Sam Altman phát biểu tại sự kiện OpenAI Devday hôm 6/11/2023 tại San Francisco, bang California. Ảnh: Getty Images
Diễn biến trên xảy ra sau một ngày cuối tuần đầy kịch tính, gây sốc cho lĩnh vực AI và làm dấy lên những đồn đoán về tương lai của OpenAI, khi công ty vừa bổ nhiệm nữ giám đốc điều hành mới thay thế lãnh đạo kỳ cựu Sam Altman vào thứ Sáu (17/11), để rồi lại thay thế CEO thứ ba chỉ trong vòng 3 ngày, vào Chủ nhật (19/11).
Giám đốc điều hành mới nhất Emmett Shear đã tuyên bố sẽ điều tra vụ sa thải nhà đồng sáng lập - Giám đốc điều hành Sam Altman, người có công lớn trong việc chuyển đổi OpenAI từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu phi lợi nhuận thành một công ty khởi nghiệp thương mại nổi tiếng thế giới, mở đầu kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo tổng hợp.
Ông Shear được bổ nhiệm thay thế bà Mira Murati, Giám đốc Công nghệ, người vừa được cử giữ vị trí quyền Giám đốc điều hành công ty hôm 17/11, thay thế CEO uy tín Sam Altman. Shear tuyên bố ông nhận lời làm quyền CEO vì ông tin rằng OpenAI “là một trong những công ty quan trọng nhất hiện đang tồn tại”.
Trong khi đó, ngày 20/11, Microsoft, đối tác thân thiết đã rót hàng tỷ đô la đầu tư vào OpenAI, thông báo rằng ông Altman và cựu chủ tịch của OpenAI, Greg Brockman, sẽ lãnh đạo nhóm nghiên cứu AI tiên tiến mới của họ. Brockman, một nhà đồng sáng lập khác của OpenAI, cũng đã nghỉ việc để phản đối quyết định sa thải Altman.
Theo trang Wired, tính đến chiều ngày 20/11 đã có 7 trong tổng số 770 nhân viên của OpenAI, chiếm 95% nhân sự công ty, bao gồm cả các giám đốc điều hành hàng đầu khác, ký vào thư ngỏ đe dọa sẽ nghỉ việc. Lá thư này được gửi tới hội đồng quản trị gồm bốn thành viên của OpenAI kêu gọi hội đồng quản trị từ chức và đưa ông Altman trở lại.
Sarah Kreps, giám đốc Viện Chính sách Công nghệ của Đại học Cornell, bình luận: “Nếu các kiến trúc sư, tầm nhìn và bộ não đằng sau những sản phẩm này giờ đây đã rời đi, công ty sẽ chỉ còn là vỏ bọc của những gì trước đây. Tất cả sự tin tưởng đặt vào tay Microsoft khi đó sẽ có nghĩa là những công cụ ấn tượng này sẽ ra mắt từ Microsoft. Sẽ khó có thể thấy OpenAI tiếp tục phát triển với tư cách là một công ty.”
Trong khi đó, Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella đã viết trên mạng xã hội X, tên mới của Twitter, rằng ông “cực kỳ vui mừng” được giới thiệu cặp đôi Brockman – Altman và mong “được làm quen” với đội ngũ quản lý mới tại OpenAI.
Ông Altman sau đó đã nói trên X rằng ưu tiên hàng đầu của ông với Nadella là đảm bảo rằng OpenAI “tiếp tục phát triển” và cam kết “cung cấp đầy đủ tính liên tục của hoạt động cho các đối tác và khách hàng của chúng tôi”.
OpenAI giải thích hôm 17/11 rằng Altman đã bị sa thải sau khi một cuộc đánh giá cho thấy ông “luôn không thẳng thắn trong giao tiếp” với ban giám đốc, những người đã mất niềm tin vào khả năng lãnh đạo công ty của ông.
Trong một bài đăng trên mạng X ngày 20/11, quyền Giám đốc điều hành mới của OpenAI, Emmett Shear, cho biết ông sẽ thuê một điều tra viên độc lập để xem xét việc Altman bị sa thải và sẽ có báo cáo trong vòng 30 ngày.
Shear, người đồng sáng lập Twitch, một dịch vụ phát trực tiếp thuộc sở hữu của Amazon – rất phổ biến với các game thủ, cho biết: “Rõ ràng là quy trình và thông tin liên lạc xung quanh việc loại bỏ Sam” đã được xử lý “rất tệ”. Shear cho biết ông cũng có kế hoạch trong tháng tới sẽ “cải tổ đội ngũ quản lý và lãnh đạo sau những sự ra đi gần đây”.
Tân CEO của OpenAI cũng nói rằng lý do đằng sau việc hội đồng quản trị loại bỏ Altman không phải là “sự bất đồng cụ thể về an toàn”, hội đồng cũng không phản đối việc thương mại hóa các mô hình AI.
Tuần trước OpenAI đã từ chối trả lời các câu hỏi về việc ông Altman bị cáo buộc thiếu thẳng thắn. Tuyên bố của công ty cho biết hành vi của ông đang cản trở khả năng thực hiện trách nhiệm của hội đồng quản trị.
Đồng sáng lập OpenAI, cũng là nhà khoa học trưởng và thành viên hội đồng quản trị Ilya Sutskever, đã bày tỏ sự hối tiếc vì đã tham gia vào cuộc lật đổ Altman. “Tôi chưa bao giờ có ý định làm hại OpenAI. Tôi yêu tất cả những gì chúng tôi đã cùng nhau xây dựng và tôi sẽ làm mọi thứ có thể để đoàn tụ công ty”, ông Sutskever viết trên mạng X.
“Mọi người tại @OpenAI đều đoàn kết” - một trong những người ký vào lá thư, nhà khoa học nghiên cứu Noam Brown, cho biết trên X. “Đây không phải là một cuộc nội chiến. Nếu Sam và Greg không được đưa trở lại, sẽ không còn OpenAI để mà quản lý nữa.”
Ban đầu được thành lập như một tổ chức phi lợi nhuận và vẫn được quản lý như một tổ chức phi lợi nhuận, OpenAI tuyên bố sứ mệnh của mình là xây dựng một cách an toàn hệ thống AI “nhìn chung thông minh hơn con người”. Các cuộc tranh luận đã xoay quanh mục tiêu đó và liệu nó có xung đột với sự thành công thương mại ngày càng tăng của công ty hay không.
Sam Altman đã giúp đưa ChatGPT trở nên nổi tiếng toàn cầu với khả năng trả lời các câu hỏi và tạo ra các đoạn văn bản giống con người theo cách tự nhiên.
Trong năm qua, ông đã trở thành tiếng nói được yêu cầu phát biểu nhiều nhất ở Thung lũng Silicon về các cam kết và những nguy cơ tiềm ẩn của trí tuệ nhân tạo. Đầu năm nay, ông đã thực hiện chuyến công du vòng quanh thế giới để gặp gỡ các quan chức chính phủ, thu hút rất đông người tham dự các sự kiện công cộng khi thảo luận về những rủi ro của AI và nỗ lực quản lý công nghệ mới nổi.
Nhưng khi tiền đổ vào OpenAI trong năm nay, giúp thúc đẩy sự phát triển của AI có khả năng cao hơn, nó cũng gây ra nhiều xung đột hơn xung quanh câu hỏi liệu tốc độ thương mại hóa nhanh chóng đó có phù hợp với tầm nhìn sáng lập của công ty khởi nghiệp này hay không.
Cổ phiếu của Microsoft đã tăng 2% trong ngày 20/11, đạt mức cao nhất mọi thời đại.