Trao đổi bên lề Quốc hội mới đây, Thiếu tướng Nguyễn Minh Đức (Ủy ban Quốc phòng An ninh) đã đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, các cơ quan chức năng, tổng rà soát các đơn vị quản lý, sản xuất, nhập khẩu ấn bản phẩm, kể cả kiểm tra trong thư viện, kho... xem còn ấn phẩm nào có “đường lưỡi bò” thì xử lý kịp thời.
Thiếu tướng Đức cũng phê phán thái độ vô trách nhiệm của những người kiểm duyệt khi để lọt các sản phẩm này vào Việt Nam; thậm chí khi bị phát hiện, có người trong hội đồng kiểm duyệt còn nói "đây chỉ là tiểu tiết". Ông nhấn mạnh, tất cả các sản phẩm có bản đồ đường lưỡi bò trường hợp cần vẫn phải tiêu huỷ!
Cùng quan điểm này, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Hồng, Uỷ viên thường trực Uỷ ban Quốc phòng an ninh, kiên quyết cho rằng: "Những gì vi phạm chủ quyền quốc gia là không thể chấp nhận được".
Sự bức xúc của các đại biểu Quốc hội, cũng như người dân trong những ngày qua hoàn toàn có thể lý giải được. Trong vòng hơn nửa tháng, liên tục các ấn phẩm văn hóa, giáo dục bị phát hiện có in “đường lưỡi bò”.
Bắt đầu từ việc phim “Everest - Người tuyết bé nhỏ” chứa hình ảnh bản đồ có "đường lưỡi bò" bị cơ quan duyệt phim bỏ sót và được chiếu tại các rạp phim trên cả nước ngày 14/10 vừa qua. Rồi đến việc bản đồ "đường lưỡi bò" xuất hiện trong tài liệu giới thiệu của hãng lữ hành Saigontourist ngày 18/10. Mới đây nhất là hơn 1.000 cuốn giáo trình Đọc - Viết và Nghe sơ cấp trong bộ "Developing Chinese" của trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội phải thu hồi vì có in bản đồ "đường lưỡi bò". Và ngày 4/11, Tổng cục Hải quan đã ra lệnh tịch thu xe Volkswagen có 'đường lưỡi bò', phạt tiền nhà nhập khẩu, trưng bày xe là Công ty TNHH ôtô Thế giới.
Điều đáng nói, những ấn phẩm, sản phẩm này đều đã vào Việt Nam theo con đường “chính thống”. Và bởi vậy, trong mỗi sai phạm này, đều có trách nhiệm của cơ quan quản lý, kiểm duyệt. Bộ phim “Everest - Người tuyết bé nhỏ” được chính Hội đồng thẩm định phim quốc gia, với 10/11 thành viên, tham gia thẩm định, nhưng lọt vẫn lọt. Thậm chí khi dư luận phát hiện, thì có thành viên thản nhiên coi đó là “tiểu tiết”. Giáo trình của trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ nằm trong kho của nhà trường nhiều năm nay, theo như lý giải của nhà trường là mới chỉ cho sinh viên học từ năm học 2019-2020, nhưng theo nhiều nguồn tin thì đã là giáo trình giảng dạy 3 năm gần đây rồi. Chiếc xe Volkswagen có “đường lưỡi bò” được Công ty TNHH ôtô Thế giới nhập khẩu về Việt Nam, được trưng bày tại Triển lãm ôtô Việt Nam 2019, thậm chí “suýt” sẽ được tái xuất thành công, dù trong ôtô có thiết bị định vị vệ tinh (GPS) cài đặt phần mềm dẫn đường (Navigator) sử dụng các hình ảnh không đúng về chủ quyền biển đảo của Việt Nam!
Vì đâu mà “đường lưỡi bò” bị bỏ sót? Trong khi đây thật sự là một sai phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến quyền chủ quyền, quyền lãnh thổ của nước ta, điều mà chúng ta đang mất bao công sức để đấu tranh, gìn giữ? Có phải vì việc cho là tiểu tiết, có phải vì sự chủ quan, buông lỏng trong việc kiểm soát, kiểm duyệt, trong tinh thần cảnh giác với các âm mưu của các thế lực thù địch, trong khi với Đảng và Nhân dân ta, cuộc chiến này chưa từng có một lúc “ngơi nghỉ”?
Dù vì lý do gì, thì trách nhiệm vẫn phải là trách nhiệm, hậu quả xảy ra thì ngoài đơn vị trực tiếp tiếp nhận, lưu truyền sản phẩm, ấn phẩm; những cơ quan quản lý cũng phải nhận trách nhiệm liên đới và phải chịu những hình phạt, xử lý phù hợp. Bởi dù sau đó “Everest - Người tuyết bé nhỏ” không được ra rạp, tài liệu du lịch, giáo trình bị thu hồi, xe ô tô bị tịch thu; kèm theo đó là những mức phạt về vật chất… nhưng không có nghĩa là hậu quả của việc để lọt “đường lưỡi bò” đã được xử lý xong.
Chúng ta và các nước trong khu vực, thậm chí là dư luận quốc tế đã mất bao công sức mới có thể phủ nhận sự tồn tại của cái gọi là “đường lưỡi bò” này; thế rồi, vì những sự chủ quan, buông lỏng, một số người đã trở thành “tiếp tay” cho hình ảnh bóp méo, vi phạm chủ quyền biển đảo này có thể lọt lưới, công khai xuất hiện trên chính lãnh thổ Việt Nam! Thật sự đau lòng và đáng trách!
Như phát biểu của Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường – Uỷ viên Uỷ ban Tài chính ngân sách: "Những hàng hóa vi phạm về chính trị, chủ quyền lãnh thổ của chúng ta, cần cương quyết thu hồi hoặc huỷ bỏ. Chúng ta cần đưa ra biện pháp cứng rắn trong xử lý với những trường hợp như vậy thì mới ngăn được kẻ xấu lợi dụng quan hệ thương mại, ngoại giao văn hóa... lồng yếu tố xuyên tạc về chủ quyền, lãnh thổ đất nước".
Chế tài là không thể thiếu. Đã đến lúc, cần có thêm các hướng dẫn, bổ sung các quy định pháp lý để ngăn chặn tái diễn các hành vi vi phạm chủ quyền quốc gia như trên. Ngành hải quan, đăng kiểm, quản lý xuất nhập khẩu, giáo dục... cần tăng cường biện pháp nghiệp vụ để sàng lọc những hành vi vi phạm tinh vi này. Còn với mỗi công dân, Đảng viên cũng cần nâng cao tinh thần cảnh giác, sự vững vàng trong tư tưởng, lập trường… để không lơ là trong cuộc chiến “không tiếng súng” để bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ, quốc gia mà cha ông ta đã bao năm gìn giữ.
"Đường lưỡi bò" hay còn gọi là "đường 9 đoạn" do Trung Quốc ngang nhiên vạch ra, đòi chủ quyền với gần như toàn bộ diện tích Biển Đông, bất chấp sự phản đối từ cộng đồng quốc tế. Ngày 12/7/2016, Tòa Trọng tài Thường trực đã tuyên bố Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong "đường lưỡi bò".