Các vaccine thế hệ tiếp theo phòng COVID-19 nên tập trung vào việc tạo ra phản ứng miễn dịch chống lại sự nhân bản protein của virus SARS-CoV-2. Ảnh minh họa: Reuters
Công trình nghiên cứu do các nhà khoa học thuộc University College London (UCL) cùng Bệnh viện St Bartholomew thực hiện. Nhóm nghiên cứu đã phân tích những phản ứng miễn dịch của các nhân viên y tế tại London khi đợt dịch COVID-19 đầu tiên bùng phát tại Anh. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện một nhóm nhỏ nhân viên y tế không có dấu hiệu lây nhiễm virus SARS-CoV-2 và đã nhiều lần có kết quả xét nghiệm PCR âm tính. Tuy nhiên, ở những người này có sự gia tăng các tế bào T. Theo các nhà khoa học, nhóm nhân viên y tế này dường như đã bị lây nhiễm, song ở cấp độ thấp hơn, nên không thể phát hiện bằng xét nghiệm thông thường. Giáo sư Leo Swadling, thành viên nhóm nghiên cứu, cho rằng các tế bào T phát hiện ở những cá nhân này đã nhằm mục tiêu vào các bộ phận của virus SARS-CoV-2 khiến virus không thể lây lan trong cơ thể.
Theo các nhà khoa học, việc bào chế các loại vaccine giúp kích hoạt trí nhớ của các tế bào miễn dịch, được biết đến là tế bào T, để tấn công các tế bào bị lây nhiễm có thể giúp loại bỏ virus SARS-CoV-2 ngay thời kỳ đầu của bệnh, qua đó ngăn chặn sự lây lan của virus này. Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh cách tiếp cận này có thể bổ sung cho các vaccine phòng COVID-19 được cấp phép tại Anh, vốn mới chỉ kích hoạt phản ứng miễn dịch đối với protein gai.
Các nhà khoa học cho biết phát hiện mới có thể tạo tiền đề cho việc nghiên cứu và bào chế loại vaccine có thể phòng chống tất cả virus corona, qua đó không chỉ bảo vệ con người trước virus SARS-CoV-2 và các biến thể của nó, mà còn chống lại virus corona gây cảm cúm thông thường và virus corona mới xuất hiện ở động vật. Giáo sư Mala Maini, trưởng nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh công trình này cho thấy những cá nhân chống lại sự lây nhiễm của virus SARS-CoV-2 một cách tự nhiên đã sản sinh ra tế bào T và đây là tế bào trí nhớ chống lại các tế bào bị lây nhiễm có khả năng nhân bản protein.
Những protein này, vốn cần thiết cho giai đoạn đầu tiên trong vòng đời của virus SARS-CoV-2, thường phổ biến ở tất cả các loại virus corona và thường được bảo vệ, do vậy chúng không có khả năng thay đổi hoặc đột biến. Nghiên cứu nhấn mạnh loại vaccine có khả năng khiến các tế bào T nhận diện và nhắm mục tiêu vào các tế bào bị lây nhiễm được xem là có hiệu quả cao hơn trong việc loại bỏ virus SARS-CoV-2 trong thời kỳ đầu của chu kỳ phát triển. Không chỉ vậy, vaccine có thể giúp cơ thể nhận diện các loại virus corona khác.
Các nhà nghiên cứu khẳng định các loại vaccine thế hệ mới có thể được phát triển nhằm tạo ra tế bào T để ngăn chặn sự nhân bản của protein và tạo ra kháng thể nhằm vào các protein gai. Giáo sư Maini cho rằng loại vaccine "tác dụng kép" này sẽ giúp hệ miễn dịch con người có khả năng chống lại các đột biến và do tế bào T có thể tồn tại lâu hơn nên vaccine có thể cung cấp khả năng miễn dịch lâu hơn.