Kiên quyết chặn tàu cá khai thác bất hợp pháp

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều cho biết: Bạc Liêu xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng cấp bách, có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thủy sản; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội...

Hội nghị là dịp để Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bạc Liêu triển khai các nhiệm vụ chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo Quốc gia và đề ra mục tiêu, nhiệm vụ thời gian tới. Tỉnh phải chủ động hơn, quyết liệt hơn, khẩn trương khắc phục những tồn tại, hạn chế; với tinh thần cùng cả nước quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU. 

Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều cũng đề nghị các đại biểu dự hội nghị tập trung đánh giá tình hình, phân tích nguyên nhân, chỉ ra bài học kinh nghiệm, đề ra mục tiêu, nhiệm vụ thời gian tới. Theo đó, cần tiếp tục nỗ lực triển khai quyết liệt các giải pháp đồng bộ đã và đang được thực hiện, khẳng định trách nhiệm trước Nhân dân, trách nhiệm với môi trường và tạo sinh kế, việc làm cho người dân, đồng thời bảo vệ nguồn lợi thủy sản, bảo vệ đa dạng sinh học, môi trường thủy sản và nâng cao ý thức người dân.

Theo ông Lưu Hoàng Ly, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu, những năm qua, Bạc Liêu luôn duy trì nghiêm kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ người, phương tiện tàu cá ra vào trạm; kiên quyết xử lý nghiêm đối với các phương tiện không đủ các thủ tục, giấy tờ, các trang bị thông tin liên lạc, thiết bị an toàn hàng hải, không đánh dấu tàu cá, kẻ số đăng ký tàu cá, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đúng qui định, làm nghề, ngư cụ cấm sử dụng khai thác thủy sản kiểm tra, kiểm soát đối với người, phương tiện ra, vào hoạt động trên biển; làm thủ tục đăng ký, kiểm chứng được 6.996 lượt phương tiện/42.109 lượt thuyền viên.

Về việc quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá, số tàu cá đã được đăng ký 814 chiếc; trong đó, tàu có chiều dài từ 15 m trở lên là 445 chiếc, tàu có chiều dài từ 12 đến dưới 15 m là 177 chiếc, tàu có chiều dài từ 6 m đến dưới 12 m là 192 chiếc. Số tàu đã cấp giấy phép khai thác thủy sản 744 chiếc/814 chiếc tàu đã đăng ký, còn 70 tàu chưa có giấy phép khai thác nằm trong danh sách tàu không khai thác và mất tích.

Hiện số tàu cá có chiều dài từ 15 m trở lên đang hoạt động khai thác thủy sản đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình là 423 thiết bị, 423 tàu đạt 100% tàu tham gia khai thác thủy sản có gắn thiết bị giám sát hành trình, còn 22 tàu tàu chưa lắp giám sát hành trình (VMS); trong đó, 2 tàu hiện chủ tàu không còn cư trú ở địa phương, chính quyền địa phương xác nhận đã bán sang tỉnh khác, không có thông tin về người mua.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu, trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu hiện có 114 tàu nguy cơ cao vi phạm IUU; trong đó, vùng bờ có 59 tàu, vùng lộng có 29 tàu và vùng khơi có 26 tàu. Các tàu này thuộc diện hết hạn giấy phép và không có giấy phép khai thác thủy sản. Sở cũng đã thông báo danh sách, cập nhật thường xuyên tàu cá có nguy cơ vi phạm khai thác IUU cung cấp cho các cơ quan, đơn vị chức năng liên quan trong và ngoài tỉnh để phối hợp theo dõi, giám sát chặt chẽ, không cho xuất bến tham gia khai thác thủy sản để ngăn ngừa vi phạm.

