Con đường xã hội hóa của sân khấu phía Bắc (phía Nam cơ bản đã hoàn thành và sống khỏe) là "không thể đừng", trong khi đây thực sự là một việc rất khó. Bởi như NSƯT Chí Trung tâm sự: Ở phía Nam, bản thân khán giả đã có nhu cầu, các nhà hát chỉ việc đáp ứng nhu cầu cho khán giả cũng đã kín chỗ mỗi đêm rồi, thậm chí là cháy vé; còn ở phía Bắc không như vậy, nhà hát phải vật lộn đi tìm khán giả cho mình.
Rất nhiều khán giả tâm huyết đã đến với CLB. |
Hầu hết các nhà hát đều đã bung ra để tìm cách kéo khán giả tới với sân khấu. Có nhà hát đã chọn cách phối hợp với các doanh nghiệp du lịch để hướng tới... khách Tây. Còn cách của Nhà hát Tuổi trẻ (NHTT) trong một ngày chủ nhật khá rét của Hà Nội (6/1) lại là lập CLB khán giả yêu sân khấu.
Kêu gọi trách nhiệm với sân khấu
"Đây không phải lần đầu NHTT có CLB khán giả. Cách đây 10 năm chúng tôi đã có CLB khán giả trẻ, nhưng sau một thời gian hoạt động, vì nhiều lý do CLB đã không còn tồn tại. Đầu năm 2013 này, khi NSƯT Chí Trung - Trưởng đoàn kịch II đề xuất ý kiến thành lập một CLB khán giả yêu sân khấu, thì ban lãnh đạo nhà hát đã nhất trí ngay. CLB sẽ là nơi tập hợp những người yêu mến sân khấu kịch, yêu mến NHTT, tạo sự kết nối giữa khán giả với nghệ sĩ. Đây cũng là cơ hội để NHTT tìm đến những sự phản hồi và đồng vọng của khán giả, để có thể rút kinh nghiệm, biểu diễn tốt hơn phục vụ khán giả" - Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ - Trương Nhuận cho biết.
Ý tưởng ra mắt CLB và sự vào cuộc của tất cả các diễn viên trong NHTT để CLB có thể trở thành hiện thực, đã thể hiện trách nhiệm của những nghệ sĩ với sân khấu. Không thể để cho sân khấu của một nhà hát đã từng có thời tối nào cũng đỏ đèn, đêm nào cũng chật kín các hàng ghế... lại èo uột được. Không thể để cho một trong những "đầu tầu" của sân khấu kịch phía Bắc có thể vắng khách, dù vẫn luôn có những vở diễn có chất lượng cao, luôn có những sáng tạo khiến khán giả mỗi lần đến sân khấu đều cảm thấy hài lòng (tuy nhiên, vì khó khăn chung mà lượng khán giả yêu sân khấu cũng giảm đi đáng kể, và chủ yếu chỉ đông vào những ngày lễ lớn trong năm, dịp Tết). "Nhìn mỗi tối biểu diễn chỉ có vài chục khán giả đến với sân khấu, thực sự thấy đau lòng. Như buổi tối thứ sáu vừa qua tại rạp Thanh Niên (hồ Thiền Quang, Hà Nội - một trong hai sân khấu của NHTT) chỉ có 47 khán giả. Và tới tối thứ bảy là 27 khán giả. Nhưng thật sự 27 khán giả đến với chúng tôi trong cái rét 8 độ của Hà Nội mới là những người yêu sân khấu đích thực, họ đã cùng hò hét, cùng diễn với diễn viên. Các diễn viên trên sân khấu vì thế cũng thấy mình phải làm sao diễn cho hay hơn, để xứng đáng với tấm tình ấy" - NSƯT Chí Trung tâm sự, "và vì 27 người ấy, mà tôi thấy cực kỳ tin là khán giả vẫn yêu sân khấu lắm, chỉ có điều, làm thế nào để kéo họ đến với sân khấu thôi".
