Chương trình hát Quan họ Bắc Ninh trên thuyền tại hồ Vân Tương phục vụ du khách trảy hội Lim.
Cũng ở đây, những người chưa biết đến Dân ca Quan họ Bắc Ninh được tìm hiểu về loại hình văn hóa độc đáo này, những người yêu Quan họ Bắc Ninh được trải lòng nỗi nhớ, thỏa đam mê tình yêu Quan họ. Sau 3 năm không tổ chức do ảnh hưởng của dịch COVID-19, năm 2023, hội Lim được tổ chức trở lại trong sự háo hức, chờ đợi của nhân dân địa phương và du khách thập phương.
Vốn đam mê Dân ca Quan họ Bắc Ninh từ khi còn nhỏ, liền chị Nguyễn Thị Tiệm, thôn Giới Tế, xã Phú Lâm, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh - thành viên Câu lạc bộ Quan họ người cao tuổi huyện Tiên Du rất háo hức khi nhận được thông tin năm 2023 sẽ tổ chức hội Lim.
Liền chị Quan họ mời du khách miếng trầu têm cánh phượng thể hiện lòng hiếu khách của người Quan họ.
Đôi tay uyển chuyển, khéo léo têm miếng trầu cánh phượng, liền chị Nguyễn Thị Tiệm cho biết, từ khi tham gia vào Câu lạc bộ Quan họ người cao tuổi huyện Tiên Du, nhiều năm qua (trừ những năm không tổ chức hội do dịch COVID-19) bà đều tham gia hát Quan họ tại hội Lim. Cũng giống như hơn 100 thành viên trong Câu lạc bộ, hơn 1 tháng nay, bà không bỏ buổi tập luyện nào trong câu lạc bộ với mong muốn mang đến cho du khách những làn điệu Dân ca Quan họ mượt mà đằm thắm.
Đến với hội Lim, bà được giao lưu với các liền anh, liền chị trong Câu lạc bộ Quan họ khác, giao lưu với du khách. Mỗi khi cùng ca một câu Quan họ là thấy mọi người như gần gũi nhau hơn. Khác với những Câu lạc bộ Quan họ khác khi biểu diễn có sử dụng nhạc và các phương tiện âm thanh thì các thành viên trong Câu lạc bộ của bà chủ yếu ca những câu Quan họ cổ theo hình thức đối đáp. Bởi vậy, lán hát Quan họ của Câu lạc bộ của bà luôn thu hút lượng lớn du khách.
Các liền anh, liền chị được thỏa lòng hát Quan họ phục vụ du khách tại hội Lim.
Cùng tâm trạng của liền chị Nguyễn Thị Tiệm, liền chị Nguyễn Thị Sau, Câu lạc bộ Quan họ Thanh Bình, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh cũng có sự chuẩn bị chu đáo để mang lời ca, tiếng hát phục vụ du khách, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị Dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Chia sẻ về niềm vui, tự hào khi được tham gia hát Quan họ tại hội Lim, liền chị Nguyễn Thị Sau cho hay, thời gian vừa qua, mặc dù bận việc nhưng cô và các thành viên trong gia đình gồm 3 thế hệ luôn sắp xếp thời gian tập luyện Quan họ cùng các thành viên trong câu lạc bộ. Bản thân cô thường dạy các con, cháu không chỉ học các làn điệu Quan họ mà còn học văn hóa Quan họ như cách têm trầu cánh phượng, cách đi đứng, ăn nói, mặc trang phục Quan họ… để phục vụ các du khách tại hội Lim.
“Dù không phải ở làng Quan họ gốc nhưng với ý thức là đại diện cho người Quan họ, trình diễn Quan họ tại hội Lim, chúng tôi luôn giữ đúng phong thái, hình ảnh của người Quan họ và ca những câu ca Quan họ theo đúng lề lối. Mỗi khi nhận được sự tán thưởng của du khách qua những tràng pháo tay, niềm tự hào của người Quan họ lại càng nhân lên gấp bội, như thôi thúc chúng tôi học tập, bảo tồn, phát huy hơn nữa giá trị của Dân ca Quan họ Bắc Ninh” liền chị Nguyễn Thị Sau nói.
Liền anh, liền chị “nhí” góp phần bảo tồn và phát huy giá trị dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Mặc dù lần đầu được hát tại hội Lim, ca câu ca đằm thắm, cầm trên tay chiếc nón quai thao, thắt dải lụa đào, mặc bộ quần áo mớ ba mớ bẩy tại ngày hội, em Đào Thị Ánh Tuyết, 16 tuổi, thành viên Câu lạc bộ Quan họ măng non xã Hoàn Sơn, huyện Tiên Du đã biểu diễn rất tự tin. Em đã mang tình yêu Quan họ của mình gửi gắm đến các du khách gần xa để mỗi người đến đây đều “dùng dằng chẳng muốn ra về”.
Theo Đào Thị Ánh Tuyết, để có màn biểu diễn đặc sắc như ngày hôm nay, Câu lạc bộ của em đã tập luyện từ trước đó hai tháng. Bên cạnh sự chỉ bảo tận tình của các liền anh, liền chị lớn tuổi, các em còn được học từ các nghệ sĩ Quan họ được mời đến trong những buổi giao lưu. Trải nghiệm hát Quan họ tại hội Lim sẽ là kỷ niệm đáng nhớ, qua đó, em càng tự ý thức trách nhiệm của mình với Dân ca Quan họ.
Liền anh, liền chị “nhí” góp phần bảo tồn và phát huy giá trị dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Trảy hội Lim có tới hàng nghìn người, nhưng rất ổn định và theo trật tự, không ai bảo ai mọi người đều xếp, đứng thành hàng đến từng lán hát Quan họ để thưởng thức. Cùng tâm trạng háo hức khi được trở về hội Lim, với chị Nguyễn Thị Hằng, huyện Đông Anh (Hà Nội), Quan họ như một phần tinh thần của chị nên năm nào chị cũng mong đến ngày hội để được đi nghe Quan họ.
Những năm không được tổ chức hội Lim, đến ngày 12 tháng Giêng chị đều tự mở lại những bài hát Quan họ cho thỏa nỗi nhớ. Năm nay, trong những ngày diễn ra lễ hội, chị có mặt ở tất cả các lán hát Quan họ để thưởng thức bởi mỗi câu lạc bộ có những nét đẹp riêng.
Về với hội Lim là về với một vùng non nước hữu tình, về với cội nguồn dân tộc, bởi lễ hội Lim là nơi thể hiện rõ bản sắc văn hóa người Việt trên quê hương Quan họ Bắc Ninh - Kinh Bắc, một trong những vùng đất tiêu biểu của nền văn hiến và nhân cách Việt Nam khiến du khách nếu một lần được tới trảy hội Lim hẳn sẽ “đến hẹn lại lên”.
Du khách thích thú quay lại khoảng khắc các liền anh, liền chị hát Quan họ tại hội Lim.
Cùng với sự đổi thay của thời gian, sự phát triển của xã hội đương đại nhưng những giá trị văn hóa cốt lõi của dân tộc, tinh hoa của nhân loại vẫn đang được người dân, lớp lớp các thế hệ bảo tồn và phát triển tạo nên sức mạnh nội sinh của dân tộc. Với hội Lim cũng vậy, người Quan họ đang mỗi ngày nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa của dân tộc, thực hiện đúng cam kết với UNESCO đưa Dân ca Quan họ Bắc Ninh trường tồn và lan tỏa.