Tàu đổ bộ thông minh SLIM của Nhật Bản hạ cánh xuống bề mặt Mặt Trăng, ngày 20/1/2024. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Tiến sĩ Amal Mudallali, cựu đại sứ Liban tại Liên hợp quốc, sự chuyển mình này sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ bởi chính quyền Mỹ mới của Tổng thống Donald Trump, với sự tham gia của những nhân vật nổi bật như tỷ phú Elon Musk và phi hành gia Jared Isaacman.
Những thành tựu đáng chú ý trong năm 2024
Năm 2024 đã chứng kiến nhiều thành tựu quan trọng trong lĩnh vực khám phá không gian. Mỹ đã dẫn đầu trong các sứ mệnh không gian, nhưng không chỉ có Mỹ mà nhiều quốc gia khác như Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ cũng đã có những bước tiến đáng kể. Tàu vũ trụ tư nhân đầu tiên hạ cánh trên Mặt Trăng là tàu Odysseus của Intuitive Machines vào tháng 2/2024. Đây là tàu đầu tiên của Mỹ hạ cánh trên Mặt Trăng kể từ các sứ mệnh Apollo vào những năm 1970.
Nhật Bản cũng thành công với tàu Moon Sniper vào tháng 1/2024, trở thành quốc gia thứ 5 đạt được cột mốc này. Trong khi đó, tàu thăm dò Chang’e-6 của Trung Quốc đã hạ cánh thành công xuống phần tối của Mặt Trăng và đưa mẫu vật từ bề mặt Mặt Trăng trở về Trái Đất.
Năm 2024 còn ghi nhận sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân vào ngành không gian. Chuyến đi bộ ngoài không gian đầu tiên thuộc khu vực tư nhân diễn ra khi ông Isaacman trong sứ mệnh Polaris Dawn bay vào không gian. SpaceX đã thực hiện 1 nhiệm vụ phóng trong năm qua, vượt qua số lần bay của NASA trong suốt 30 năm qua.
Kế hoạch cho năm 2025
Năm 2025 sẽ chứng kiến hàng loạt sứ mệnh lên Mặt Trăng từ nhiều quốc gia. Các phi hành gia thuộc chương trình Artemis của NASA dự kiến sẽ bay quanh Mặt Trăng mà không cần hạ cánh. Các công ty như FireFly Aerospace và Intuitive Machines đang lên kế hoạch cho các chuyến hạ cánh tiếp theo trên Mặt Trăng. Đặc biệt, Ispace của Nhật Bản cũng sẽ thực hiện nỗ lực hạ cánh lần thứ hai trên Mặt Trăng.
Tập đoàn Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos - người sáng lập Amazon - có thể trở thành những cái tên nổi bật trong năm 2025 khi họ chuẩn bị cho việc phóng tên lửa New Glenn. SpaceX dự kiến thực hiện tới 25 lần phóng Starship trong năm nay, trong khi Ấn Độ có kế hoạch thực hiện khoảng 10 lần phóng. Cạnh tranh giữa các công ty này sẽ thúc đẩy tốc độ phát triển công nghệ và giảm chi phí cho các sứ mệnh không gian.
Mặc dù có nhiều tiến bộ, ngành không gian cũng phải đối mặt với những thách thức lớn. Tình trạng gia tăng rác thải vũ trụ đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Một vụ việc gần đây cho thấy một vật thể nặng nửa tấn rơi xuống Kenya, gây ra lo ngại về an toàn từ các hoạt động không gian. Việc quản lý mảnh vỡ và đảm bảo an toàn cho các sứ mệnh sẽ là một trong những ưu tiên hàng đầu trong thời gian tới.
Một câu hỏi lớn đặt ra là chính sách không gian của Mỹ sẽ thay đổi như thế nào dưới chính quyền mới. Với sức ảnh hưởng mạnh mẽ từ tỷ phú Elon Musk, có khả năng chính sách này sẽ tập trung vào việc mở rộng khám phá sao Hỏa hơn là chỉ dừng lại ở Mặt Trăng. Điều này có thể tạo ra những cơ hội và thách thức mới cho ngành công nghiệp không gian toàn cầu.
Tóm lại, năm 2025 được dự báo sẽ là một giai đoạn đầy hứa hẹn cho ngành không gian với nhiều sứ mệnh quan trọng và sự tham gia mạnh mẽ từ khu vực tư nhân. Tuy nhiên, những thách thức như nguy cơ từ mảnh vỡ của các tàu vũ trụ cũng cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành công nghiệp này.