Đoàn tàu đầu tiên của tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) chạy thử nghiệm trên toàn tuyến - đoạn chuẩn bị vào Nhà ga ngầm Ba Son, TP Hồ Chí Minh. Ảnh tư liệu: Thanh Vũ/TTXVN
Theo đó, từ ngày 5/8, nhà thầu Hitachi đã bắt đầu bàn giao toàn bộ hệ thống cơ điện của gói thầu CP3 cho Liên danh tư vấn chung NJPT để phục vụ công tác đào tạo thực hành trên chính tuyến cho nhân viên Công ty TNHH Một thành viên Đường sắt đô thị số 1 (Công ty HURC1, đơn vị vận hành tuyến).
Hệ thống thiết bị được bàn giao bao gồm 11 hệ thống: Hệ thống đoàn tàu, đường ray, thẻ vé, thông tin, tín hiệu, biển báo hiệu, cung cấp nguồn điện, cấp điện trên cao, thiết bị depot và nhà xưởng,kiểm soát giám sát và thu thập dữ liệu, hệ thống cửa chắn ke ga.
Đây là cột mốc quan trọng khi nhân viên người Việt Nam trực tiếp thực hành trên các trang thiết bị của dự án sau thời gian dài học lý thuyết. Trước đây, theo diễn giải của nhà thầu, toàn bộ hệ thống thiết sẽ không được bàn giao để phục vụ công tác đào tạo cho đến khi các thiết bị được nghiệm thu. Để nghiệm thu được các thiết bị này, hệ thống thiết bị phải được sử dụng an toàn trong giai đoạn vận hành thử (trial run). Tuy nhiên, để vận hành thử thì nhân viên phải được đào tạo thực hành trực tiếp trên các đoàn tàu và thiết bị.
Theo Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh, việc diễn giải khác nhau về mặt hợp đồng giữa chủ đầu tư, tư vấn NJPT và nhà thầu về nội dung này là một trong những vướng mắc lớn thời gian qua. Để tháo gỡ, chủ đầu tư liên tục trao đổi, đàm phán với các bên và đến nay vướng mắc về sử dụng trang thiết bị của các nhà thầu cho công tác đào tạo thực hành đã cơ bản được giải quyết.
Các bên đã ký kết biên bản ghi nhớ về các nội dung liên quan. Trong ghi nhớ, chủ đầu tư và nhà thầu sẽ đẩy nhanh các thủ tục thành lập Ban xử lý tranh chấp (DAB) để giải quyết các khiếu nại phát sinh, đồng thời chấp nhận trả trước 80% các chi phí trực tiếp cho hoạt động đào tạo trong việc sử dụng thiết bị của nhà thầu Hitachi.
Biên bản ghi nhớ về bảo hiểm và việc đảm bảo an toàn cho trang thiết bị, tránh hư hỏng trong quá trình sử dụng thiết bị; sử dụng các trang thiết bị của các nhà thầu (hệ thống thang máy, thang cuốn, phòng cháy chữa cháy) cho quá trình đào tạo cũng được các bên liên quan ký kết.
Trước đó, nhà thầu Hitachi đã bàn giao 2 hệ thống độc lập là hệ thống đào tạo sử dụng thẻ vé và hệ thống mô phỏng lái tàu để tư vấn NJPT thực hiện công tác đào tạo sớm. Đến nay, các công việc này đã cơ bản hoàn thành.
Theo kế hoạch, quá trình đào tạo thực hành trên chính tuyến cho nhân viên Công ty HURC1 sẽ kết thúc trong tháng 9/2024. Các nhân viên đã hoàn thành quá trình đào tạo sẽ tham gia công tác vận hành thử (trial run) vào tháng 10 và tháng 11 tới với sự đánh giá độc lập của Tư vấn an toàn hệ thống (BVT) của Pháp.
Căn cứ kết quả đánh giá công tác vận hành thử và Báo cáo thẩm định an toàn hệ thống của tư vấn BVT, chủ đầu tư sẽ trình nộp hồ sơ cho Cục Đường sắt để thực hiện công tác thẩm định an toàn và cho Hội đồng nghiệm thu Nhà nước để hoàn tất công tác nghiệm thu hoàn thành, đưa dự án vào vận hành khai thác.
Liên quan đến dự án metro Bến Thành - Suối Tiên, Thủ tướng Chính phủ cũng vừa có quyết định phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, trong đó thời gian hoàn thành thi công dự án cuối quý IV/2024. Các nội dung khác không thay đổi so với chủ trương đầu tư dự án đã được phê duyệt trước đó.
Căn cứ điều chỉnh này, UBND TP Hồ Chí Minh được giao thực hiện phê duyệt điều chỉnh dự án, đồng thời tổ chức thực hiện theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo chất lượng, hiệu quả; có cam kết ràng buộc trách nhiệm các bên, chế tài xử lý, chủ động có biện pháp giải quyết các khó khăn, vướng mắc, cam kết thực hiện dự án theo đúng tiến độ.
Đồng thời, UBND TP Hồ Chí Minh tích cực, chủ động có giải pháp hòa giải hoặc biện pháp xử lý phù hợp đối với các nhà thầu đang có khiếu nại, không để các vướng mắc liên quan đến khiếu nại của nhà thầu kéo dài, gây ảnh hưởng đến tiến độ hoàn thành dự án.
Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư thông báo chính thức cho nhà tài trợ nước ngoài về việc điều chỉnh thời gian thực hiện dự án. Theo thẩm quyền, chức năng và nhiệm vụ được giao, chịu trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan kiểm tra, giám sát, bảo đảm dự án được thực hiện đúng mục đích, hiệu quả; kịp thời báo cáo, đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền đối với các vấn đề phát sinh.
Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên khởi công năm 2012, dự kiến hoàn thành đưa vào khai thác năm 2018. Tuy nhiên, quá trình thi công gặp nhiều khó khăn, vướng mắc nên không hoàn thành đúng hạn. Năm 2019, UBND TP Hồ Chí Minh phê duyệt điều chỉnh dự án, tổng mức đầu tư hơn 43.700 tỷ đồng và lùi tiến độ hoàn thành, khai thác thương mại vào quý IV/2021.