Một chút dìu dịu của hương hoa lan, một chút thoang thoảng của hương trà sen, hương bánh cốm... cũng đủ làm nên sự đằm thắm của Lễ kỷ niệm 3 năm thành lập CLB Hoa lan Tràng An, diễn ra sáng 18/9, tại Hà Nội. Loài hoa vốn của núi rừng, giờ đây, nhờ sự nỗ lực của hơn 30 thành viên CLB Hoa lan Tràng An, đã trở thành một nét văn hóa đặc sắc của Hà Nội...
Một nét văn hóa Hà Nội
Thành lập tháng 9/2009, do nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyết (Giảng viên Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội) làm Chủ tịch CLB, ở tuổi lên 3 này của mình, CLB Hoa lan Tràng An cũng đã kịp có trong tay 6 lần trưng bày lớn, mà lần trưng bày nào cũng được công chúng quan tâm. Và quan trọng hơn, cũng đều gắn với những sự kiện lớn của Hà Nội và đất nước. Đó là lần trưng bày 120 giò lan quý hiếm nhân kỷ niệm 120 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hàng trăm giò hoa lan góp mặt trong buổi trưng bày lan chào mừng kỷ niệm 3 năm thành lập CLB Hoa lan Tràng An. |
Là lần trưng bày trong lễ hội của Hội Sinh vật cảnh Việt Nam chào mừng Đại lễ 1000 năm Thăng Long - Hà Nội tại Bảo tàng Hà Nội. Và trước đó, là những lần trưng bày chào mừng 55 năm Giải phóng Thủ đô và 999 năm Thăng Long - Hà Nội, hay trưng bày phục vụ lễ dâng hương của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và kiều bào tại Khu di tích Thành cổ Hà Nội năm 2010...Và trong mỗi lần trưng bày như vậy, những giò lan quý hiếm nhất của các nghệ nhân chơi lan Hà Nội lại được "huy động", làm "mãn nhãn" người xem đất Tràng An.
Không chỉ vậy, những CLB Phong Lan các địa phương như Nam Định, Hưng Yên, Bắc Kạn, Sơn La, Hải Phòng... cũng đều cùng góp mặt hưởng ứng. Như trong lần trưng bày thứ 6 này, nhân kỷ niệm 3 năm CLB thành lập, đã có tới hàng trăm giò phong lan các loại được mang tới đây, đủ sắc, đủ hương, náo nức và đầy thu hút. Những cái tên hoa khiến người xem đều phải mê mải, bất ngờ như Hoàng thảo xanh, Hoàng nhạn, Lọng chuột, Vũ nữ Bạch tiên nữ, Cátlya, Càng cua xích lửa... Rất nhiều người chơi lan lâu năm, đến với lần trưng bày này, cũng vẫn phải ồ lên mỗi lần lại có thêm những giò lan mới.
Chính vì vậy, có thể nói không ngoa rằng những giò hoa lan của các thành viên CLB đã trở thành một nét văn hóa khá đặc sắc của Hà Nội. "Con số 6 lần trưng bày mới chỉ tính những lần "góp mặt" của CLB trong các sự kiện lớn. Còn hàng tuần, các thành viên CLB đều tổ chức trưng bày lan, với những chủ đề như "Giáng hương Tam bảo sắc", "Bát bảo tiên", "Quế Lan hương", "Phi điệp"..." - nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyết cho biết.
Thú chơi tao nhã
Hoa lan là một trong những loài hoa quý. Với vẻ cao sang, thời xưa loài hoa này chỉ dành cho tầng lớp trên: “Vua chơi lan, quan chơi trà”. Giờ đây, thú chơi này đã được mở rộng hơn, nhưng tất nhiên, cũng không phải ai cũng có thể hiểu về lan, và cũng không phải ai cũng có điều kiện để mà chơi lan cho "đúng điệu".
Lan chia làm ba loại: Địa lan trồng dưới đất, phong lan treo trên cao và hoa lan bán sơn địa. Với những người chơi hoa sành ở Hà Nội, để đánh giá chất lượng hoa lan, họ dựa trên nhiều yếu tố như hương thơm, độ dài bông hoa, độ to, tròn của cánh hoa và đặc biệt là màu sắc. Nói đến hoa lan trắng thì phải trắng trong, đối với những bông hoa pha hai, ba màu thì từng màu phải đậm khác biệt. Giá mỗi giò lan có thể từ vài chục nghìn, vài trăm nghìn, thậm chí đến cả trăm triệu đồng. Chất lượng bông hoa ngoài giống hoa tốt thì còn phụ thuộc nhiều vào sự chăm sóc và kỹ thuật của người chơi hoa. Nói không ngoa, chơi lan cũng là một nghệ thuật!
Và cũng giống như các thú chơi khác, chơi lan cũng cần có "bằng hữu". Nói như một thành viên trong CLB Hoa lan Tràng An là "Chơi hoa mà chơi một mình thì rất buồn, lúc đó dù sở hữu giò lan tiền tỉ cũng chẳng để làm gì”. Chính vì vậy, sự ra đời của các CLB như CLB Hoa lan Tràng An thật sự đã tạo một "sân chơi" cho những người yêu lan Thủ đô. "Các thành viên trong CLB Hoa lan Tràng An không chỉ đúc kết kiến thức trồng hoa lan qua kinh nghiệm bản thân mà còn nghiên cứu qua sách vở, tài liệu của nước ngoài… Nhiều người còn thuộc tên khoa học của từng loại lan", nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyết cho biết.
Cũng theo nghệ nhân Nguyễn Thị Tuyết, hiện trong nhà bà có khoảng 200 chậu địa lan và giò lan quý hiếm. Một ngày bà dành ít nhất 30 phút chăm sóc các giò lan. "Còn thời gian ngắm hoa thì không đếm được, cứ làm việc căng thẳng thì lên thưởng hoa”. Đó cũng chính là cách mà các thành viên CLB Hoa lan Tràng An "tìm đến" để có một tinh thần thoải mái. Bởi như nhiều người tâm sự, chơi hoa lan cũng giống như thiền, làm cho con người thảnh thơi và kiên nhẫn hơn...
P.V