Chuyển đổi số tạo ra tài nguyên mới cho ngành du lịch

Ngày 7/9, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cùng UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức Diễn đàn du lịch cấp cao với chủ đề “Chuyển đổi số thúc đẩy phát triển du lịch” để tìm ra giải pháp chuyển đổi số trong ngành du lịch. Diễn đàn là một trong những hoạt động chính trong khuôn khổ Hội chợ Du lịch Quốc tế TP Hồ Chí Minh lần thứ 17 năm 2023 (ITE HCMC 2023).

Chuyển đổi số là động lực phát triển

Theo các chuyên gia du lịch, ngành du lịch có tính hội nhập cao, đòi hỏi tư duy không ngừng đổi mới sáng tạo. Do đó, để có thể phát triển nhanh và mang tính bứt phá, bền vững hơn, ngành du lịch cần có không gian phát triển mới, hạ tầng mới, tài nguyên mới và phương thức thực hiện hiệu quả hơn.

Ông Dương Anh Đức, Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, ngành du lịch TP Hồ Chí Minh đã và đang chủ động chuyển đổi số, tích cực tham gia vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, tiến tới hình thành hệ sinh thái du lịch thông minh. Theo đó, Đề án du lịch thông minh giai đoạn 2020 - 2025, tầm nhìn đến 2030 được TP Hồ Chí Minh xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XI. Vì vậy, UBND TP Hồ Chí Minh đã chỉ đạo ngành du lịch triển khai nhiều hoạt động ứng dụng công nghệ số trong công tác truyền thông, quảng bá du lịch.

"Chúng tôi rất kỳ vọng diễn đàn sẽ là cơ hội để tiếp thu nhiều ý kiến đóng góp của các chuyên gia trong và ngoài nước, từ đó xác định hướng phát triển chung và các hành động cụ thể về chuyển đổi số nâng cao hiệu quả cho từng tỉnh, thành, cũng như Việt Nam và các nước trong khu vực Đông Nam Á, châu Á - Thái Bình Dương", ông Dương Anh Đức cho biết.

Trong khi đó, theo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, du lịch là ngành có tính hội nhập cao để bứt phá. "Ngành du lịch cần có không gian phát triển mới, hạ tầng mới, tài nguyên mới và phương thức thực hiện hiệu quả hơn. Vì vậy, để thành công, mỗi quốc gia, mỗi doanh nghiệp cần đưa ra chiến lược, giải pháp, cách tiếp cận riêng và tạo ra sự khác biệt. Quốc gia, doanh nghiệp biết phát hiện vấn đề và có một tầm nhìn khác biệt là vô cùng quan trọng để đưa mình tiến lên phía trước. Hiện nay, việc chuyển đổi số là chìa khóa giúp giải quyết bài toán này khi tạo ra không gian số, hạ tầng số (xây dựng nhanh, ít tốn kém hơn so với hạ tầng vật chất), dữ liệu và các xu thế mang lại hiệu quả, năng lực cạnh tranh tốt hơn cho ngành du lịch phát triển. Về lâu dài, một thế giới siêu kết nối sẽ xóa nhòa khoảng cách về địa lý và kết nối thiên nhiên vào cuộc sống của chúng ta, từ đó tạo ra tài nguyên mới và phương thức quản trị hiệu quả trong phát triển du lịch", Phó Thủ tướng khẳng định.

"Thực tế, khi ngành du lịch đẩy mạnh chuyển đổi số sẽ giúp ngành xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, hỗ trợ công tác quản lý nhà nước, kinh doanh dịch vụ du lịch, nâng cao trải nghiệm du khách chỉ qua một chiếc điện thoại thông minh như: xem trước điểm đến đã được số hoá, đặt vé đi lại, khách sạn, được thuyết minh bằng chính thứ tiếng của du khách tại điểm du lịch, thanh toán điện tử…", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà dẫn chứng thêm.

Phát huy vai trò tiên phong 

Chia sẻ về lợi ích khi chuyển đổi số, ông Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, ngành du lịch là một trong những ngành tiên phong thực hiện chuyển đổi số khi đưa việc đặt vé máy bay và khách sạn lên trực tuyến. Mặt khác, sự phát triển của công nghệ đã làm thay đổi hành vi của khách du lịch, từ việc tìm kiếm thông tin, đặt dịch vụ, trải nghiệm tại điểm đến cũng như chia sẻ cảm xúc, kỷ niệm về chuyến đi, hầu hết đều đã diễn ra trên môi trường số.

