Tăng tỷ lệ đảng viên
Tại huyện Triệu Sơn (Thanh Hoá), mặc dù cấp ủy các cấp luôn quan tâm đến công tác phát triển Đảng trong lực lượng Dân quân tự vệ với nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp với thực tiễn địa phương, song theo Ban Chỉ huy Quân sự huyện Triệu Sơn, khi số lượng dân quân tự vệ liên tục thay đổi, đa số dân quân tự vệ đang trong độ tuổi lao động, nhiều người trong số đó đi làm ăn xa, gây khó khăn cho công tác quản lý, điều hành các hoạt động, cũng như bồi dưỡng, kết nạp đảng viên trong lực lượng này. Vì vậy, phát triển đảng viên trong lực lượng này trở thành nhiệm vụ quan trọng được cấp ủy quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhằm xây dựng đội ngũ có lập trường tư tưởng vững vàng, trình độ chính trị nhạy bén, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Nhiều địa phương, đơn vị tại huyện Triệu Sơn đã chú trọng đến công tác giáo dục chính trị, tư tưởng để dân quân tự vệ xác định động cơ phấn đấu đứng vào hàng ngũ của Đảng. Thông qua các hoạt động như tuyên truyền phổ biến Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi), tổ chức giảng dạy chính trị, tập huấn, bồi dưỡng, các hội thi, trình độ, năng lực của lực lượng dân quân tự vệ ngày càng được củng cố và nâng cao. Cơ quan quân sự các cấp đã thông qua các hoạt động huấn luyện, thực hiện nhiệm vụ cụ thể ở cơ sở, phát hiện, bồi dưỡng nhân tố mới cho Đảng. Nguồn phát triển Đảng cũng được đảm bảo về chất lượng ngay từ đầu khi các địa phương quan tâm tuyển chọn những người có phẩm chất đạo đức, trình độ văn hóa, chính trị đưa vào lực lượng dân quân tự vệ.
Ở huyện miền núi Quan Hóa (Thanh Hoá), dù công tác phát triển Đảng so với mặt bằng chung còn nhiều khó khăn, song Đảng bộ Quân sự huyện đã thực sự quan tâm, chăm lo xây dựng các tổ chức đảng, tạo nguồn phát triển đảng viên, trong đó có phát triển đảng viên là dân quân tự vệ. Những năm gần đây, lực lượng dân quân tự vệ ngày càng được kiện toàn và nâng cao chất lượng toàn diện. Hiện toàn huyện có hơn 1.300 dân quân tự vệ, đạt tỷ lệ 2,4% so với dân số, trong đó có 23,9% là đảng viên. Đảng bộ Quân sự huyện Quan Hóa đã đề ra mục tiêu đến năm 2025, xây dựng lực lượng dân quân tự vệ có tỷ lệ đảng viên đạt 25% trở lên.
Tính chung toàn tỉnh Thanh Hóa, từ 25% đảng viên trong tổng số 46.960 dân quân tự vệ vào năm 2015, hiện nay lực lượng này có 14.056 đảng viên, chiếm tỷ lệ 30,8% trong 45.667 dân quân tự vệ. Số lượng đảng viên là dân quân tự vệ vẫn không ngừng tăng lên mỗi năm. Theo thống kê, năm 2020, có 751 đảng viên được kết nạp trong lực lượng và giữa năm 2021, số dân quân tự vệ được kết nạp đảng là 0 người. Tỉnh Thanh Hóa cũng đã triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án Củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng lực lượng dân quân tự vệ tỉnh Thanh Hoá giai đoạn 2021-2025. Thông qua thực hiện đề án, công tác phát triển đảng viên trong lực lượng này từng bước được nâng cao.
Nâng cao chất lượng
Tại tỉnh Hưng Yên, những năm qua, cấp uỷ, chính quyền các cấp luôn chú trọng nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, góp phần quan trọng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển. Trên cơ sở xác định dân quân tự vệ là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân, song song với việc tuyên truyền, phổ biến Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi), đưa luật vào cuộc sống, cấp ủy, chính quyền các cấp đã thường xuyên quan tâm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ phù hợp với đặc điểm, điều kiện cụ thể của từng địa phương.
