Một trong số 2 công trình cấp nước sinh hoạt tại xã Tịnh Long, thành phố Quảng Ngãi với tổng kinh phí đầu tư gần 15 tỷ đồng bị hư hỏng, bỏ hoang sau 9 năm sử dụng.
Gần 10 năm nay, hơn 400 hộ dân ở thôn Trì Bình, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn phải sử dụng nước giếng đào, giếng khoan thay vì được sử dụng nguồn nước từ hệ thống cấp nước sạch nông thôn. Điều đáng nói, nước từ các giếng trong vùng đều bị nhiễm phèn, bốc mùi hôi khó chịu.
Để có nước sạch sử dụng ăn uống hàng ngày, các hộ dân nơi đây phải xử lý qua máy lọc nước hoặc mua nước đóng bình, thậm chí là chở nước từ thôn khác về. Chị Nguyễn Thị Lên, thôn Trì Bình, cho hay: Nước bơm từ giếng lên nhìn bằng mắt thường thấy rất trong, rất sạch, nhưng lại có mùi hôi tanh khó chịu. Nếu để nước trong thùng khoảng 2 giờ sẽ thấy một lớp váng nổi trên mặt nước.
"Cả khu này nước giếng nhà ai cũng đều có mùi hôi tanh và nổi váng, nên bà con rất lo lắng chất lượng nước không đảm bảo an toàn, lâu dần sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe. Vì không có nguồn nước nào khác nên hàng ngày chúng tôi vẫn phải dùng nước này để dùng. Gia đình nào có điều kiện thì mua nước đóng bình hoặc lọc qua máy lọc để sử dụng, còn những hộ khác thì vẫn phải dùng trực tiếp", chị Lên chia sẻ.
Được biết, thôn Trì Bình đã được đầu tư một công trình nước sinh hoạt từ năm 2002 do Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất làm chủ đầu tư. Sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng, công trình được bàn giao cho Ủy ban nhân dân xã Bình Nguyên quản lý. Đến năm 2015, công trình này bị hư hỏng nhưng không có kinh phí sửa chữa. Từ đó công trình bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm, nhà điều hành hư hỏng, bể chứa nước bị bồi lấp và hệ thống đường ống hoen gỉ. Bà Nguyễn Thị Thanh Xuân, Trưởng thôn Trì Bình cho rằng, công trình nước sinh hoạt này đặt giữa cánh đồng, lấy mạch nước ngầm giữa ruộng nên trước đây khi còn hoạt động thì bà con trong thôn cũng không yên tâm sử dụng nguồn nước này.
"Hồi đó bà con lo lắng nguồn nước ngầm giữa ruộng bị ảnh hưởng bởi thuốc bảo vệ thực vật, phân bón. Nên từ khi công trình hư hỏng không ai muốn đóng góp kinh phí sửa chữa. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn thôn Trì Bình có 3 mỏ khai thác đá, một khu xử lý rác thải tập trung và một nghĩa địa. Trong khi nguồn nước giếng lại bị nhiễm phèn, nên người dân rất mong muốn cơ quan chức năng sớm đầu tư công trình nước sạch mới để người dân yên tâm sử dụng", bà Xuân cho biết.
Bể nước của công trình cấp nước sạch thôn Trì Bình, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn bị đất bồi lấp, cỏ mọc um tùm.
Còn 2 công trình nước sinh hoạt tại xã Tịnh Long, thành phố Quảng Ngãi với tổng kinh phí đầu tư gần 15 tỷ đồng, cũng bị hư hỏng, bỏ hoang sau 9 năm sử dụng. Điều này khiến bà con nhân dân địa phương bức xúc khi có đến 2 công trình nước sạch nhưng họ lại phải sử dụng nước giếng nhiễm phèn. Cụ thể, 2 công trình này được xây dựng trong 2 năm 2011 và 2012. Từ khi công trình hoàn thành, đưa vào sử dụng đã cung cấp nước sạch cho 1.150 hộ dân ở hai thôn Gia Hòa và Tăng Long thuộc xã Tịnh Long. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, cả 2 công trình này đều hư hỏng, đến tháng 7/2021, cả hai công trình phải dừng hoạt động. Từ đó, người dân khu vực lại phải sử dụng nguồn nước giếng để sinh hoạt, nhưng nguồn nước này cũng bị nhiễm phèn.
Ông Lê Ngọc Thanh, thôn Tăng Long bức xúc: "Khi được dùng nước sạch bàn con rất vui mừng, vì khu vực này nguồn nước ngầm bị nhiễm phèn, nhiễm mặn. Nhưng chỉ một thời gian ngắn thì công trình hư hỏng, rồi bỏ hoang cho đến nay. Bà con yêu cầu chính quyền sớm có giải pháp sửa chữa, khắc phục để các hộ dân sớm có nước sạch sử dụng".
Theo ông Bùi Tấn Bé, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tịnh Long, đối với 2 công trình nước sạch trên địa bàn, Ủy ban nhân dân xã Tịnh Long là đơn vị được giao quản lý, sử dụng. Tuy nhiên, do không có kinh nghiệm nên trong quá trình sử dụng, lượng nước bị thất thoát nhiều, hệ thống máy móc, đường ống dẫn nước hư hỏng.
"Ủy ban nhân dân xã đã có văn bản đề nghị trả lại 2 công trình nước sạch này cho Trung tâm nước sạch tỉnh Quảng Ngãi quản lý. Địa phương cũng đề nghị các cấp chính quyền sớm khắc phục, sửa chữa lại để 2 công trình này tiếp tục phục vụ nhu cầu nước sạch sinh hoạt của người dân địa phương", ông Bé nói.
Công trình cấp nước sạch thôn Trì Bình, xã Bình Nguyên, huyện Bình Sơn được xây dựng từ năm 2002, đến năm 2015, hư hỏng và bỏ hoang đến nay.
Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có 513 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung. Mỗi công trình có kinh phí đầu tư từ 500 triệu đồng, thậm chí có những công trình hơn 10 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện chỉ có 29 công trình hoạt động hiệu quả, còn 484 công trình (chiếm 94%) hoạt động không hiệu quả và không hoạt động. Theo kế hoạch cấp nước an toàn khu vực nông thôn tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2024 – 2028, thời gian tới sẽ có 34 công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung được đầu tư.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi Trần Phước Hiền cho rằng: Ủy ban nhân dân tỉnh đã có văn bản chỉ đạo chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh phối hợp với các địa phương rà soát, đánh giá lại hiệu quả, tính bền vững của các công trình nước sạch nông thôn đã xây dựng trước đây. Từ đó tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện thanh lý tài sản đối với những công trình hoạt động kém bền vững và đã dừng hoạt động theo quy định. Còn đối với những công trình nước sạch nông thôn sắp tới được đầu tư, chủ đầu tư phải đánh giá kỹ tính cấp thiết, quy mô, tính bền vững; khi triển khai xây dựng phải sử dụng công nghệ lọc nước, vệ sinh bể lọc tiên tiến; được giao cho đơn vị quản lý vận hành có kinh nghiệm. Mặt khác, phải tránh tình trạng bỏ kinh phí lớn đầu tư nhưng không được quản lý sử dụng hợp lý dẫn đến hư hỏng, gây lãng phí tiền của nhà nước và bức xúc trong nhân dân.