Triển lãm do Hội đồng Anh và Kilomet 109 phối hợp tổ chức nằm trong khuôn khổ dự án New for Old, dự án nghiên cứu lưu trú được Hội đồng Anh thực hiện tại Việt Nam, Thái Lan và Myanmar. Dự án giúp các nhà nghiên cứu, nghệ nhân và những người thực hành sáng tạo cùng nhau nhìn lại những giá trị truyền thống để tích hợp vào những sáng tạo trong tương lai.
Con thoi dệt vải, Huyện Mai Châu, Tỉnh Hòa Bình, Việt Nam. Ảnh: Hội đồng Anh |
“Phiêu” giới thiệu bộ sưu tập mới nhất từ Kilomet 109 và các sắp đặt mô tả quá trình nhuộm vải, vẽ sáp và kỹ thuật dệt vải tích hợp truyền thống và hiện đại. Bộ sưu tập này đặt trong không gian đa phương tiện, với những bức ảnh đen trắng của Nic Shonfeld chụp chân dung những người thợ thủ công trong cuộc sống hàng ngày, và tranh minh họa các nguyên liệu tự nhiên cùng các dụng cụ trong quá trình làm vải do Claire Driscoll thực hiện.
Cũng trong triển lãm, bộ phim tài liệu ngắn do Phạm Mai Phương biên tập từ các phóng sự và phỏng vấn trong thời gian nghiên cứu thực địa, và một tác phẩm nhạc do Nguyễn Xuân Sơn biên soạn giúp tạo nên một không gian “Phiêu” hoàn chỉnh.
Nhóm nghiên cứu New for Old bao gồm Thảo Vũ – người sáng lập cũng như thiết kế chính của thương hiệu thời trang Kilomet 109 và hai nhà nghiên cứu sản phẩm và hoạt động sản xuất thủ công đến từ Royal College of Arts (Trường Nghệ thuật Hoàng gia Vương quốc Anh). Trong hai tuần, họ đã thu thập và ghi lại công việc của tám nghệ nhân thủ công của Việt Nam, cùng với các công đoạn làm vải tại Hòa Bình và Lào Cai.
Nhóm nghiên cứu đã được người dân địa phương chia sẻ về kinh nghiệm giữ gìn bản sắc văn hóa cũng như nuôi dưỡng nghề thủ công truyền thống. Bản thân Thảo Vũ đã nghiên cứu và thử nghiệm những kỹ thuật này trong suốt một nă m qua với phạm vi rộng hơn, bao trùm bốn nhóm dân tộc thiểu số ở miền Bắc Việt Nam. Thảo Vũ tâm sự: “Tôi mong quy trình sản xuất truyền thống của người dân được thực hiện một cách bền vững và chính các nghệ nhân cần nhận thức được giá trị văn hóa truyền thống và có thể tự tin tạo ra các thiết kế mới”.
Chị Lò Thị Dị, thợ thủ công dân tộc Thái bày tỏ: ‘Tôi rất hy vọng rằng mình có thể học hỏi thêm về phát triển sản phẩm và kinh doanh. Tôi muốn thuê lao động ngay tại địa phương và tạo công ăn việc làm cho họ. Để làm được việc này, tôi cần phải bán được nhiều sản phẩm, có thêm nhiều khách hàng và các đối tác xuất nhập khẩu để trước mắt bán các sản phẩm ở trong nước. Hy vọng vài năm tới, sản phẩm của tôi có thể tự tìm được đường xuất khẩu ra thế giới.”