Đồng thời, thực hiện Luật Dân quân tự vệ, các địa phương, cơ quan, tổ chức đã thường xuyên tiến hành rà soát, điều chỉnh tinh gọn số lượng dân quân tự vệ, bảo đảm đủ quy mô, thành phần, tổ chức biên chế. Hàng năm, Ban Chỉ huy quân sự các huyện, thành phố chỉ đạo cơ sở tổ chức thực hiện tốt công tác đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ dân quân tự vệ theo đúng quy định của Luật Dân quân tự vệ.
Thực tế xây dựng lực lượng dân quân tự vệ ở Hưng Yên cũng cho thấy, thông qua việc thực hiện nhiệm vụ, lực lượng này đã và đang dần trở thành nòng cốt trong thực hiện các cuộc vận động, các phong trào ở địa phương. Lực lượng dân quân tự vệ thường xuyên duy trì các chế độ sẵn sàng chiến đấu; phối hợp với lực lượng công an và các lực lượng khác tuần tra, canh gác bảo đảm an ninh trật tự; tham gia giải quyết nhiều vụ việc mâu thuẫn nảy sinh ở cơ sở, không để xảy ra "điểm nóng"… Ngoài ra, lực lượng dân quân tự vệ còn tích cực tham gia phong trào xây dựng nông thôn mới; phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" ở địa phương; phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương, các chính sách về quân đội và hậu phương quân đội...
Để nâng cao chất lượng lực lượng dân quân tự vệ, thời gian tới, tỉnh Hưng Yên tiếp tục phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền Luật Dân quân tự vệ; thực hiện chặt chẽ công tác đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi nghĩa vụ dân quân tự vệ; xây dựng lực lượng này theo đúng quy định; quan tâm xây dựng, phát triển lực lượng tự vệ trong doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài; thường xuyên duy trì huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dân quân tự vệ; thực hiện đầy đủ chế độ, chính sách cho lực lượng dân quân tự vệ…
Đánh giá về công tác xây dựng lực lượng dân quân tự vệ để lực lượng này đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình mới, theo Cục Dân quân tự vệ (Bộ Tổng Tham mưu), thời gian qua, nhất là từ đầu năm 2021 đến nay, Cục Dân quân tự vệ đã tham mưu kịp thời với Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Quốc phòng ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác dân quân tự vệ ở bộ, ngành Trung ương, địa phương bảo đảm đồng bộ, triển khai thực hiện thống nhất. Công tác tuyên truyền phổ biến Luật Dân quân tự vệ đã được các cơ quan, đơn vị địa phương triển khai tích cực, sâu rộng, đạt kết quả thiết thực…
Các địa phương cũng đã đầu tư xây dựng và bố trí nơi làm việc của Ban Chỉ huy quân sự cấp xã, phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Đến nay toàn quốc đã xây dựng được hơn 4.000 trụ sở làm việc cấp xã cho lực lượng "sao vuông".
Trong thời gian tới, Cục Dân quân tự vệ xác định tiếp tục tập trung quán triệt và thực hiện nghiêm các chiến lược về quốc phòng, quân sự, Luật Dân quân tự vệ, Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh; nâng cao hiệu quả hoạt động các đề án về Dân quân tự vệ; xây dựng đề án tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho Dân quân tự vệ giai đoạn 2020-2025; xây dựng các mô hình điểm về Dân quân tự vệ; tổ chức hội thi pháp luật về Dân quân tự vệ đúng kế hoạch và chỉ đạo của cấp trên, phù hợp với tình hình diễn biến dịch COVID-19; chỉ đạo diễn tập chiến đấu phòng thủ cho 20-25% cấp xã, nâng cao hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ…