Tết đặc biệt của người Xơ Đăng

Tết đến, thời tiết ở núi Ngọc Linh bắt đầu khô. Những ngày qua, 300 hộ dân nghèo là người dân tộc Xơ Đăng ở huyện Tu Mơ Rông rủ nhau “du xuân” lên núi Ngọc Linh. Mọi người lên tưới nước, chăm cây sâm Ngọc Linh trong những ngày xuân.
 
Trước đó, tháng 8/2023, trong chuyến công tác lên huyện Tu Mơ Rông, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã trao tặng 12.000 cây sâm Ngọc Linh cho 300 hộ dân người Xơ Đăng có hoàn cảnh còn khó khăn tại Tu Mơ Rông. Cây sâm giống 1 năm tuổi được tặng đều lựa chọn kỹ, khỏe mạnh. Vị trí để trồng sâm được huyện Tu Mơ Rông chọn trong khu căn cứ cách mạng của Tỉnh ủy Kon Tum, giao thông thuận lợi. Đây cũng là nơi có thổ nhưỡng, khí hậu, độ cao phù hợp cho sâm Ngọc Linh sinh trưởng và phát triển. Cây sâm Thủ tướng tặng, người dân chia thành từng nhóm hộ, trồng chung trong một phạm vi, có lưới vây quanh, chống chim, chuột phát hoại, trôi đất. Sâm trồng trong từng ô, mỗi cây sâm trồng, người dân đánh dấu bằng cắm một cây tre khô nhỏ tại vị trí cây.
 
Vườn sâm Thủ tượng tặng, có suối nhỏ cách khoảng 300 mét. Để chống hạn cho cây, người dân chia nhóm, thanh niên lấy thùng nhựa đựng, cõng nước từ suối lên vườn tưới cho sâm Ngọc Linh. “Ngày tết cả thôn đều lên thăm sâm, ai cũng vui. Nhờ Thủ tướng, nhà tôi có cây sâm Ngọc Linh của riêng mình” - anh A Phát, người dân ở thôn Tân Ba xã Tê Xăng, 1 trong 300 hộ dân được Thủ tướng tặng cây sâm khoe.

Để hỗ trợ, giúp dân trồng, chăm sóc cây sâm Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông cùng Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum hỗ trợ vật tư, kỹ thuật, người dân đối ứng thêm công lao động và các vật tư nông nghiệp có sẵn. Chị Hoàng Thị Thùy Dung - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp nông huyện Tu Mơ Rông cho biết, ngoài sự hỗ trợ vật tư, kỹ thuật của công ty, trung tâm cử cán bộ kỹ thuật lên hướng dẫn làm đất, mái che, trồng để chống chim, chuột, cách trồng, quản lý vườn… Tại vườn sâm của Thủ tướng tặng dân trồng, định kỳ hàng tháng sẽ có cán bộ kỷ thuật phối hợp với người dân lên chăm sóc cây, nắm, kiểm tra về độ sinh trưởng, phát triển cây… Tất cả các thông tin trên đều được theo dõi, báo cáo định kỳ cho lãnh đạo huyện.
 
Chỉ quen với cây cà phê, lần đầu trồng sâm Ngọc Linh, anh A Phai, tổ trưởng tổ trồng sâm thôn Tân Ba xã Tê Xăng cho biết, lúc đầu ai cũng bỡ ngỡ. Giai đoạn đầu nhiều việc, một người làm không đủ nên phải thành lập các tổ với 3-4 hộ dân để giúp nhau, công việc hiệu quả. Sau hơn 1 tháng trồng, đến tết, khi thời tiết bắt đầu khô, người dân lên thăm vườn sâm để tưới và chăm sóc cây sâm. Cây của chính mình, được Thủ tướng Chính phủ tặng nên người dân quý và chăm sóc cẩn thận. Việc được sở hữu cây sâm Ngọc Linh riêng là động lực để các gia đình phát triển kinh tế sau này.
 
Từ những bở ngỡ ban đầu nhưng dưới sự giúp đỡ của chính quyền và sự đồng hành của doanh nghiệp, người Xơ Đăng nghèo ở huyện vùng III như Tu Mơ Rông đã bước đầu tiếp thu và vận dụng kỹ thuật tốt để trồng cây sâm Ngọc Linh. Mùa xuân của niềm tin đang hiện hữu.
Có thể cảm nhận được niềm vui, hân hoan của người Xơ Đăng nghèo ở huyện Tu Mơ Rông trong những ngày xuân Giáp Thìn. Ngày tết, bà con lên vườn sâm mang theo niềm tin và kỳ vọng từ cây sâm Ngọc Linh-Quốc bảo Việt Nam. Không khí vui tươi, phấn khởi thể hiện rõ trên khuôn mặt mỗi người.

“Năm nay người ở Tân Ba đón Tết đặc biệt hơn. Ngoài việc mọi người vui xuân đón tết, tổ chức lễ hội bánh chưng xanh thì người Xơ Đăng năm nay còn có niềm tin lớn ở tương lai. Thủ tướng tặng cây sâm Ngọc Linh nên Tết năm nay, bà con rất vui. Đây là mong ước bấy lâu của hộ dân nghèo như tôi” - anh A Phai khẳng định. 
 
Để quản lý cây sâm của Thủ tướng tặng, người Xơ Đăng thành lập từng nhóm hộ để quản lý, cùng chăm sóc. Cây được trồng tập trung, sản phẩm sau này chia đều cho nhau. Tuy nhiên, để Quốc bảo sâm Ngọc Linh thành quốc kế dân sinh, chính quyền cũng có những phương án giúp dân cho đến khi cây sâm được thu hoạch (5 năm sau). Anh Võ Trung Mạnh - Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông khẳng định, Thủ tướng Chính phủ tặng cây sâm giống Ngọc Linh cho hộ nghèo trên địa bàn huyện có ý nghĩa lớn, tạo sinh kế lâu dài và thoát nghèo bền vững cho người dân.
 
Trên cơ sở hỗ trợ của Thủ tướng, huyện đã giao cho phòng chuyên môn hướng dẫn, đảm bảo kỹ thuật trồng, canh tác cho dân. Ngoài ra, huyện chỉ đạo cho Ủy ban nhân dân các xã, trên cơ sở nguồn lực của chương trình mục tiêu quốc gia hỗ trợ sinh kế cho người dân trong thời gian trồng sâm. Huyện tiếp tục làm việc với Ngân hàng chính sách xã hội, hỗ trợ cho người dân vay vốn từ các nguồn khác nhau để phát triển kinh tế, trồng sâm Ngọc Linh.
 
Đồng thời, huyện cũng kêu gọi doanh nghiệp, tổ chức liên kết hỗ trợ cho người dân để phát triển sâm Ngọc Linh và các loại cây dược liệu khác để hình thành vùng dược liệu của dân, làm cơ sở thoát nghèo bền vững trong thời gian tới. Với quà tặng của Thủ tướng và sự giúp đỡ, chăm lo từ chính quyền, mùa xuân mới của niềm tin và hy vọng tương lai no ấm của người Xơ Đăng đang sinh sống ở núi Ngọc Linh đã về.