16 Psyche được cho là lõi của một hành tinh đã chết.
Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã lên kế hoạch khám phá tiểu hành tinh 16 Psyche - từ lâu được cho là lõi của một hành tinh chết - vào năm 2022 để xác định xem nó có thực sự chứa số kim loại trị giá 10.000 triệu tỉ USD, đồng nghĩa biến tất cả mọi người trên Trái đất trở thành tỷ phú USD hay không.
Tuy nhiên, trước thời điểm đó, một nghiên cứu mới cho thấy 16 Psyche có nhiều khả năng chỉ là một đống mảnh vụn.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Planetary Science (Khoa học Hành tinh) cho thấy 16 Psyche bao gồm 82,5% kim loại, 7% pyroxene hàm lượng sắt và 10,5% chondrit cacbon. Nó cũng có thể có mật độ khối lượng lớn – tức mức độ không gian trống bên trong - ở mức 35%.
Những con số này thấp hơn nhiều so với các ước tính trước đó cho biết nó có thể chứa tới 95% kim loại, chủ yếu là sắt, niken và vàng.
NASA đã lên kế hoạch thăm dò tiểu hành tinh 16 Psyche, được cho là chứa đầy sắt, vàng, nikel và bạch kim, vào năm 2022.
Tác giả chính của nghiên cứu trên, David Cantillo, sinh viên năm cuối đại học UA Arizona, cho biết trong một tuyên bố: “Sự sụt giảm về hàm lượng kim loại và mật độ khối rất thú vị vì nó cho thấy 16 Psyche rất khác so với suy nghĩ trước đây".
Cantillo cho biết: “Việc Psyche như một đống mảnh vụn sẽ rất bất ngờ, nhưng dữ liệu của chúng tôi tiếp tục hiển thị ước tính mật độ khối thấp mặc dù nó có hàm lượng kim loại cao”.
Nếu tiểu hành tinh “đầy vàng” giống với một đống đổ nát hơn và bên trong ít kim loại hơn như Cantillo và các nhà nghiên cứu khác tin vậy, thì nó sẽ không khác các tiểu hành tinh khác trong Hệ Mặt trời, chẳng hạn như tiểu hành tinh Bennu. Hiện tại, sứ mệnh OSIRIS-REx của NASA gần đây đã bắt đầu hành trình 2,2 tỷ kilomet trở về Trái đất sau khi thu thập gần 1kg đá và bụi từ Bennu, có thể giúp làm sáng tỏ cách Hệ Mặt trời hình thành.
Để đi đến phát hiện mới, các nhà nghiên cứu đã tái tạo bề mặt của 16 Psyche trong trong phòng thí nghiệm, trộn các thành phần khác nhau cho đến khi các mẫu ánh sáng nhìn thấy phù hợp với các mẫu của tiểu hành tinh.
Cantillo cho biết: “Có hàm lượng kim loại thấp hơn người ta từng nghĩ có nghĩa là tiểu hành tinh này có thể đã bị va chạm với các tiểu hành tinh có chứa các chondrit carbon phổ biến hơn, làm lắng đọng một lớp bề mặt mà chúng ta đang quan sát”.
Tuy nhiên, NASA lưu ý 16 Psyche vẫn là một mối quan tâm lớn đối với các nhà khoa học. Nó là tiểu hành tinh thứ 16 được phát hiện vào ngày 17/3/1852 bởi nhà thiên văn học người Italy, Annibale de Gasparis.
16 Psyche mất khoảng 5 năm để quay quanh Mặt trời một lần, nhưng chỉ có 4 giờ để quay trên trục của nó, khiến ngày trên tiểu hành tinh này chỉ dài bằng 1/6 ngày trên Trái đất. Theo EarthSky.org, 16 Psyche có đường kính 182 km, chứa 1% tổng số kim loại ở vành đai thiên thạch.
