Dang dở những dự án tái định cư ở Mường Lát

Nguyên nhân là do trong quá trình khảo sát không đánh giá đúng tình hình thực tế và những khó khăn phát sinh khi triển khai, đặc biệt là thiếu kinh phí thực hiện các dự án.

Tại bản Xa Lung, xã Mường Lý, theo Nghị quyết 276 ngày 13/7/2022 của Hội đồng nhân dân tỉnh Thanh Hóa quyết nghị chủ trương đầu tư Dự án sắp xếp, ổn định dân cư cho 67 hộ dân bản Xa Lung, xã Mường Lý, huyện Mường Lát với tổng mức đầu tư không quá 20,1 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư ngân sách tỉnh, riêng kinh phí giải phóng mặt bằng do huyện chi trả. Dù Nghị quyết đưa ra thời gian hoàn thành vào năm 2024, nhưng sau nhiều năm dự án tái định cư này vẫn chỉ nằm trên giấy và chưa thể thực hiện do gặp nhiều vướng mắc.

Bản Xa Lung có 67 hộ dân tộc Mông với hàng trăm nhân khẩu luôn phải sống trong cảnh thấp thỏm lo âu mỗi khi mưa lũ về. Bởi đây là khu vực có nguy cơ sạt lở cao và người dân cần phải di dời lên khu tái định cư mới.

Anh Ma Văn Sứ, bản Xa Lung, xã Mường Lý cho biết, căn nhà xây bên bờ sông này là nơi sinh sống của 8 người trong gia đình, gọi là nhà nhưng chẳng biết nó sẽ sụp đổ lúc nào, bởi qua các đợt mưa lũ trước đó, nhà đã xuất hiện các vết nứt. Anh Sứ cho biết, gia đình anh cùng 67 hộ khác nằm trong diện tái định cư từ năm 2018, thế nhưng đến nay đã hơn 6 năm, khu tái định cư bản Xa Lung vẫn chưa hoàn thành, cuộc sống hiện tại thiếu thốn đủ bề.

Toàn bản Xa Lung hiện chưa có điện lưới quốc gia, mong ước bao đời nay của gia đình và người dân trong bản là có điện và được tái định cư đến nơi ở mới nhưng ước mơ vẫn chưa thực hiện được. Người dân mong Nhà nước sớm hoàn thành khu tái định cư để người dân di dời đến nơi ở an toàn.

Theo UBND huyện Mường Lát, giai đoạn 2021 - 2025, huyện có 753 hộ dân thuộc diện di dời tái định cư theo Đề án sắp xếp, ổn định dân cư khu vực có nguy có cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất. Bên cạnh việc tái định cư xen ghép và liền kề, địa phương cũng đã lập phương án xây dựng 8 khu tái định cư tập trung. Tuy nhiên đến nay mới chỉ có 1 khu hoàn thành đi vào hoạt động, 1 khu vẫn còn dang dở và chưa biết khi nào hoàn thành, 6 khu còn lại hiện bế tắc trong triển khai xây dựng.

UBND huyện đang đề xuất với UBND tỉnh Thanh Hóa thực hiện việc rà soát, điều chỉnh lại một số nội dung như, điều chỉnh lại địa điểm xây dựng các khu tái định cư tập trung cũng như liền kề cho phù hợp với nguồn vốn, an toàn và bổ sung thêm các hộ vào khu tái định cư mới hoặc các hộ không vào khu tái định cư. Tuy nhiên, tới nay vẫn chưa được phê duyệt.

Theo ông Lương Văn Liêm, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án huyện Mường Lát, rà soát trên địa bàn huyện Mường Lát đang có 7 khu tái định cư được đầu tư, trong số đó có khoảng 1 nửa đang gặp vướng mắc. Nguyên nhân do địa hình đồi núi phức tạp, khi triển khai dự án huyện bắt buộc phải san lấp mặt bằng, đào núi và kè đảm bảo an toàn thì mới triển khai xây dựng được. Điều này dẫn đến không thể triển khai xây dựng do tổng mức đầu tư bị giới hạn, thiếu kinh phí thực hiện. Trong khi tỉnh Thanh Hóa chưa điều chỉnh để tăng kinh phí đầu tư các dự án tái định cư.

Ông Cao Văn Cường, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Để giải quyết những vướng mắc, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã thống nhất với các sở, ban, ngành và báo cáo với Tỉnh ủy Thanh Hóa đề xuất các phương án hỗ trợ cho một khu tái định cư đang được đầu tư xây dựng. Với hạng mục hỗ trợ cho người dân di dời, tỉnh Thanh Hóa sẽ lấy kinh phí từ ngân sách chi trả. Với phần giải phóng mặt bằng, tỉnh cũng lấy kinh phí từ ngân sách hỗ trợ cho địa phương. Phần còn lại là 300 triệu đồng, tỉnh sẽ hỗ trợ huyện xây dựng cơ sở vật chất cho khu tái định cư. Đây là những giải pháp khắc phục tạm thời trong thời gian tới để UBND huyện Mường Lát sớm đầu tư xây dựng các khu tái định cư giúp người dân di dời đến nơi an toàn”.

Nghị quyết ban hành nhiều năm nhưng chưa đi vào cuộc sống, vẫn còn đó những dự án xây dựng khu tái định cư dang dở chưa biết đến khi nào mới có thể hoàn thành.