora nói: “Tôi thường tập hợp tất cả các nhân viên bán hàng ngồi lại, nói với họ rằng chúng ta đã có sản phẩm tốt nhất rồi, nhưng chúng ta cần phải làm gì nữa để sản phẩm được hoàn thiện. Cần phải cải tiến khâu nào, sản phẩm gì”.
Omer Davidi, một kỹ sư lập trình, từng có 5 năm phục vụ trong không quân Israel, đã về làm việc cho công ty được gần một năm qua. Anh giải thích lý do "đầu quân" cho Skylock bởi nơi đây là một môi trường cởi mở. Ngoài ra, các nhân viên gắn kết với nhau không chỉ trong công việc mà cả cuộc sống, cùng tham gia các hoạt động xã hội ngoài giờ làm việc. “Hơn nữa, ở đây lãnh đạo trao cho nhân viên quyền tự do hoàn toàn trong công việc, nếu như thấy đó là quyết định có lợi. Nhân viên luôn được tạo điều kiện để vượt qua giới hạn bản thân, luôn phải sáng tạo”.
Khi được hỏi về mức lương, Omer không tiết lộ vì chính sách chung của công ty là không công khai mức lương giữa các nhân viên. Tuy nhiên, anh khẳng định: “Tôi hài lòng về mức lương hiện có. Nhưng lương nhiều hay ít sẽ không quan trọng nếu bạn đến công ty mà không thể nở một nụ cười và không thể yêu quý những người xung quanh”.
Tổng Giám đốc điều hành (CEO) của Skylock, ông Itzik Huber, từng là một cựu phi công trong Không quân Israel. Khi chuyển sang lĩnh vực tư nhân, ông đã trải qua các công việc quản lý trong lĩnh vực quốc phòng an ninh, công nghệ, quản lý dự án và từng có thời gian làm việc trong Văn phòng Thủ tướng Israel.
Là người thứ 5 làm việc tại Skylock, ông Huber đặt trong tâm vào công tác nghiên cứu và phát triển, bởi chống drone gần như phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ. Nhưng để có được công nghệ tốt giúp công ty phát triển nhanh chóng trong một thời gian ngắn, ông đặt trọng tâm vào xây dựng đội ngũ nhân viên.
Cuộc trò chuyện của phóng viên với ông đã giúp chúng tôi hiểu thêm về chính sách hoạt động và định hướng phát triển của Skylock.
Phóng viên: Tại sao Skylock lại chọn lĩnh vực này, thưa ông?
CEO Huber: DRONE hay drone là một thị trường khá mới. Cách đây 10 năm chúng xuất hiện chủ yếu như một thiết bị trò chơi giải trí và tiêu khiển. Sau đó, người ta phát hiện những tính năng khác, trái ngược với mục đích ban đầu. Chúng có thể mang đồ, chụp ảnh, thả bom và nhiều công dụng khác với mục đích tấn công.
Thời gian đầu bạn không cần phải có giấy phép để sử dụng drone. Chỉ cần học cách điều khiển là có thể ra bãi đất trống sau nhà “bay” một chiếc có giá dưới 1.000 USD, có thể mang vật nặng 3-5 kg.
Tại Israel, chúng tôi nhận thấy 100% các trường hợp đưa đồ bất hợp pháp vào các nhà tù, trại tạm giam được thực hiện bởi DRONE. Dao, ma túy, điện thoại di động được vận chuyển một cách dễ dàng và thuận tiện.
Không đơn giản để sử dụng hệ thống radar để kiểm soát, hoặc dùng tên lửa, pháo hoặc dùng súng trên để bắn hạ drone. Không dễ để phát hiện một vật thể nặng 3 kg bay với tốc độ 100 km/h, bạn cần có thiết bị đặc biệt để nhận dạng, ngăn chặn và vô hiệu hóa. Bạn cũng cần thiết bị công nghệ mới để kiểm soát môi trường xung quanh mục tiêu cần bảo vệ khỏi drone.