Xem video mô phỏng về tiểu hành tinh 16 Psyche (Nguồn Daily Mail)
Ngay cả khi 16 Psyche có giá trị thấp hơn con số 10.000 triệu tỷ USD, nó vẫn có giá trị đối với các nhà nghiên cứu đang hy vọng tìm hiểu thêm về những gì họ tin là tàn tích của một hành tinh đã chết từ lâu.
Tác giả nghiên cứu Cantillo nói: “Cơ hội để nghiên cứu lõi lộ ra của một hành tinh là cực kỳ hiếm, đó là lý do tại sao họ gửi sứ mệnh tàu vũ trụ đến đó, nhưng công trình của chúng tôi cho thấy rằng 16 Psyche thú vị hơn nhiều so với dự đoán”.
Các nhà nghiên cứu cũng tin rằng có nước trên bề mặt của 16 Psyche, vì vậy họ sẽ tìm cách hợp nhất dữ liệu của mình với các sứ mệnh khác tới các tiểu hành tinh để xác định số lượng nước nếu có.
Tàu vũ trụ trị giá 117 triệu USD - mà NASA đã bắt đầu chế tạo vào tháng 7/2020- sẽ đi vào vũ trụ trên tên lửa SpaceX Falcon Heavy. Dự kiến nó sẽ đến tiểu hành tinh 16 Psyche trong vành đai tiểu hành tinh vào đầu năm 2026.
Phi thuyền này sẽ di chuyển trong 21 tháng trên quỹ đạo tiểu hành tinh, lập bản đồ và nghiên cứu các đặc tính của thiên thạch khổng lồ, với mục tiêu xác định xem nó có thực sự là lõi của một hành tinh hay không.
Tiểu hành tinh 16 Psyche lâu nay được cho là chứa lượng lớn sắt, nikel, vàng và bạch kim.
Thế giới kim loại của 16 Psyche
16 Psyche nằm trong vành đai tiểu hành tinh lớn giữa sao Hỏa và sao Mộc, và có thể đã bắt đầu như một hành tinh, trước khi nó bị phá hủy một phần trong quá trình hình thành Hệ Mặt trời. Giờ đây, nó là một khối kim loại rộng 200km, được tạo thành từ sắt, niken và một số kim loại quý hiếm khác, bao gồm vàng, bạch kim và đồng.
Do đó, nó có thể cung cấp một cái nhìn độc đáo về các vụ va chạm dữ dội đã tạo ra Trái đất và các hành tinh.
Sứ mạng của NASA sẽ tìm cách xác định liệu Psyche có phải là lõi của một hành tinh sơ khai hay không, bao nhiêu tuổi, liệu nó có được hình thành theo những cách tương tự với lõi Trái đất hay không và bề mặt của nó như thế nào.
NASA sẽ gửi một sứ mệnh tàu vũ trụ không người lái tới 16 Psyche, dự kiến phóng vào tháng 8/2022.
16 Psyche có thể cách xa Trái đất 370 triệu kilomet, là một trong những vật thể bí ẩn nhất trong Hệ Mặt trời của chúng ta và các nhà khoa học có thể sớm có được cái nhìn cận cảnh nhờ vào sứ mệnh mới được NASA xác nhận.
Nếu tiểu hành tinh có thể được vận chuyển trở lại Trái đất, chỉ riêng số sắt đã trị giá 10.000 triệu tỉ USD. Giá trị của nó sẽ đủ lớn để phá hủy giá hàng hóa và khiến nền kinh tế thế giới - trị giá 73,7 nghìn tỷ USD - sụp đổ.
Giả sử thị trường vật liệu từ tiểu hành tinh 16 Psyche được đưa về trên Trái đất, điều này có thể khiến giá trị của các kim loại quý giảm mạnh, làm mất giá hoàn toàn tất cả các tài sản nắm giữ bao gồm cả của các chính phủ và tất cả các công ty tham gia khai thác, phân phối và kinh doanh những mặt hàng đó.