Hãng hàng không quốc gia tái cơ cấu tài chính để giảm lỗ

Cắt lỗ

Theo ông Lê Hồng Hà, Tổng giám đốc Vietnam Airlines, năm 2020 được đánh giá là năm tồi tệ của ngành Hàng không thế giới khi mức lỗ ước tính lên tới 117 tỷ USD và nhiều hãng hàng không lớn bị phá sản. Để cứu các hãng hàng không, Chính phủ các nước đã hỗ trợ hơn 200 tỷ USD. Đối với hàng không trong nước, Vietnam Airlines và các hãng hàng không khác cũng chìm trong "cơn bĩ cực", riêng Vietnam Airlines phải tự tái cơ cấu toàn diện để cắt giảm chi phí.

Vì vậy, hàng loạt kế hoạch đã được doanh nghiệp đầu tàu này đưa ra như: Tái cơ cấu tài chính, giãn hoãn các khoản vay, tái cơ cấu các hãng hàng không trực thuộc (Paciffic Airlines, Vasco), huy động vốn từ các đối tác, chở khách hồi hương, điều chỉnh lao động, tiền lương, dừng thuê phi công nước ngoài (từ tháng 3-7/2020)... Nhờ vậy, mức lỗ của Vietnam Airlines đã giảm khoảng 5.000 tỷ đồng so với dự kiến. Năm 2020, Vietnam Airlines đạt doanh thu thuần gần 40.613 tỷ đồng, giảm 59% so với năm 2019, lợi nhuận sau thuế âm gần 11.098 tỷ đồng, trong khi đó cùng kỳ lãi 2.537 tỷ đồng.

"Năm 2020, mặc dù đại dịch COVID-19 ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất kinh doanh, nhưng Vietnam Airlines đã vận chuyển 14,13 triệu lượt hành khách và hàng hóa đạt 195.300 tấn, xấp xỉ kế hoạch đề ra. Trong thời điểm khó khăn về lượng hành khách sụt giảm, Vietnam Airlines đã linh hoạt thay đổi, hoán cải nhiều tàu bay Boeing 787, Airbus A350, Airbus A321 để chở hàng trên khoang hành khách. Nhờ đó, làm tăng năng lực chuyên chở hàng hóa trên mỗi loại máy bay lên gấp 1,8 - 2 lần so với chở hàng tại khoang bụng. Vietnam Airlines đã xây dựng lịch bay thường lệ chở hàng quốc tế với 30 đường bay và tổ chức hơn 3.500 chuyến bay chở hàng. Những nỗ lực này giúp doanh thu vận chuyển hàng hóa tăng nhanh và chiếm gần 30% tổng doanh thu của hãng...", ông Lê Hồng Hà cho hay.

Bước sang năm 2021, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp hơn, nhất là đợt dịch lần thứ 4, khiến doanh thu hàng không nói chung và hãng nói riêng trong 6 tháng đầu năm sụt giảm nghiêm trọng. Tuy nhiên, hãng vẫn xây dựng kế hoạch khả thi với mục tiêu doanh thu hợp nhất 37.364 tỷ đồng, tương đương 88,4% so với năm 2020.

Bên cạnh đó, hãng sẽ đẩy mạnh tái cơ cấu, đàm phán với các đối tác, nhằm tiết tiết kiệm bằng các giải pháp tự thân đạt khoảng trên 6.800 tỷ đồng trong năm 2021. Các máy bay ATR-72 cũ đến 12 năm tuổi sẽ được bán và thay thế bằng các máy bay phản lực khu vực để tăng cường cạnh tranh tại thị trường ngách hoặc các sân bay không khai thác được bằng đội máy bay Airbus A320, A321 trở lên.

Đáng chú ý, Vietnam Airlines đang tập trung cắt giảm nhiều chi phí phát sinh so với năm 2020, nhất là chi phí bảo trì, bảo dưỡng, thuê máy bay. Riêng nguồn chi phí này đã lên tới 5.400 tỷ đồng. Đối với khoản vay vốn mua máy bay, Vietnam Airlines cũng đàm phán với các tổ chức tín dụng giãn tiến độ thanh toán năm 2020 là 60 triệu USD và năm 2021 là 40 triệu USD; đồng thời, xây dựng nhiều kịch bản để tái cơ cấu toàn diện.

