Nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân và Gorbatko tại trạm huấn luyện "Chào mừng 6", Liên Xô tháng 7/1980. Ảnh tư liệu: Tiến Dũng/TTXVN
Phát biểu tại lễ ra mắt, Cục trưởng Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước Đặng Thanh Tùng cho biết, từ sau khi thiết lập quan hệ ngoại giao, qua các giai đoạn, thời kỳ lịch sử, Việt Nam -Liên Xô đã ký kết hàng loạt các văn bản, hiệp định, hiệp nghị, hiệp ước hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học, kỹ thuật, quân sự, trong đó có lĩnh vực về hàng không, vũ trụ. Từ đó, dẫn tới sự kiện lịch sử năm 1980 với việc nhà du hành vũ trụ đầu tiên của Việt Nam - Phạm Tuân bay vào không gian vũ trụ trên con tàu “Liên hợp – 37" cùng với người bạn đồng hành Gorbatko.
Nhằm khẳng định hơn nữa những giá trị, ý nghĩa lịch sử của chuyến bay vào vũ trụ cũng như lòng tự hào, khát vọng chinh phục khoa học công nghệ, chinh phục vũ trụ của người dân Việt Nam, Cục Văn thư và Lưu trữ Việt Nam và Cơ quan Lưu trữ Liên bang Nga thực hiện biên soạn, xuất bản ấn phẩm tài liệu lưu trữ “Chuyến du hành vũ trụ lịch sử” bằng tiếng Nga năm 2020. Tiếp đó, trên cơ sở lựa chọn tài liệu, chọn lọc nội dung và biên dịch, Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước phối hợp với Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội đã biên soạn, xuất bản cuốn sách bản tiếng Việt để đáp ứng nhu cầu nghiên cứu của công chúng trong nước.
Cuốn sách “Chuyến du hành vũ trụ lịch sử” dày 130 trang, giới thiệu các tài liệu, hình ảnh tiêu biểu được lựa chọn từ các cơ quan lưu trữ và văn hóa của hai nước: Viện Lưu trữ Lịch sử Chính trị Xã hội quốc gia Nga, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III, Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam và một số tài liệu, tư liệu do nhà du hành vũ trụ Phạm Tuân cung cấp.
Trong sách có một số tài liệu vừa giải mật, lần đầu tiên được công bố giới thiệu tới bạn đọc, cung cấp những thông tin, tài liệu có giá trị không chỉ đối với các nhà nghiên cứu về thành tựu khoa học kỹ thuật ý nghĩa nêu trên, về lịch sử quan hệ quốc tế, còn với tất cả những ai quan tâm đến lịch sử quan hệ hai nước Việt Nam - Liên bang Nga.
"Cuốn sách cũng là minh chứng cho sự hợp tác hiệu quả nhiều năm liền của các cơ quan lưu trữ, cơ quan văn hóa hai nước đóng góp vào mối quan hệ truyền thống tốt đẹp Nga - Việt. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để hai cơ quan Lưu trữ của Việt Nam và Liên bang Nga cùng chia sẻ phát huy giá trị của tài liệu lưu trữ hiện đang bảo quản tại các kho lưu trữ của hai nước", ông Đặng Thanh Tùng nhấn mạnh.