"Đại dịch COVID-19 vừa qua cũng đã khiến ngành du lịch phải thay đổi và có giải pháp ứng phó linh hoạt hơn. Nhờ việc chuyển đổi số trong mùa dịch mà nhiều hoạt động quản lý và kinh doanh của doanh nghiệp du lịch đã gặt hái được một số thành tựu trong việc tổ chức tour du lịch, đặt tour, đặt khách sạn, đặt dịch vụ... Một số doanh nghiệp du lịch cũng đã chuyển đổi số thành công sang mô hình hoạt động trực tuyến, phù hợp với mọi hoàn cảnh, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh mới", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng cho biết, theo dữ liệu từ công cụ theo dõi xu hướng du lịch của Google, từ đầu năm 2023 tới nay, lượng tìm kiếm về du lịch Việt Nam liên tục tăng trong tốp đầu thế giới, từ vị trí thứ 11 lên vị trí thứ 6 hiện nay và thuộc nhóm có mức tăng trưởng cao hàng đầu thế giới, từ 10 - 25%. Việt Nam là điểm đến duy nhất trong khu vực Đông Nam Á thuộc nhóm này. Nguyên nhân là do ngành du lịch đã chuyển đổi số được một số kết quả tích cực. Đây cũng chính là cơ hội để ngành du lịch đẩy mạnh chuyển đổi số trong thời gian tới để quảng bá, xúc tiến, giới thiệu các điểm đến đặc sắc đến với bạn bè quốc tế nhiều hơn.

Còn theo ông Nguyễn Trùng Khánh, Cục trưởng Cục Du lịch Việt Nam, xác định được tầm quan trọng cũng như xu hướng tất yếu của chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch, Cục Du lịch Việt Nam đã tiến hành xây dựng hệ thống các sản phẩm ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong ngành du lịch. Đây chính là nền tảng hình thành hệ sinh thái chuyển đổi số du lịch, giúp cho các chủ thể dễ dàng tiếp cận và thực hiện chuyển đổi số nhanh hơn.

Trong đó, Thẻ du lịch thông minh, ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel, ứng dụng Nền tảng Quản trị và Kinh doanh du lịch, Trang vàng Du lịch Việt Nam, hệ thống cơ sở dữ liệu Du lịch Việt Nam... được xem là những sản phẩm cốt lõi hỗ trợ thiết thực cho khách du lịch, chuỗi cung ứng dịch vụ du lịch, hướng dẫn viên, cơ quan quản lý nhà nước về du lịch. Đặc biệt, app "Du lịch Việt Nam an toàn" - một nền tảng tích hợp đa tiện ích quan trọng như bản đồ số du lịch an toàn, liên thông dữ liệu y tế về tình hình dịch bệnh ở các địa phương, cung cấp thông tin các cơ sở dịch vụ du lịch an toàn... Cùng với đó, nhiều sản phẩm thông minh và tiện ích giúp đáp ứng tối ưu nhu cầu của người dùng, tiêu biểu như hệ thống quản lý phòng tại các cơ sở lưu trú, hệ thống vé điện tử, hệ thống kiểm soát ra vào tự động, bãi đỗ xe thông minh, máy bán nước tự động…

"Chuyển đổi số là một lựa chọn sống còn cho ngành du lịch, vì vậy ngành du lịch cần có giải pháp ứng phó linh hoạt và bền vững hơn trong tương lai khi chuyển đổi số. Trong đó, đối với doanh nghiệp, để chuyển đổi số hiệu quả, trước tiên cần chủ động trong chuyển đổi số từ thời gian, chi phí, khi ứng dụng các công nghệ hiện đại Big Data, IoT,… Bởi đây là cánh tay phải đắc lực giúp doanh nghiệp du lịch tự tin quản lý dữ liệu, tối ưu hóa các hoạt động và cải thiện chất lượng dịch vụ", ông Nguyễn Trùng Khánh nói.

Về lâu dài, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, Chính phủ đã nghiên cứu, ban hành Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trong đó đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm đối với ngành du lịch như: xây dựng và tổ chức triển khai nền tảng dữ liệu số về các di sản văn hóa, danh thắng, khu du lịch, điểm du lịch, cơ sở dịch vụ du lịch, thị trường du lịch Việt Nam mở để người dùng có thể làm giàu tài nguyên; thiết lập nền tảng quản trị và kinh doanh du lịch kết nối cung, cầu… Ngoài ra, Việt Nam phải xây dựng và hoàn thiện thể chế, môi trường pháp lý đồng bộ cho thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong du lịch; thiết lập các chuẩn mực pháp lý, quy tắc ứng xử trên môi trường số hình thành xã hội số. Cùng với xây dựng các chính sách cởi mở về đầu tư, tiếp cận đất đai, tài nguyên, tín dụng để thu hút đầu tư vào du lịch.