Vượt qua hai đề cử là "Dự án Có một Ba Vì như thế của Enter Việt Nam – từ một ý tưởng tôn vinh “núi thiêng” Ba Vì bằng công nghệ số" và "Hai cuộc thi gắn với thiết kế nhà vệ sinh công cộng tại không gian Hồ Gươm của Quỹ AIF và của dự án "Hanoi Design City - Hà Nội đẹp từng centimet" cùng Viglacera và UBND quận Hoàn Kiếm thực hiện", ý tưởng về "Chủ trương và các bước chuẩn bị tích cực của Thành phố Hà Nội, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội cùng các đơn vị liên quan nhằm đưa môn "Hà Nội học" thành một môn học trong giáo dục phổ thông tại Hà Nội" đã giành giải thưởng "Bùi Xuân Phái- Vì tình yêu Hà Nội" năm nay.
Hội thảo “Giáo dục địa phương thành phố Hà Nội - Thực trạng và giải pháp” tổ chức vừa qua đã nhận về nhiều ý kiến tích cực trong việc đưa môn Hà Nội học vào nhà trường. Ảnh: BTC
Từng được nhắc tới từ khá lâu và trong năm 2023 vừa qua, đề xuất đưa môn “Hà Nội học” thành một môn học trong chương trình giáo dục phổ thông tại Hà Nội đã có thêm những bước đi khá cơ bản và thu hút sự quan tâm lớn của dư luận.
Thực tế, đề xuất này xuất phát từ một trong những nội dung quan trọng trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực của Thủ đô thuộc chương trình số 06-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển văn hóa; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025”. Trong đó, có nội dung: “Xây dựng và phát triển đề án đào tạo giáo viên môn học Hà Nội học trong hệ thống giáo dục phổ thông trên địa bàn Thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025”.
Thực hiện nội dung này, Thành ủy Hà Nội đã giao nhiệm vụ cho Đại học Thủ đô Hà Nội xây dựng và triển khai Đề án “Bồi dưỡng kiến thức Hà Nội học cho giáo viên phổ thông trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.
TS Lê Thị Thu Hương, Trưởng khoa Văn hóa - Du lịch, Đại học Thủ đô Hà Nội, Chủ nhiệm Đề án, cho biết: "Để có cơ sở khoa học xây dựng đề án, thời gian qua chúng tôi đã tổ chức Hội thảo Giáo dục địa phương thành phố Hà Nội - thực trạng và giải pháp. Hiện nay, các nhà khoa học cùng với nhóm tác giả đang triển khai xây dựng nội dung các chuyên đề, dự kiến sẽ hoàn thành trong năm 2023 để dạy thử nghiệm ở một số đối tượng. Đến năm 2024, các lớp bồi dưỡng sẽ bắt đầu diễn ra trong vòng khoảng hơn một năm".
Về lâu dài, như các chuyên gia đã nhắc tới trong hội thảo vừa qua, chúng ta cần đưa hẳn một môn học có tên Hà Nội học vào chương trình giáo dục tại các trường phổ thông ở Thủ đô. Môn học này cần được đào tạo giáo viên một cách bài bản, đồng thời phải được đối xử công bằng như những môn học khác trong nhà trường. Việc đưa Hà Nội học trở thành một môn học chính thức trong các trường của thành phố - từ cấp tiểu học đến cấp trung học phổ thông - là hợp lý và hết sức quan trọng. Thực chất công việc này đang gián tiếp đào tạo nguồn nhân lực cho Hà Nội trên mọi lĩnh vực.
Một câu hỏi được nhiều người đặt ra: “Khi chính thức là môt mộn học, liệu “Hà Nội học” có trở thành “gánh nặng” kiến thức cho học sinh vốn đã chịu nhiều áp lực học tập? TS Lê Thị Thu Hương cho biết, về bản chất, đây không phải là (thêm một) môn học mới, mà chỉ có tên gọi mới! Bởi trước đây, khi chưa triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, chúng ta vẫn lồng ghép nội dung về địa phương Hà Nội trong các trường phổ thông dưới hình thức hoạt động ngoại khóa hoặc hoạt động ngoài giờ. Khi đó những hoạt động này chưa mang tính bắt buộc. Đến khi chương trình giáo dục phổ thông mới triển khai, Giáo dục địa phương đã là môn học bắt buộc. Cho nên, ngay cả khi Hà Nội học thay thế môn Giáo dục địa phương, đó vẫn không phải là thêm một môn học mới mà đó vốn đã là môn học bắt buộc trong Chương trình giáo dục 2018 (hiện đang thực hiện).
Về kỳ vọng gì khi môn Hà Nội học chính thức được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông tại thành phố, TS Lê Thị Thu Hương: Một chủ trương đúng và được thực hiện một cách nghiêm túc thì sẽ nhận được sự đồng thuận từ học sinh, phụ huynh. Chắc chắn rằng, kiến thức Hà Nội học đến được với các em học sinh ở lứa tuổi đang đam mê hiểu biết, đang tràn đầy sức sống, sẽ không chỉ có tác động đến nhân cách của các em trong việc xây dựng người Hà Nội văn minh, thanh lịch. Nó còn tạo ra động lực để các em học các môn học khác tốt hơn. Đó cũng là cơ sở để chúng ta kỳ vọng vào thế hệ trẻ của Thủ đô.