Trách nhiệm về phía Nhà hát là như vậy. Còn về phía khán giả, sự ra mắt CLB cũng thực sự là một lời "kêu gọi trách nhiệm" với sân khấu. Nhưng điều đáng mừng là nó đã nhận được sự "đồng vọng" rất lớn. Dù buổi ra mắt CLB chưa thực sự đông đảo như NSƯT Chí Trung mong đợi là có hàng ngàn người góp mặt, nhưng hơn 200 người có mặt tại khán phòng Nhà hát đã thực sự là những người yêu, gắn bó, tâm huyết và thậm chí là có trách nhiệm với sự sống còn của sân khấu kịch Bắc. Hầu hết là những gương mặt rất trẻ, những sinh viên, công chức; nhưng cũng có những khán giả đã có tuổi, và có tới vài chục năm gắn bó với Nhà hát đã sắp bước sang tuổi 35 này (Nhà hát thành lập ngày 10/4/1978). Tất cả đều đóng góp sôi nổi cho việc tổ chức hoạt động của CLB, cho việc các thành viên CLB - chính là các khán giả của Nhà hát, sẽ làm gì để có thể gắn kết nhau, để có thể lôi cuốn nhiều hơn nữa mọi người tới với sân khấu mỗi đêm. Và đặc biệt là làm thế nào để sân khấu kịch gần gũi hơn với khán giả, với việc nâng cao chất lượng vở diễn, việc sẽ tổ chức những cuộc thi tiểu phẩm, kịch bản trong chính các khán giả... nhằm "buộc" mọi người cùng chung tay.
Một Ban chủ nhiệm CLB lâm thời cũng đã ra đời, do NSƯT Chí Trung làm Chủ nhiệm, với rất nhiều thành viên trong Ban chủ nhiệm chính là những khán giả. Guồng máy đã khởi động, chỉ còn chờ hiệu quả những việc tiếp theo, để thực sự những con số hội viên sẽ được nhân lên, và những tối đỏ đèn và chật ghế của Nhà hát cũng vì thế mà nhân lên theo...
Sân chơi hứa hẹn...
Chọn con đường "cộng đồng mạng" để phát triển, đó là hành trình của CLB khán giả yêu sân khấu.Với những kết nối trên điện thoại, tin nhắn, email, Facebook; những người yêu sân khấu sẽ có thể tìm đến nhau, tìm thấy nhau và cùng nhau "hành động".
Theo NS Sĩ Tiến, tất cả những khán giả yêu sân khấu đều có thể tham gia CLB với một phiếu đăng ký được phát tại Nhà hát hoặc lấy mẫu trên website. Trở thành hội viên, các khán giả sẽ có cơ hội được tham gia các buổi tổng duyệt vở diễn, được giảm 50% giá vé (trước mắt là từ nay đến hết ngày 30/6/2013), mà không phải đóng bất kỳ một phí hội viên nào. "Sở dĩ chúng tôi quyết định giảm giá vé 50% chứ không phải tặng không vì cái gì cho không cũng khó đạt được độ tin cậy cao. Với mức giá 50% (khoảng 60.000 đồng/vé), các khán giả sẽ có nhiều cơ hội hơn đến với sân khấu, trong khi vẫn có đóng góp trách nhiệm của mình với sân khấu" - NSƯT Chí Trung cho biết.
Mỗi đêm diễn Nhà hát sẽ dành 200 vé cho các hội viên, trừ những đêm diễn vào những dịp lễ đặc biệt, những đêm diễn hợp đồng cả rạp và những đêm diễn không thuộc chương trình của 4 đoàn trong Nhà hát (là những chương trình thuê rạp của NHTT). Các hội viên chỉ cần mang thẻ tới mua vé, mỗi lần mua sẽ được thống kê, với những hội viên tích cực (tham gia nhiều vào các đêm diễn) sẽ có những phần thưởng riêng của Nhà hát.
Ban chủ nhiệm lâm thời của CLB cũng đã họp lại để lên những kế hoạch hành động cụ thể như tổ chức gặp mặt, tổ chức các hoạt động giao lưu... nhằm tạo một sân chơi gắn kết, nơi khán giả và nghệ sĩ có thể hòa làm một, cùng gần gũi, gắn bó, sẻ chia; giống như một khán giả có tuổi đã tâm sự rất thật trong buổi ra mắt CLB: "Nhờ có CLB này, tôi mới được thấy anh Chí Trung ngoài đời, chứ không phải trên sân khấu hay qua ti vi". Rất hy vọng đây sẽ là một con đường mới cho sân khấu phía Bắc có thể bừng sáng trở lại...
Bài và ảnh: T.Anh