Đến với huyện Tam Đảo (Vĩnh Phúc) hôm nay mọi người sẽ nhận thấy sự đổi thay lớn tại đây. Sau 10 năm thành lập, từ một địa bàn nghèo, cơ sở hạ tầng vừa thiếu vừa yếu nay Tam Đảo đã được đầu tư nâng cấp khang trang toàn diện, tạo tiền đề cho sự phát triển. Hàng loạt cơ sở lưu trú, các nhà hàng, khách sạn được đầu tư xây dựng mới, nâng cấp và nhiều công trình tôn giáo, tín ngưỡng được tu bổ, xây dựng tạo bước đột phá cho du lịch nghỉ dưỡng, du lịch tâm linh nơi đây. Sự có mặt của các công trình kiến trúc mang tính kế thừa từ truyền thống và hiện đại nằm đan xen núi rừng hùng vĩ với nhiều hoa rừng khoe sắc, tỏa hưởng thơm ngát bốn mùa khiến Tam Đảo đầy ấn tượng và xinh đẹp lạ thường.
Ông Phạm Quang Nguyên - Chủ tịch UBND huyện Tam Đảo, cho biết: Ngày 1/1/2004 huyện Tam Đảo được thành lập theo Quyết định của Chính phủ. Nhớ lại ngày mới thành lập, Tam Đảo còn nghèo lắm, kinh tế ở địa bàn chủ yếu là nông nghiệp, tiềm năng du lịch chưa được khai thác hiệu quả. Nhận thấy điều này chính quyền huyện Tam Đảo và tỉnh Vĩnh Phúc đã có các Nghị quyết chuyên đề về phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là phát triển du lịch và những năm gần đây mang lại nhiều kết quả khả quan.
Xe điện đưa đón khách lên cáp treo để thăm quan khu danh thắng Tây Thiên. |
Niềm vui của người dân Tam Đảo giờ đây như được nhân đôi vì ngành "công nghiệp không khói" ấm ủ bao năm giờ đây thành công thực sự, bà con được hưởng lợi từ hàng loạt các dịch vụ, buôn bán mang lại. Thêm vào đó, con đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai qua địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc vừa hoàn thiện và đưa vào sử dụng cuối năm 2013 sẽ rút ngắnhơnđoạn đường và thời gian của du khách ở nhiều tỉnh, thành đến với Tam Đảo. Điều này cho thấy tương lai kinh tế - xã hội của huyện, nhất là du lịch đang hứa hẹn đầy triển vọng, lạc quan.
Đánh thức tiềm năng du lịch nghỉ dưỡng
Thiên nhiên đã ban tặng cho Tam Ðảo một khung cảnh đẹp với khí hậu mát mẻ, trong lành. Trong dãy núi Tam Đảo có trên 20 đỉnh cao từ 1.000 m trở lên so với mặt nước biển.Tam Đảo là nơi vừa thơ mộng, u tịch, vừa hùng vĩ, huyền ảo trong cảnh mây gió, sương khói.., có nhiều lợi thế phát triển du lịch, nhất là du lịch nghỉ dưỡng.
Nhận ra điều này, đầu thế kỷ XX, người Pháp đã lên Tam Đảo xây dựng một thị trấn ở đây làm nơi nghỉ mát cho các quan chức của chính quyền đô hộ ở độ cao khoảng 900 m so với mặt nước biển. Người Pháp xây dựng 163 ngôi biệt thự, khách sạn, nhà hàng, có cả bể bơi, sân thể thao, sàn nhảy để biến nơi này thành nơi xa hoa, tráng lệ bậc nhất Đông Dương lúc đó. Thời gian, sự tàn phá của chiến tranh và thiên nhiên đã khiến những ngôi biệt thự, khách sạn do người Pháp xây dựng trở thành hoang tàn, đổ nát... Song, điều đó lại tạo một dấu ấn riêng cho Tam Đảo, ẩn chứa những kỷ niệm và dấu ấn lịch sử khiến người ta tò mò, thích khám phá những điều còn chưa biết.
Để khôi phục lại cảnh quan Tam Đảo, nhiều năm qua, các tổ chức, cơ quan Nhà nước và nhân dân đã đầu tư các khách sạn, nhà nghỉ, mở đường lên núi khang trang hơn, phục vụ nghỉ dưỡng, vui chơi cũng như nhu cầu du lịch tâm linh của du khách. Đến nay, Tam Đảo có 85 cơ sở kinh doanh lưu trú (tăng 2,8 lần so với năm 2004 khi Tam Đảo bắt đầu thành lập huyện) với 1.415 phòng nghỉ mà các cơ sở chủ yếu tọa lạc trên phố núi Tam Đảo (thị trấn Tam Đảo).
