Ủy thác cho vay qua các tổ chức chính trị - xã hội: Phương thức ưu việt riêng có của tín dụng chính sách xã hội

Đồng chủ trì Hội nghị có đồng chí Thào Xuân Sùng - Ủy viên BCH TW Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam, Ủy viên HĐQT NHCSXH; Ủy viên HĐQT, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng; Trung tướng Nguyễn Văn Đạo - Phó Chủ tịch Hội CCB Việt Nam, Ủy viên HĐQT NHCSXH; Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, Ủy viên HĐQT NHCSXH Đỗ Thị Thu Thảo; Bí thư TW Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Ủy viên HĐQT NHCSXH Nguyễn Anh Tuấn.

Tới dự Hội nghị tại điểm cầu TW có Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương Nguyễn Lam; đại diện các Bộ, ban ngành, các tổ chức chính trị - xã hội ở TW cùng Lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND các tỉnh, thành phố; các Sở, ban ngành, Ban đại diện HĐQT NHCSXH, tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác các cấp và Chủ tịch UBND cấp xã, Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn các địa phương và NHCSXH các tỉnh, thành phố tại 62 điểm cầu trực tuyến địa phương.

Phương thức truyền tải hiệu quả

Ngay từ những ngày đầu sát cánh cùng NHCSXH thực thi tín dụng chính sách xã hội, Hội Nông dân Việt Nam xác định tín dụng chính sách xã hội là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước, có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, tạo điều kiện cho người nghèo và các đối tượng sách có cơ hội vươn lên làm giàu chính đáng, đồng thời đây cũng là chức năng quan trọng của tổ chức Hội trong công tác chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên nông dân, thúc đẩy các phong trào thi đua do Hội phát động mà trọng tâm là phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững”.

Ở mỗi cấp, Hội Nông dân đều phân công một đồng chí lãnh đạo trực tiếp phụ trách và bố trí cán bộ hoặc bộ phận chuyên trách theo dõi, tổ chức thực hiện. Cơ chế ủy thác cho vay đã được các cấp Hội Nông dân và NHCSXH thường xuyên điều chỉnh để phù hợp với tình hình thực tế chung của từng địa phương nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn trong thực hiện nhiệm vụ. Trong hơn 5 năm qua, dư nợ nhận ủy thác của Hội Nông dân liên tục tăng, từ 42.623 tỷ đồng cuối năm 2014 lên 67.442 tỷ đồng vào 31/8/2020, tăng 24.819 tỷ đồng (+58,23%), chiếm tỷ trọng 30,58% tổng dư nợ NHCSXH ủy thác cho các tổ chức chính trị - xã hội.

Với Hội LHPN Việt Nam, việc triển khai hoạt động tín dụng chính sách đã góp phần giải quyết những khó khăn thách thức mà hoạt động công tác Hội và phong trào phụ nữ cũng phải đối diện như: việc làm, phát triển kinh tế; ứng phó tình hình biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh. 5 năm qua, Hội đã nâng cao năng lực, ý thức trách nhiệm của cán bộ hội trực tiếp làm công tác ủy thác ở tất cả các cấp và Ban quản lý Tổ tiết kiệm và vay vốn; gắn trách nhiệm của chi/tổ phụ nữ trong theo dõi, hướng dẫn, hỗ trợ người vay sử dụng và hoàn trả vốn. Hội đã phối hợp tổ chức được trên 40 nghìn lớp tập huấn với nội dung tập trung về nghiệp vụ, quy trình giải ngân, quản lý nguồn vốn; hướng dẫn các thủ tục, quy định mới trong hoạt động ủy thác....

Trong 5 năm qua, Hội Phụ nữ luôn là tổ chức có dư nợ cao nhất trong các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác, đến 31/8/2020 đạt trên 85,36 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 33,8 nghìn tỷ đồng so với năm 2014. Tỷ lệ nợ quá hạn là 0,21% (giảm 0,13% so với 31/12/2014). Điều đó minh chứng việc nộp lãi, hoàn trả gốc của các thành viên vay vốn cơ bản đảm bảo thực hiện tốt.

Hoạt động ủy thác với NHCSXH đã trở thành điểm sáng trong thực hiện vai trò là cầu nối nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội đến với phụ nữ nghèo, kiểm soát đồng vốn, hỗ trợ đồng hành để đồng vốn được sử dụng đúng mục đích góp phần giúp các hộ nghèo thoát nghèo, phát triển kinh tế.

Thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, NHCSXH và 4 tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục thực hiện có hiệu quả phương thức ủy thác, góp phần tích cực nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng chính sách xã hội và thực hiện mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới, đảm bảo an sinh xã hội, được nhân dân đồng tình ủng hộ và đánh giá cao.

