Các bộ sách giáo khoa mẫu của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ảnh: Bích Huệ/TTXVN
Đó là khẳng định của ông Nguyễn Thành Trung, Chánh Văn phòng Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh tại buổi họp báo công bố kết quả lựa chọn sách giáo khoa mới chuẩn bị cho năm học 2020 - 2021 sáng 24/6.
Theo ông Nguyễn Thành Trung, quy trình chọn sách giáo khoa có 4 bước gồm: Tổ chuyên môn tổ chức nghiên cứu, thảo luận và đánh giá sách giáo khoa các môn học; Hội đồng họp, thảo luận, đánh giá sách giáo khoa trên cơ sở danh mục sách giáo khoa do các tổ chuyên môn đề xuất lựa chọn (lưu ý sách giáo khoa được lựa chọn phải được trên 1/2 số thành viên của hội đồng bỏ phiếu đồng ý lựa chọn); Hội đồng đề xuất với người đứng đầu cơ sở giáo dục phổ thông và trên cơ sở đề xuất của hội đồng, người đứng đầu cơ sở giáo dục phổ thông quyết định danh mục sách giáo khoa sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông. Kết quả lựa chọn sách giáo khoa của từng cơ sở giáo dục phải được công khai tại trường (trên bảng tin và cổng thông tin điện tử) để phụ huynh giám sát và chuẩn bị cho trẻ đến trường.
Về vấn đề trên, ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố chia sẻ, dù có nhiều khó khăn do việc thực hiện giãn cách xã hội, nhưng các cơ sở giáo dục phổ thông (bao gồm cấp tiểu học) trên địa bàn Thành phố đã thực hiện đúng Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT, tiến hành lựa chọn sách giáo khoa lớp 1 năm học 2020 - 2021 một cách công khai, minh bạch, đúng quy trình và báo cáo kết quả đúng thời gian quy định. Tất cả các bộ sách giáo khoa được Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt đều được chọn (tùy theo môn…). Đa số các đơn vị chọn sách theo bộ để đảm bảo tính xuyên môn, liên môn khi triển khai chương trình.
Tuy nhiên, vẫn có một số đơn vị chọn theo môn học do Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT giao cho các nhà trường chủ động, thảo luận phương án lựa chọn. Sở Giáo dục và Đào tạo đã báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố và Bộ Giáo dục và Đào tạo về kết quả lựa chọn sách theo quy định. Trong đó, bộ sách "Chân trời sáng tạo" được lựa chọn chiếm tỉ lệ khoảng 80% (không đều ở các môn, môn Tiếng Anh hơn 60%). Đây là bộ sách lần đầu tiên và duy nhất có sự tham gia của các tác giả miền Nam (cụ thể là Thành phố Hồ Chí Minh).
Lý giải về việc Bộ sách giáo khoa "Chân trời sáng tạo" được hầu hết các trường lựa chọn, ông Nguyễn Văn Hiếu cho biết bộ sách được biên soạn dựa trên các tiêu chí và quy định của sách giáo khoa mới nhằm bám sát định hướng giáo dục phát triển năng lực học sinh với trọng tâm là chuyển từ truyền thụ kiến thức sang hình thành và phát triển toàn diện về phẩm chất và năng lực của học sinh, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn sách giáo khoa mới theo Thông tư số 33/2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Theo đó, bộ sách còn có đặc trưng riêng với sự xuất hiện của phương ngữ, dữ liệu mang tính đặc trưng vùng miền. Các phương ngữ này gần gũi với lứa tuổi học sinh tiểu học khu vực này. Khi giáo viên tham gia lựa chọn sách giáo khoa, việc lựa chọn sách gần gũi với địa phương là hoàn toàn dễ hiểu.
Bên cạnh đó, bộ sách được các thầy cô giáo, những người đang trực tiếp đứng lớp, tham gia trong quá trình đổi mới phương pháp dạy - học, kiểm tra - đánh giá nên những chủ trương, biện pháp đổi mới cũng được thể hiện nhiều và sát hợp với giáo viên thành phố.
Nhằm chuẩn bị cho việc đưa bộ sách giáo khoa vào dạy học lớp 1 trong năm học tới, Phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cho biết thêm, do thời điểm dịch kéo dài hơn 4 tháng nên thành phố đã bồi dưỡng gần 5.000 giáo viên lớp 1 qua hình thức trực tuyến. Sắp tới, thành phố sẽ tiếp tục tập huấn, bồi dưỡng cho giáo viên và đảm bảo 100% giáo viên được tập huấn trực tiếp vào 3 ngày 29, 30, 31/7. Bên cạnh đó, thành phố cũng thực hiện công tác rà soát lại cơ sở vật chất đồng thời có những giải pháp đảm bảo cho chương trình giáo dục phổ thông mới.
Qua thống kê, tỉ lệ chọn các sách thuộc Bộ "Chân trời sáng tạo" tại Thành phố Hồ Chí Minh cao nhưng trên tổng thể, bộ sách cũng được các tỉnh thành phía Nam lựa chọn nhiều. Hiện, có 11 địa phương chọn các đầu sách của Bộ "Chân trời sáng tạo" cao hơn so với các bộ khác; 24 địa phương chọn với tỉ lệ hơn 10% và 41 địa phương chọn các đầu sách của bộ "Chân trời sáng tạo". Một số tỉnh, thành có tỉ lệ chọn sách khá cao như: Bến Tre (90% trường học chọn cả bộ sách), Bà Rịa - Vũng Tàu (chọn các môn Tiếng Việt, Đạo Đức, Mĩ Thuật đạt 100%); An Giang (chọn các môn Tiếng Việt 91%, Toán 89%, Tự nhiên xã hội 90%, Mĩ thuật 89%)...
Được biết, giá thành của 5 bộ sách mới dao động khoảng 300 ngàn đồng, cao gấp 3 lần bộ sách giáo khoa hiện hành. Theo ông Nguyễn Văn Hiếu, từ trước đến nay, hệ thống giáo dục phổ thông đang dùng sách giáo khoa do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam phát hành theo nhiệm vụ chính trị nên sách giáo khoa đến tay học sinh đã được trợ giá. Việc đưa vào 5 bộ sách giáo khoa mới là một hình thức xã hội hóa, chống độc quyền trong phát hành sách giáo khoa. Sách không còn được trợ giá nên giá thành cao hơn bộ sách giáo khoa hiện hành.