Khách đến với khu khu du lịch thị trấn Tam Đảo được tham quan nhiều công trình tín ngưỡng, tìm hiểu hệ thống đường dạo trong rừng đã có từ trước do người Pháp mở, Khu nhà rông - nơi đây Bác Hồ đã đến làm việc và chỉ đạo cuộc kháng chiến, hầm" tác chiến" đặt Sở chỉ huy của Đại Tướng, Tổng tư lệnh Võ Nguyên Giáp và các tướng lĩnh. Đi đến đâu du khách cũng được mời thưởng thức “Cơm tám, gà đồi”, lợn “cắp nách”, cá tầm và cá hồi Tam Đảo, ngọn su su, đọt bí, măng, sâu chít (là ấu trùng của một loài bướm sinh sản trong cây chít)...
Đầu tư "ra tấm, ra món" cho du lịch tâm linh
Để thuyết phục, giữ chân du khách ở lại Tam Đảo dài ngày hơn, hạn chế khách vội đến vội đi về trong ngày, những năm qua bên cạnh triển khai các hoạt động thu hút du lịch nghỉ dưỡng thì tỉnh Vĩnh Phúc còn phát triển du lịch tâm linh để du khách có nhiều địa điểm thăm quan, vui chơi hấp dẫn, tỉnh thống nhất quan điểm phấn đấu xây dựng để huyện Tam Đảo trở thành nơi du lịch và trở thành huyện du lịch trọng điểm các tỉnh phía Bắc vào năm 2015.
Tỉnh kêu gọi các dự án, nhà đầu tư cùng với ngân sách tỉnh đã triển khai đầu tư xây dựng hàng loạt cơ sở hạ tầng với số vốn hàng ngàn tỷ đồng, bước đầu tôn tạo các khu danh thắng, công trình tôn giáo, tín ngưỡng điển hình trên địa bàn huyện Tam Đảo thực sự "ra tấm, ra món" đủ sức thuyết phục du khách. Trên địa bàn Tam Đảo đã hình thành khu danh thắng Tây Thiên rộng hàng ha nằm trong phạm vi Vườn Quốc gia Tam Đảo, có hệ thống 19 đền chùa, nhiều phong cảnh tự nhiên phân bổ trên diện tích khoảng 15 km2. Tỉnh lập phương án bảo vệ, tu sửa và phát huy các giá trị cách mạng và kháng chiến như xây dựng tour du lịch "Hoài niệm chiến trường xưa", gắn với du lịch văn hoá tâm linh làm tăng sức hấp dẫn, góp phần đa dạng các loại hình du lịch trên địa bàn.
Điển hình, Khu di tích danh thắng Tây Thiên có diện tích khoảng 148ha với hàng chục công trình tôn giáo, tín ngưỡng uy nghi, đón mở nằm lọt trong một màu xanh ngút ngàn của cây rừng... Một trong những công trình gây chú ý là Thiền viện Trúc Lâm Tây Thiên thuộc dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử là một trong những thiền viện lớn nhất của Việt Nam. Tây Thiên là một quần thể di tích lịch sử văn hóa nổi tiếng, bao gồm hệ thống các đền chùa có giá trị văn hóa và khảo cổ đã được trùng tu tôn tạo, từng bước khẳng định vị trí của một trung tâm tín ngưỡng giao thoa giữa văn hóa Phật giáo và tín ngưỡng thờ Mẫu. Bên cạnh đó tỉnh còn kêu gọi các doanh nghiệp nhà đầu tư đến Tam Đảo xây dựng hệ thống cáp treo, sân golf, nghỉ dưỡng cao cấp... Chốn linh thiêng và các công trình phục vụ du khách này gần đây trở thành điểm thu hút du khách thập phương đến hành hương không những thời điểm đầu năm mới mà còn các tháng trong năm.
Nhờ phát triển du lịch - dịch vụ và thương mại mà giá trị sản xuất tăng mạnh. Nếu như năm 2004 giá trị sản xuất huyện Tam Đảo chỉ đạt hơn 70 tỷ đồng thì năm 2013 đạt hơn 400 tỷ đồng. Tương tự thương mại- dịch vụ từ 34,02% năm 2004 tăng lên 48,51% năm 2013.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế của huyện tăng trung bình trên 14%/năm. Hàng ngàn lao động có việc làm và thu nhập ổn định từ các loại hình dịch vụ du lịch.
Tam Đảo đang tiếp tục đầu tư chiều sâu trong ngành "công nghiệp không khói" này để thu hút thêm du khách nước ngoài, thu hút các cuộc họp, hội nghị... và trên thực tế trong năm 2012 và 2013 đã có nhiều đoàn thê mướn hội trường, khách sạn ở Tam Đảo để tổ chức hội họp nơi đây. |
Nguyễn Trọng Lịch