Thời gian tới, ngành nông nghiệp tỉnh Bạc Liêu sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị chức năng tập trung nguồn lực theo dõi, kiểm soát, quản lý hoạt động tàu cá, giám sát sản lượng thủy sản từ khai thác, truy xuất nguồn gốc thủy sản, xử phạt triệt để các hành vi vi phạm khai thác IUU. Nhất là theo dõi, giám sát 24/24 giờ tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống VMS; lập danh sách theo dõi, xử lý các tàu cá vi phạm quy định về VMS (mất kết nối VMS 6 giờ không báo cáo về bờ, mất kết nối quá 10 ngày không quay về bờ; đặc biệt các tàu cá mất kết nối VMS gần ranh giới vùng đặc quyền kinh tế giữa Việt Nam và các nước); xác minh, kiểm soát từng trường hợp tàu cá mất kết nối dài ngày, xác nhận vị trí neo đậu, đảm bảo không tham gia hoạt động khai thác thủy sản.

Cùng đó, ngành nông nghiệp tỉnh Bạc Liêu sẽ triển khai hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thuỷ sản khai thác điện tử và nhật ký khai thác thủy sản điện tử để thực hiện việc kiểm soát tàu cá ra, vào cảng, thu nộp nhật ký khai thác, giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng, cấp giấy biên nhận, giấy xác nhận nguyên liệu và giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định. Đồng thời, đảm bảo theo dõi, kiểm soát được tình trạng đội tàu cá, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác liên thông theo chuỗi từ tàu cá đến cơ quan, đơn vị quản lý gồm có 4 thành phần chủ tàu, cảng cá, doanh nghiệp chế biến xuất khẩu, Chi cục Thuỷ sản bảo đảm tính minh bạch, hợp pháp.

Tại hội nghị, đại diện các đơn vị, địa phương cũng đã có nhiều tham luận nổi bật, chia sẻ nhiều kinh nghiệm gắn liền với thực tế trong việc xử lý vi phạm khai thác IUU về mất kết nối, khai thác sai vùng, sai tuyến, sai nội dung ghi trong giấy phép; nhiệm vụ triển khai quản lý chặt chẽ tàu ra vào các cửa biển; xử lý các hành vi vi phạm về việc không duy trì tín hiệu thiết bị giám sát hành trình đối với các tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên; giải pháp ngăn chặn, xử lý tàu cá tỉnh Bạc Liêu vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp…

Phát biểu bế mạc hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều nhận định: Thời gian qua, chính quyền các cấp cũng đã tích cực vào cuộc, các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra, thực thi pháp luật; nhờ đó đã đạt nhiều kết quả tích cực, các vi phạm giảm dần. Tuy nhiên, chống khai thác IUU vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập.

Các cấp, ngành, địa phương cần phải quyết liệt trong chỉ đạo, triển khai thực hiện để khắc phục ngay những tồn tại, hạn chế liên quan đến chống khai thác IUU trước khi thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban Châu Âu sang Việt Nam kiểm tra dự kiến vào tháng 10 năm nay. Đây có thể nói là thời điểm để tỉnh cùng cả nước quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU.

Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều cho rằng, về quan điểm, việc gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” chỉ là bước đầu. Về lâu dài, Bạc Liêu đã xác định và chỉ đạo thực hiện phát triển kinh tế biển gắn với đảm bảo quốc phòng - an ninh là 1 trong 5 trụ cột phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, phấn đấu Bạc Liêu phải trở thành tỉnh mạnh về biển, giàu từ biển.

Vì vậy, các sở, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị có liên quan cần thực hiện đồng bộ, quyết liệt, toàn diện các nhiệm vụ, giải pháp vừa tuyên truyền, vận động, vừa theo dõi, kiểm soát ngăn chặn, xử lý kịp thời ngay từ trong bờ và trên biển, kiên quyết ngăn chặn, chấm dứt tàu cá, ngư dân của tỉnh vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Các sở, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị có liên quan tiếp tục tăng cường lực lượng thực hiện kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập bến tại các cửa biển, đảm bảo 100% tàu cá xuất, nhập bến phải có đầy đủ giấy tờ và thiết bị VMS trên tàu phải hoạt động liên tục theo quy định. Song song, điều tra, xác minh, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm khai thác IUU ngắt kết nối VMS, tháo gỡ, vận chuyển thiết bị VMS, vượt ranh giới cho phép trên biển, tàu cá không thực hiện sang tên, đổi chủ, đăng ký lại theo quy định.