Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Nhựt An/ TTXVN
Trong buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Phạm Thiện Nghĩa đã ôn lại truyền thống anh hùng của dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tôn vinh và tri ân những hy sinh, đóng góp to lớn của quân và dân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đặc biệt là sự kiện lịch sử 100 ngày Tập kết chuyển quân tại Cao Lãnh.
Theo ông Phạm Thiện Nghĩa, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng, quân và dân ta đã làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, góp phần trực tiếp cho sự ra đời của Hiệp định Geneva về việc chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam và toàn Đông Dương. Theo Hiệp định này, trên chiến trường Nam Bộ lúc đó, Đồng Tháp Mười, tỉnh Long Châu Sa là một trong 3 khu vực tập kết.
Sau đó, hơn 13.500 cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang, cán bộ, nhân viên các cơ quan Dân - Chính - Đảng, thương bệnh binh, học sinh từ các tỉnh Mỹ Tho, Tân An, Gò Công, Long Châu Sa, Gia Định Ninh, Phân Liên khu miền Đông và các lực lượng khác lần lượt tập trung tại thị trấn Cao Lãnh (nay là thành phố Cao Lãnh) để xuống tàu, tập kết ra miền Bắc.
Ông Nguyễn Trung Cang, đại diện nhân chứng lịch sử sự kiện 100 ngày tập kết chuyển quân tại Cao Lãnh năm 1954 phát biểu. Ảnh: Nhựt An/TTXVN
Ngày 29/10/1954, tại bến phà Cao Lãnh, một sự kiện đặc biệt đã diễn ra - cuộc đưa tiễn hàng vạn cán bộ, chiến sỹ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc. Đây là một cuộc chuyển quân có ý nghĩa to lớn, đưa cán bộ, chiến sỹ, học sinh miền Nam lên tàu cùng nhau ra Bắc lao động, học tập nhằm đóng góp cho cách mạng miền Nam, xây dựng miền Bắc xã hội chủ nghĩa, làm hậu phương vững chắc tiến tới giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Để ghi dấu ấn sự kiện lịch sử của đất nước, giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ, tỉnh Đồng Tháp cùng các tỉnh, thành phố có cán bộ, chiến sỹ và con em miền Nam tập kết tại Cao Lãnh năm 1954 quyết tâm huy động nguồn lực và đến tháng 9/2017 đã khởi công xây dựng Tượng đài tưởng niệm sự kiện Tập kết năm 1954 tại Cao Lãnh (thuộc địa bàn phường 6, thành phố Cao Lãnh). Năm 2019, công trình được khánh thành, đưa vào sử dụng đúng dịp kỷ niệm 65 năm Ngày Tập kết chuyển quân tại Cao Lãnh (29/10/1954 - 29/10/2019).
Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp với các đại biểu đã tập kết chuyển quân tại Cao Lãnh năm 1954. Ảnh: Nhựt An/TTXVN
Công trình có ý nghĩa chính trị, lịch sử và nhân văn sâu sắc đối với nhân dân Đồng Tháp cũng như khu vực Đồng bằng sông Cửu Long; là sự tri ân của các thế hệ hôm nay đối với các cán bộ, chiến sỹ và con em miền Nam tập kết ra Bắc tại Cao Lãnh năm xưa. Đây là “địa chỉ đỏ” để giáo dục truyền thống cách mạng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là thế hệ trẻ; đồng thời, là điểm đến thu hút du khách trong và ngoài tỉnh. Ngày 24/2/2023, Địa điểm Tập kết ra Bắc năm 1954 tại Cao Lãnh được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định xếp hạng là Di tích lịch sử quốc gia.
Trước khi diễn ra lễ kỷ niệm 70 năm Ngày Tập kết chuyển quân tại Cao Lãnh, lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp và các đại biểu đã đến dâng hương, viếng mộ Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc (phường 4, thành phố Cao Lãnh); thăm Tượng đài sự kiện Tập kết chuyển quân ra Bắc năm 1954 tại Cao Lãnh.