Nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung dành nhiều thời gian sáng tác nhạc cho thiếu nhi. Ảnh: TTXVN phát
Kỷ lục về ca khúc thiếu nhi
Nhạc sỹ trẻ Nguyễn Văn Chung từng nổi tiếng với nhiều ca khúc nhạc trẻ đình đám như: “Chiếc khăn gió ấm”, “Vầng trăng khóc”, “Con đường mưa”… Sau này, với tình yêu dành cho con trẻ, anh chuyển sang sáng tác nhạc dành cho thiếu nhi với nhiều tác phẩm nổi tiếng, được các em nhỏ và phụ huynh đón nhận như: “Nhật ký của mẹ”, “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to”, “Mẹ ơi có biết”, “Cảm ơn chú bộ đội”, “Điệu múa thiên nga”, “Bố ơi kể chuyện con nghe”, “Vui đến trường”, “Con gái nhỏ của ba”… Với 300 ca khúc sáng tác cho thiếu nhi, năm 2020 nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung được nhận được kỷ lục Việt Nam dành cho “Nhạc sỹ trẻ sáng tác nhiều ca khúc thiếu nhi nhất Việt Nam”.
Chia sẻ lý do đến với nhạc thiếu nhi, nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung cho biết, trước đây, khi còn là thanh niên, anh từng muốn là một nhạc sỹ chuyên viết tình ca. Nhưng đến khi lập gia đình, có con, nhìn các con khôn lớn, trưởng thành mỗi ngày, anh nhận thấy gia đình, con cái là điều quan trọng nhất trong cuộc đời mình và anh muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho con. Là một nhạc sỹ, điều anh có thể làm tốt nhất chính là để con được sống và lớn lên trong một không gian âm nhạc lành mạnh, trong sáng, giúp các con vui vẻ trưởng thành.
Nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung kể, ban đầu anh chỉ định làm album nhạc thiếu nhi khoảng 10 bài cho con. Tuy nhiên, sau khi viết xong, anh cảm thấy chưa đủ. Anh thấy có nhiều bài hát thiếu nhi ngày xưa rất hay, nhưng không còn phù hợp với bối cảnh cuộc sống bây giờ. Với mong muốn cho các con có thêm nhiều trải nghiệm cuộc sống, anh đã viết thêm nhiều bài hát với các chủ đề khác nhau như về gia đình, ông bà, cha mẹ, cây cối, thiên nhiên… Trong số 300 bài hát thiếu nhi, có nhiều bài anh rất tâm đắc như: “Gia đình nhỏ, hạnh phúc to”, “Mẹ ơi có biết”, “Bố ơi kể chuyện con nghe”, “Vui đến trường”, “Con gái nhỏ của ba”… đây cũng là những bài hát được các bé thiếu nhi rất thích và lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng nhạc thiếu nhi hiện nay.
Các bài hát thiếu nhi của nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung gồm các chủ đề về gia đình (những bài hát về ông bà, cha mẹ, trẻ em); những bài hát về mái trường thầy cô; những bài hát về ngày lễ tết (Tết Nguyên đán, Tết Trung Thu, Noel); những bài học nhỏ dạy cho các con biết không nói dối, chăm đọc sách, ngủ sớm dậy sớm, kỹ năng tự bảo vệ bản thân; thế giới tuổi thơ với những bài hát về những trò chơi dân gian, về những điều mà các bé yêu thích như về mùa hè, về cỏ cây hoa lá và động vật…
Theo nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung, sáng tác nhạc cho trẻ em vừa dễ lại vừa khó. Cái dễ khi sáng tác nhạc cho trẻ em là cần sự đơn giản, ngôn ngữ không cần quá văn vẻ, không đòi hỏi kỹ thuật, kỹ xảo cao, trong khi chất liệu về trẻ em thì rất nhiều, bởi thế giới trẻ thơ vô cùng rộng lớn, là một nguồn dữ liệu rất tốt để các nhạc sỹ sáng tác.
Tuy nhiên, cuộc sống hiện nay, trẻ em sớm được tiếp xúc công nghệ, được nghe rất nhiều loại nhạc nước ngoài hiện đại, nên sở thích của các em rất khác thế hệ ông bà, cha mẹ. Các bé được tiếp cận nhiều nguồn thông tin nên chúng giỏi, thông minh hơn, gu thẩm mỹ âm nhạc và độ cảm thụ âm nhạc cũng cao hơn. Vì thế, để sáng tác được những ca khúc các em yêu thích, tác phẩm đó phải có tiết tấu hiện đại, ngôn ngữ chân thật, gần gũi với đời sống của tuổi thơ. Nội dung phải phù hợp với những điều trẻ em đang quan tâm, hình ảnh cũng phải nhiều màu sắc, đủ để thu hút và tạo sự thú vị cho các em. Bên cạnh đó, thông điệp hay bài học ý nghĩa phải được lồng ghép, gợi mở một cách nhẹ nhàng, khéo léo, tránh việc tuyên truyền, hô hào sáo rỗng... không đúng với cảm xúc và góc nhìn của các con.
