Chất thức thần chỉ các loại chất có thể tác động đến nhận thức và tâm trạng, như LSD, mescaline (chiết xuất từ cây xương rồng peyote) hay nấm thức thần.
Một nghiên cứu khoa học được công bố tạp chí y khoa New England ngày 2/11 đã cho kết quả tích cực về tiềm năng điều trị bệnh tâm lý của psilocybin, một chất kích thích thần kinh được tìm thấy tự nhiên trong nấm thức thần. Đây cũng là thử nghiệm lâm sàng lớn nhất từng được tiến hành để đánh giá tác dụng của psilocybin.
Nghiên cứu có sự tham gia của 233 người mắc bệnh trầm cảm từ 10 quốc gia, trong đó họ đã tạm ngừng mọi phương pháp trị liệu khác và chỉ sử dụng duy nhất liệu pháp thức thần. Các nhà khoa học đã chia những người này thành 3 nhóm, ngẫu nhiên sử dụng 1mg, 10 mg hoặc 25mg chất psiclocybin. Những buổi điều trị thường kéo dài từ 6 - 8 giờ và các bệnh nhân luôn có người ở cạnh trong khoảng thời gian này.
Đồng tác giả của nghiên cứu, ông James Rucker cho biết các bệnh nhân đều cho phản hồi tích cực về phương pháp trị liệu này, trong đó một số người người mô tả trải nghiệm của họ như "đang đắm mình trong giấc mơ" mà họ nhớ rõ. Các tác dụng phụ như đau đầu, buồn nôn, lo lắng xuất hiện ở mức vừa phải và cũng biến mất nhanh chóng. Chỉ có 1 người tham gia yêu cầu sử dụng thuốc an thần để giảm lo lắng.
Sau 3 tuần điều trị, bệnh tình của những người sử dụng 25mg psilocybin đều chuyển biến tích cực một cách đáng kể, so với những người sử dụng với liều lượng thấp hơn. Bệnh tình của khoảng dưới 30% những người tham gia trị liệu được xác nhận có xu hướng thuyên giảm.
Giới chuyên gia nhận định đây là bằng chứng cụ thể nhất đến nay về tiềm năng trị liệu tâm lý của các liệu pháp sử dụng psilocybin, hứa hẹn mang lại giải pháp thay thế cho các loại thuốc chống trầm cảm vốn được kê đơn hàng thập kỷ qua. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng khuyến nghị cần tìm hiểu thêm về các tác dụng phụ, cũng như rủi ro bệnh tình chuyển biến nặng.
Các nhà khoa học sẽ tiến hành giai đoạn 2 nghiên cứu, trong đó xác định liều lượng hợp lý và xác nhận hiệu quả chữa trị, trong khi giai đoạn 3 sẽ bao gồm nhiều tình nguyện viên hơn, dự kiến bắt đầu trong năm nay và kéo dài đến năm 2025.
Vào năm 2020, bang Oregon đã bỏ phiếu ủng hộ việc sử dụng psilocybin trong điều trị. Canada cũng đã cấp phép cho loại chất này, song ở cấp liên bang tại Mỹ, psilocybin vẫn được coi là một loại ma túy nguy hiểm, tương tự như heroin.
Hiện Công ty Compass Pathway - nhà cung cấp psilocybin sử dụng cho nghiên cứu - đang trong quá trình liên hệ với Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ và các cơ quan quản lý ở châu Âu để xin cấp phép.