Khoản 4, Điều 12, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế và Điều 4, Nghị định số 146/2018/NĐ-CP (hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế) quy định học sinh, sinh viên thuộc nhóm do ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng không thuộc nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình.
Hỗ trợ để giảm mức đóng bảo hiểm y tế
Việc triển khai công tác bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên đã có nhiều kết quả tích cực. Thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho thấy, riêng trong năm học 2021-2022, cả nước có khoảng 18,8 triệu em tham gia bảo hiểm y tế, chiếm 96% tổng số học sinh, sinh viên.
Học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế không chỉ được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn khi không may ốm đau, bệnh tật, giúp gia đình các em giảm bớt gánh nặng về chi phí khám, chữa bệnh, mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của các em và gia đình trong việc chia sẻ rủi ro với cộng đồng. Chính vì những lợi ích và giá trị nhân văn này, chính sách bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên đã thực sự đi vào cuộc sống với sự chủ động, tích cực tham gia từ phía học sinh, sinh viên và phụ huynh.
Thông tin về chính sách bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên trong năm học 2022-2023, ông Dương Văn Hào, Trưởng Ban Quản lý Thu- Sổ Thẻ (Bảo hiểm Xã hội Việt Nam) cho biết, đối tượng tham gia là các học sinh, sinh viên đang học tại các trường, cơ sở giáo dục và đào tạo (trừ trường hợp đã tham gia bảo hiểm y tế theo các nhóm khác theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế). Trong năm học này, mức đóng bảo hiểm y tế của học sinh, sinh viên không có sự thay đổi so với năm học trước: Mức đóng bảo hiểm y tế hằng tháng bằng 4,5% mức lương cơ sở (trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ 30%, học sinh, sinh viên tự đóng 70%). Theo đó, tổng mức đóng 12 tháng sẽ là 804,6 nghìn đồng, trong đó, số tiền học sinh, sinh viên thực đóng là 563,22 nghìn đồng (do đã được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng).
Ngoài việc được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng, để đạt mục tiêu 100% học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế trong năm học 2022-2023, một số tỉnh, thành phố tiếp tục hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương. Do đó, số tiền thực đóng bảo hiểm y tế của mỗi học sinh, sinh viên tiếp tục được giảm. Chẳng hạn Hà Giang hỗ trợ thêm 70%; Hưng Yên hỗ trợ thêm 30%; các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Bà Rịa - Vũng Tàu có mức hỗ trợ 20%; Kon Tum, Trà Vinh, Đồng Tháp là 10%; Đắk Lắk, Tiền Giang 5%…
Một số tỉnh còn có chính sách hỗ trợ khác như: An Giang hỗ trợ thêm 70% mức đóng bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số trên địa bàn. Lâm Đồng hỗ trợ 70% cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số không sống ở vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn trên địa bàn. Gia Lai hỗ trợ 20% cho học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số, học sinh, sinh viên thuộc gia đình đông con, gặp khó khăn về kinh tế. Kiên Giang hỗ trợ 10% cho học sinh, sinh viên có hộ khẩu tại địa phương. Tại tỉnh Quảng Bình, học sinh ở các xã vừa ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ được tỉnh hỗ trợ thêm 15% mức đóng bảo hiểm y tế…
Đảm bảo quyền lợi khám, chữa bệnh
Về mức hưởng, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho hay, học sinh, sinh viên khi đi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế đúng tuyến được hưởng 100% chi phí nếu tổng chi phí cho một lần khám, chữa bệnh thấp hơn 15% mức lương cơ sở (tương đương 223,5 nghìn đồng); hoặc khám, chữa bệnh tại tuyến xã (trạm y tế xã, phường, thị trấn); hoặc có thời gian tham gia bảo hiểm y tế 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở (tương đương 8,94 triệu đồng). Các trường hợp khác sẽ được hưởng 80% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng bảo hiểm y tế, phần còn lại do người bệnh tự thanh toán.
Đối với trường hợp khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế không đúng tuyến, nếu thực hiện tại bệnh viện tuyến Trung ương, học sinh, sinh viên được hưởng 40% chi phí điều trị nội trú; tại bệnh viện tuyến tỉnh được hưởng 100% chi phí điều trị nội trú và tại bệnh viện tuyến huyện được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh ngoại trú, nội trú.
Về thời hạn sử dụng thẻ bảo hiểm y tế, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho biết, với thẻ được cấp mới hoặc gia hạn hằng năm cho học sinh của cơ sở giáo dục phổ thông, giá trị sử dụng thẻ đối với học sinh lớp 1 bắt đầu từ ngày 01/10 năm đầu tiên của cấp Tiểu học; đối với học sinh lớp 12, thẻ có giá trị sử dụng đến hết ngày 30/9 của năm học.
Thẻ bảo hiểm y tế được cấp mới hoặc gia hạn hằng năm cho học sinh, sinh viên của cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục dạy nghề, đối với sinh viên năm thứ nhất của khóa học, thẻ có giá trị sử dụng từ khi nhập học, trừ trường hợp thẻ của học sinh lớp 12 đang còn giá trị sử dụng; đối với sinh viên năm cuối của khóa học, thẻ có giá trị đến ngày cuối của tháng kết thúc khóa học.
Giá trị sử dụng của thẻ bảo hiểm y tế tương ứng với số tiền đóng bảo hiểm y tế theo số tháng đã tham gia của học sinh, sinh viên.
Theo ông Dương Văn Hào, học sinh, sinh viên và phụ huynh có thể tự tra cứu thời hạn sử dụng thẻ bảo hiểm y tế bằng cách truy cập vào Cổng Thông tin điện tử Bảo hiểm Xã hội Việt Nam tại địa chỉ: https://baohiemxahoi.gov.vn/tracuu/pages/tra-cuu-thoi-han-su-dung-the- bhyt.aspx; nhắn tin theo cú pháp: BH THE “Mã thẻ bảo hiểm y tế” gửi 8079; gọi điện đến Tổng đài 1900.90 của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để được tư vấn và hỗ trợ. Hoặc cũng có thể cài đặt và sử dụng ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” để theo dõi quá trình đóng - hưởng bảo hiểm y tế của bản thân; cập nhật các thông tin về chính sách bảo hiểm y tế; thực hiện một số dịch vụ công của ngành Bảo hiểm Xã hội Việt Nam liên quan tới lĩnh vực bảo hiểm y tế.
Với trách nhiệm tổ chức, thực hiện chính sách bảo hiểm y tế, toàn ngành Bảo hiểm Xã hội đã và đang nỗ lực thực hiện tốt việc bảo đảm quyền lợi tham gia và khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho học sinh, sinh viên. Một trong những giải pháp được ngành chú trọng là cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin tạo thuận lợi cho học sinh, sinh viên như: sử dụng hình ảnh thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” hoặc thẻ căn cước công dân gắn chíp thay cho thẻ bảo hiểm y tế giấy để đi khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế tại các cơ sở khám, chữa bệnh. Qua đó, giúp học sinh, sinh viên tiết kiệm thời gian khi đi khám, chữa bệnh, không còn lo thủ tục khám, chữa bệnh gặp khó khăn khi mất, hay hỏng thẻ bảo hiểm y tế giấy.
Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm và có nhiều chính sách hỗ trợ học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế. Việc tham gia bảo hiểm y tế có mức phí nhỏ song đem lại rất nhiều lợi ích lớn, qua đó góp phần khẳng định sâu sắc hơn ý nghĩa nhân văn, tính ưu việt, hấp dẫn của chính sách bảo hiểm y tế trong việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho thế hệ trẻ.