Rừng Lòi Chùa có diện tích 5 ha, cách trung tâm thành phố Đồng Hới khoảng 25 km. Những người lớn tuổi ở địa phương kể lại, rừng Lòi Chùa có từ khi lập làng. Hồi đó, người dân góp công, góp gạo xây nên một ngôi chùa nhỏ ở bìa rừng dùng để làm nơi hội họp, sinh hoạt chung của cộng đồng. Từ đó, rừng có tên gọi là Lòi Chùa.
Hiện trong rừng có nhiều cây gỗ quý cao hàng chục mét, đường kính gốc từ 0,5 -1,5m nhưng vẫn được bảo vệ nguyên vẹn. Đối với người dân, đây không chỉ là “lá phổi xanh” điều hòa không khí mà còn là báu vật của làng. Mọi người đều quyết tâm giữ rừng.
Ông Võ Công Húy (xã Nam Trạch, huyện Bố Trạch), một trong những người tâm huyết giữ và bảo vệ rừng từ 20 năm nay. Ông mong muốn người dân trong thôn, xóm cũng như khách tham quan hãy chung tay bảo vệ rừng.
Theo ông Húy, hiện, đời sống kinh tế của người dân đã cao hơn trước nên không còn tình trạng chặt phá rừng, đốn củi. Thay vào đó, người dân trong thôn, xã đều có ý thức bảo vệ cánh rừng nguyên sinh này, vừa tạo cảnh quan môi trường, góp phần bảo vệ đa dạng sinh học.
Những năm gần đây, chính quyền và nhân dân xã Nam Trạch thường xuyên trồng thêm nhiều cây gỗ quý như dổi, huê, huỳnh… trong rừng Lòi Chùa thêm xanh tốt và là nơi bảo tồn nhiều giống cây bản địa quý. Chính quyền xã động viên người dân hiến đất để bồi đắp xung quanh rừng Lòi Chùa, mở rộng diện tích rừng. Nhờ được chăm sóc, bảo vệ tốt, rừng Lòi Chùa đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân. Hiện, cả thôn Đồng Thành có trên 200 hộ dân đều sử dụng nước giếng bởi nguồn nước ở đây trong, sạch quanh năm. Rừng cũng cung cấp nguồn nước ngầm tưới cho 4 ha đất trồng lúa của người dân trong thôn. Ngoài ra, những sản vật từ rừng như mật ong, nấm mối… cũng được người dân khai thác hiệu quả.
Ông Đoàn Ngọc Nhân, Phó Chủ tịch UBND xã Nam Trạch (huyện Bố Trạch) cho biết, rừng Lòi Chùa thường xuyên là nơi thu hút các học sinh đến tham quan, dã ngoại để hiểu thêm về cây rừng và nâng cao ý thức bảo vệ rừng. Bên cạnh đó, đây cũng là điểm đến của nhiều du khách yêu thích trải nghiệm trong rừng nguyên sinh. Chính quyền địa phương đã thành lập tổ thường xuyên bảo vệ, chăm sóc và trồng cây bản địa trong rừng, tuyên truyền để mỗi người dân có ý thức cùng chăm sóc, bảo vệ.
Theo ông Bùi Quang Tạo, Trạm Kiểm lâm xã Nam Trạch (huyện Bố Trạch), lực lượng Kiểm lâm thường xuyên tham mưu xã, hướng dẫn người dân, đặc biệt là Hội Cựu chiến binh nâng cao các biện pháp quản lý khu vực rừng Lòi Chùa; đồng thời, động viên người dân địa phương thường xuyên kiểm tra, trồng thêm cây bản địa để rừng ngày càng phong phú...