Những nỗ lực từ từng tổ chức chính trị - xã hội cộng hưởng với sự tâm tâm của cán bộ NHCSXH trong việc hoàn thiện hệ thống chính sách và triển khai cho vay kịp thời đúng đối tượng đã tạo bước chuyển đột phá cho hoạt động tín dụng chính sách trong giai đoạn 2015 - 2020. Đến 31/8/2020, tổng dư nợ chương trình tín dụng thực hiện theo phương thức ủy thác là 220.545 tỷ đồng (chiếm 99,56% tổng dư nợ của NHCSXH); tăng so với năm 2014 là 90.491 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 11,8%, với màng lưới 173.712 Tổ tiết kiệm và vay vốn với gần 6,5 triệu tổ viên còn dư nợ. Chất lượng tín dụng tiếp tục được nâng cao, nợ quá hạn trong tổng dư nợ ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội có tỷ lệ giảm dần từ 4,5% khi nhận bàn giao xuống còn 0,% năm 2014 và đến 31/8/2020 còn 0,25%. Vốn tín dụng ưu đãi được chuyển tải nhanh chóng, thuận lợi đến đúng đối tượng thụ hưởng kịp thời, hiệu quả với tổng doanh số cho vay ủy thác trong 5 năm qua đạt 334.061 tỷ đồng, chiếm 98,8% tổng doanh số cho vay của NHCSXH, cho hơn 12 triệu lượt khách hàng vay vốn.

Tiếp tục là một kênh dẫn vốn quan trọng

“Thông qua hoạt động ủy thác, các tổ chức chính trị - xã hội có thêm điều kiện củng cố tổ chức mình gần dân, sát dân hơn; thu hút, tập hợp được đông đảo hội viên, làm cho hội viên tin tưởng, gắn bó hơn với tổ chức mình. Phương thức ủy thác qua các tổ chức chính trị - xã hội và mô hình Tổ tiết kiệm và vay vốn không chỉ là một kênh dẫn vốn tín dụng hiệu quả mà còn là một cách làm hay, một mô hình sáng tạo trong thực hiện công tác dân vận thời kỳ đổi mới. Mà hiệu quả cao nhất đó chính là góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, khối đại đoàn kết toàn dân tộc không ngừng được nâng cao và hơn thế nữa, củng cố, tăng cường niềm tin vững chắc của nhân dân vào công cuộc đổi mới của Đảng, Nhà nước”, Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương Nguyễn Lam khẳng định tại Hội nghị.

Nhấn mạnh về nhiệm vụ trong thời gian tới, Ủy viên HĐQT, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng cho biết: “Trong giai đoạn tiếp theo, hoạt động ủy thác cho vay thông qua các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục là một kênh dẫn vốn quan trọng để tín dụng chính sách xã hội phát triển theo hướng ổn định, bền vững, tạo điều kiện hỗ trợ tốt nhất cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác, đảm bảo 100% hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác có nhu cầu, đủ điều kiện vay vốn để được thụ hưởng các chương trình tín dụng và tiếp cận với các dịch vụ do NHCSXH cung cấp”.

Để thực hiện được mục tiêu trên, NHCSXH và các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác các cấp chủ động phối hợp thực hiện tốt việc tham mưu và tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 40-CT/TW; Tích cực huy động nguồn vốn, đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu của các hộ nghèo và các đối tượng chính sách khách theo chỉ tiêu kế hoạch được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao trong từng thời kỳ.

Cùng với việc duy trì tổ chức thực hiện và nâng cao hiệu quả phương thức ủy thác cho vay, các tổ chức chính trị - xã hội cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác ủy thác của tổ chức chính trị - xã hội các cấp để phát hiện kịp thời các tồn tại, vướng mắc phát sinh, có giải pháp xử lý dứt điểm; phối hợp thực hiện tốt công tác đào tạo, tập huấn để nâng cao nghiệp vụ cho các cán bộ tham gia hoạt động ủy thác, Ban quản lý Tổ tiết kiệm và vay vốn; phối hợp triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng.

Đồng thời chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương, Ban đại diện HĐQT NHCSXH các cấp thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, giám sát hoạt động nhận ủy thác của tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn, nhất là đơn vị cấp xã.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tiếp tục thực hiện chức năng giám sát phản biện xã hội trong trong công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, trong đó có các nội dung liên quan đến hoạt động tín dụng chính sách xã hội và hoạt động ủy thác cho vay qua các tổ chức chính trị - xã hội, đảm bảo việc thực hiện công khai, minh bạch trong sử dụng nguồn lực của Nhà nước.

“Xuyên suốt thời gian qua, các tổ chức chính trị - xã hội cùng đồng hành với NHCSXH luôn thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ, đã tạo lên sự thành công của tín dụng chính sách xã hội, được Đảng, Nhà nước và các tổ chức quốc tế ghi nhận. Trong thời gian tới, chúng ta tiếp tục duy trì và phát triển sự thành công đó”, Tổng Giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng đặt niềm tin.