Chúng ta có thể thấy, sở dĩ “Về ăn cơm”, “Bống bống bang bang”, “Nhật ký của mẹ”, “Mẹ ơi có biết”, “Chiếc bụng đói”... được các em yêu thích vì giai điệu hiện đại, ca từ ý nghĩa, vui nhộn… Vì thế, các ca khúc thiếu nhi có thể kết hợp với thể loại pop, rock, R&B hay thậm chí là rap, hip hop, EDM… mới mong chinh phục thị hiếu trẻ em.
Mơ về một “vườn âm nhạc” cho thiếu nhi Việt Nam
Nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung cho rằng, âm nhạc có vai trò rất quan trọng trong việc nuôi dưỡng cảm xúc tâm hồn tuổi thơ, bởi đó là những “hạt giống” gieo vào tâm hồn con trẻ những bài học đầu tiên về tình yêu thương. Mỗi bài hát thiếu nhi giống như một bài học nhỏ bằng âm nhạc dành cho các con, lâu dần các con sẽ cảm nhận được tình thương yêu và trong tâm thức các con sẽ hình thành quan điểm sống tích cực, tạo nên nguồn năng lượng thiện lành cho các con.
Yêu thương trẻ em và tâm huyết với âm nhạc thiếu nhi, nên sau nhiều năm ấp ủ, năm 2023, nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung đã tự bỏ hơn 1 tỷ để thực hiện và ra mắt dự án “Cùng con tập hát”, gồm 300 tập được phát miễn phí trên kênh YouTube “300 bài hát thiếu nhi” của anh. Theo đó, mỗi tập sẽ có cô giáo thanh nhạc dạy cho các bé hát 1 bài hát thiếu nhi mới trong kho nhạc 300 bài hát thiếu nhi do nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung sáng tác, với nhiều chủ đề và nội dung đa dạng từ gia đình đến trường học, những ngày lễ tết, những bài học nhỏ, thế giới tuổi thơ…
Dự án như cuốn sách giáo khoa trực tuyến giúp các bậc cha mẹ, trẻ em dễ dàng tiếp cận, lựa chọn nghe, xem miễn phí. Bên cạnh đó còn có một số tập hướng dẫn những kỹ thuật thanh nhạc cơ bản cho các bé có thể tự luyện thanh ở nhà mỗi ngày, giúp những bé chưa có điều kiện được học hát tại trung tâm hoặc lớp năng khiếu, khi xem hướng dẫn, cũng có thể tự tập và học theo một cách dễ dàng.
“Tôi hy vọng, với dự án “Cùng con tập hát”, các thầy cô giáo các trường mầm non, tiểu học sẽ có thêm một nguồn tư liệu để tham khảo, giảng dạy và tạo sân chơi âm nhạc cho các cháu thiếu nhi ở trường. Đồng thời, đây cũng là một kênh giáo dục âm nhạc trực quan và dễ hiểu dành cho trẻ em ở vùng núi, vùng sâu vùng xa, những nơi còn thiếu cơ sở, trung tâm đào tạo năng khiếu cho các bé có đam mê âm nhạc”, nhạc sỹ trẻ Nguyễn Văn Chung tâm sự.
Chia sẻ về dự định trong tương lai, nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung cho biết, với sự yêu thương và đón nhận của khán giả dành cho hàng trăm ca khúc của mình, anh cảm thấy mình cần phải tiếp tục cống hiến cho nền âm nhạc Việt Nam, nhất là âm nhạc thiếu nhi. Hiện tại, anh vẫn tiếp tục sáng tác, sản xuất các nội dung mới trên kênh “Cùng con tập hát” và phổ biến 300 ca khúc thiếu nhi qua việc in sách, giới thiệu ở trường học, trung tâm dạy nhạc thiếu nhi, trung tâm văn hóa để tiếp tục “gieo” những hạt mầm yêu thương.
Nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung chia sẻ, tâm nguyện của anh bây giờ là tích lũy đủ kinh phí, từng bước thực hiện và hoàn thiện dự án “Cùng con tập hát”, để xây dựng nên một một kho tàng di sản âm nhạc - một “vườn âm nhạc” dành cho các thế hệ thiếu nhi Việt Nam sau này.
“Tôi hy vọng, việc mình làm sẽ góp phần thổi bùng lên ngọn lửa của những tấm lòng nhân ái dành cho trẻ em, để chúng ta cùng chung tay xây dựng, dành món ăn tinh thần tốt nhất cho thiếu nhi, góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, nhân cách cho thế hệ tương lai của đất nước”, nhạc sỹ Nguyễn Văn Chung bày tỏ.