Liên quan đến gói vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng và phát hành cổ phiếu tăng vốn quy mô 8.000 tỷ đồng cho cổ đông hiện hữu, lãnh đạo Vietnam Airlines cho biết, hãng đã lựa chọn, ký kết hợp đồng tín dụng với 3 ngân hàng thương mại trước khi chính thức tiến hành giải ngân gói vay tái cấp vốn 4.000 tỷ đồng. Tại đại hội cổ đông năm 2021, hãng đã thông qua phương án phát hành cổ phiếu tăng vốn 8.000 tỷ đồng và dự kiến các thủ tục phát hành hoàn tất trong quý III/2021. Qua đó, tổng nguồn vốn 12.000 tỷ đồng sẽ được bổ sung cho hoạt động sản xuất kinh doanh, tuyệt đối không dùng cho các hoạt động đầu tư, mua sắm.

Về vấn đề tài cơ cấu tài chính, bà Nguyễn Thị Phú Hà, Phó Chủ tịch Uỷ ban quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp cho rằng: Vietnam Airlines tự cắt giảm chi phí để giảm lỗ và không có chuyện dùng ngân sách Nhà nước để giải cứu Vietnam Airlines, mà hãng phải tự vay vốn từ các ngân hàng thương mại. Trong khi tại nhiều quốc gia hiện nay, trong bối cảnh dịch COVID-19 bùng phát, Chính phủ các nước đã bỏ ngân sách đề giải cứu.

Kế hoạch bay trong bão dịch

Đối với kế hoạch bay quốc tế và nội địa, Vietnam Airlines điều hành linh hoạt, tận dụng các cơ hội phục hồi đến từ kiểm soát dịch bệnh, tiêm chủng vaccine và hộ chiếu sức khỏe điện tử. Hiện, Vietnam Airlines tiếp tục thực hiện các chuyến bay quốc tế chở công dân về nước, chở chuyên gia, phối hợp thí điểm hộ chiếu sức khỏe điện tử.

Đối với thị trường nội địa, Vietnam Airlines xây dựng lộ trình khôi phục hoàn toàn mạng đường bay cho giai đoạn sau dịch bệnh; tìm các cơ hội mở thêm các đường bay địa phương mới; đồng thời, hướng đến mục tiêu đạt 51% thị phần vận chuyển hành khách nội địa năm 2021 của Vietnam Airlines Group (gồm Vietnam Airlines, Pacific Airlines và VASCO). 

"Kịch bản hàng không năm 2021 xấu hơn mọi dự đoán, dịch rơi vào đúng cao điểm Tết nguyên đán, nghỉ lễ 30/4-1/5 và cao điểm hè, nhưng chưa có hồi kết và lan rộng ra nhiều tỉnh thành hiện nay. Bình thường, tháng 7 - 8 hàng năm là cao điểm hãng bay được khoảng 550 chuyến/ngày, nhưng hiện chỉ bay được 40 chuyến/ngày, chủ yếu là chở hàng và chuyên gia. Tuy nhiên, hãng hy vọng cuối quý III đầu quý IV/2021, nhiều người sẽ được tiêm vaccine và hàng không sẽ mở cửa trở lại. Ở Châu Âu và Mỹ đã miễn dịch cộng đồng và hàng không đang nhanh chóng phục hồi. Tại Việt Nam, kỳ vọng  đầu tháng 8/2021 từng bước mở lại thị trường quốc tế", lãnh đạo Vietnam Airlines khẳng định.

Năm 2021 được đánh giá vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức, nhưng những điểm sáng về tiêm chủng vaccine và hộ chiếu sức khỏe điện tử của Việt Nam đang mang đến cơ hội “mở cửa bầu trời” vào cuối năm 2021, đầu năm 2022. Vietnam Airlines phối hợp với Cục Hàng không Việt Nam đang tiếp tục kiến nghị Chính phủ cùng các Bộ, ngành, địa phương xem xét những phương án hỗ trợ tiếp theo để tiếp sức cho ngành Hàng không vượt qua khủng hoảng, tạo đà phục hồi trong các năm tới.