Đây là một lĩnh vực rất đặc thù. Một mặt drone rất dễ để sử dụng công cụ tấn công mục tiêu, bao gồm hạ tầng thiết yếu, nhân vật quan trọng hoặc thông tin, Mặt khác, không có một giải pháp khác có thể chuyển đổi mục đích sử dụng sang chống drone. Nó cần một giải pháp đặc biệt. Vì vậy đây là một thị trường đặc biệt mà chúng tôi đã phát hiện.
Video Skylock vận hành thử nghiệm công nghệ bắn hạ drone:
Với Skylock, yếu tố công nghệ quan trọng ra sao?
Là công ty tư nhân, thời gian đầu thành lập chúng tôi được đầu tư chưa đầy 1 triệu USD, toàn bộ vốn đến từ công ty mẹ Avnon. Chỉ năm đầu tiên chúng tôi đã có thu nhập để duy trì hoạt động.
Hiện chúng tôi đang ở giai đoạn tiếp tục đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D), vì đây là lĩnh vực ngốn rất nhiều chi phí nghiên cứu, như các thế hệ mới nhất về radar, cảm biến, máy dò. Chúng tôi muốn đi trước thị trường khoảng 2-3 năm, sau đó mới tính đến sử dụng nguồn doanh thu để làm việc khác.
Hiện tại chúng tôi đầu tư khoảng 9% tổng doanh thu cho R&D, mức cao hơn rất nhiều so với trung bình trên thị trường. Thường các cty công nghệ chỉ đầu tư khoảng 5%. Theo chính sách hỗ trợ của chính phủ Israel, một doanh nghiệp nếu trên 7% cho R&D thì sẽ được giảm một nửa thuế lợi nhuận phải nộp cho nhà nước.
Tuy nhiên, bí quyết công nghệ của chúng tôi là ở nhân viên.
Các nhân viên kỹ thuật của Skylock đều xuất thân từ các đơn vị đặc biệt của quân đội, vậy Skylock thu hút họ như thế nào?
Tất nhiên lương rất quan trọng. Nhưng có hai điểm quan trọng hơn lương: Thứ nhất là một môi trường làm việc hấp dẫn. Họ phải thấy được làm việc ở đây rất thú vị. Họ không chấp nhận môi trường nhàm chán. Họ muốn thứ gì đó đặc biệt, duy nhất và không giới hạn. Với chúng tôi, chống drone là lĩnh vực mới, công nghệ mới, thị trường mới. Khách hàng là không giới hạn trên khắp thế giới. Đó là điều hấp dẫn người trẻ.
Thứ hai là các nhân viên không ngồi cả ngày chỉ để viết phần mềm. Họ được giao nắm toàn bộ quy trình, bắt đầu từ khâu tìm hiểu nhu cầu của khách hàng. Sau đó họ ngồi xuống thiết kế, lắp đặt, chuyển giao và chăm sóc khách hàng. Mỗi ngày là một khách hàng mới, từ một quốc gia mới. Đó là thứ đặc biệt để họ có thể vận dụng kiến thức công nghệ học được và biến thành một sản phẩm cung cấp cho thế giới.
Cách tốt nhất để khuyến khích nhân viên làm việc đó là trao cho họ trách nhiệm và sự tự do. Tôi không bảo họ phải làm gì. Họ tự quyết định việc cần làm, thực hiện nó như thế nào để đạt kết quả mong muốn.
Khi bạn trao tự do cho một nhân viên có năng lực và tin tưởng vào chuyên môn của họ, bạn sẽ đạt được kết quả mỹ mãn. Tôi không ra mệnh lệnh mà để họ tự quyết định và cam kết. Tôi thấy đây là cách hiệu quả nhất để thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên tại Skylock.
Nhân viện được tự do trong sáng tạo. Họ nhận đơn đặt hàng của khách, thiết kế giải pháp phù hợp nhất, trao cho khách hàng và sau đó đánh giá hiệu quả của dự án.
Ngoài ra, không có giới hạn nào ngăn cản nhân viên thăng tiến trong Skylock. Rất nhiều người trong bộ phận quản lý đi lên từ các bộ phận cấp dưới.
Thế mạnh của Skylock là gì, thưa ông?
Thời điểm chúng tôi ra đời cũng đã có một vài doanh nghiệp cung cấp sản phẩm và giải pháp chống drone, nhưng mỗi công ty chỉ đảm nhận một phần trong cả hệ thống, chẳng hạn camera hay sóng radio nhận diện nguy cơ. Chúng tôi không đi theo hướng đó, tức chỉ cung cấp một phần của giải pháp.
Chúng tôi muốn cung cấp toàn bộ giải pháp tổng thể, đa lớp, toàn diện.
Khoảng 90% công ty hiện nay chỉ cạnh tranh một phần với chúng tôi, nên họ không phải đối thủ cạnh tranh chính. 10% còn lại là những doanh nghiệp rất lớn trong lĩnh vực an ninh quốc phòng. Họ muốn tìm các hợp đồng lớn hơn nhiều. Thị trường đó khác với chúng tôi. Tuy nhiên, nhờ quy mô nhỏ nên chúng tôi điều chỉnh rất nhanh, sao cho phù hợp nhất với từng khách hàng. Ví dụ, chúng tôi có giải pháp riêng để bảo vệ sân bay, giải pháp riêng cho bảo vệ phủ tổng thống, quốc vương. Chúng tôi không có đối thủ cạnh tranh nào có đủ dịch vụ đa dạng như vậy. Chúng tôi có khách hàng tại 31 quốc gia trên khắp thế giới, và rất đa dạng, từ khu vực nhà nước tới tư nhân.
Vậy điều gì đã khiến Skylock chỉ trong 3 năm đã dẫn đầu thị trường?
Chúng tôi tiến vào thị trường Đông Nam Á trước bất cứ đối thủ nào. Đây là thị trường rất tiềm năng. Rất nhiều nước như Thái Lan, Indonesia, Singapore đã coi drone là một mối đe dọa. Vì vậy chúng tôi tập trung rất cao vào thị trường này và đã giành được một số hợp đồng lớn trong những năm qua.
Trong khi đó, chúng tôi cũng nhìn thấy sự quan tâm chưa thực sự đầy đủ về mối đe dọa drone ở các khu vực khác như Nam Mỹ, châu Phi và châu Âu. Vì thế, từ cơ sở phát triển tại Đông Nam Á chúng tôi mở rộng ra các thị trường các, phát triển giải pháp mới, điều chỉnh các giải pháp hiện có, qua đó xây dựng năng lực và uy tín của công ty.
Chúng tôi tập trung vào các lĩnh vực cơ bản, như radar, camera phát hiện và ngăn chặn. Sau đó, chúng tôi nhận thấy một số loại drone chỉ có thể can thiệp bằng GPS, một số cần phải có camera đặc biệt, radar đặc biệt, vì vậy chúng tôi mở rộng nghiên cứu và phát triển các giải pháp tương xứng.
Với các mối quan hệ với khách hàng sẵn có, chủ yếu ở khu vực Đông Á, chúng tôi đã xây dựng thành công nền tảng của công ty và tự tin để đưa ra các giải pháp mới cho các thị trường mới.
Định hướng phát triển của Skylock sắp tới?
Giờ đây chúng tôi đã phát triển lên 52 nhân viên, trong đó có 30 nhân viên công nghệ. Còn lại là bộ máy quản lý và bán hàng. Dự kiến số nhân viên trong năm sau sẽ tăng lên trên 100 người. Với mục tiêu doanh thu trên 100 triệu USD/năm.
Chúng tôi đang có thêm nhiều hợp đồng, đang phát triển và sẽ tuyển thêm nhân viên. Trong 4 năm tới sẽ niêm yết trên sàn chứng khoán công nghệ Nasdaq (Mỹ).
Tôi rất vui mừng đã có một số khách hàng tại Việt Nam, là một trong những khách hàng đầu tiên của chúng tôi. Tuy nhiên, các hợp đồng vẫn khá nhỏ. Chúng tôi đang hướng tới những hợp đồng lớn hơn.
Bài, ảnh, video: Vũ Hội – Văn Ứng
Trình bày: H.H
09/05/2022 03:10