Theo Bộ Tài chính, vừa qua, nhiều doanh nghiệp và công ty chứng khoán phản ánh về việc khó xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Theo Nghị định 155/2020/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Chứng khoán, nhà đầu tư cá nhân muốn được công nhận là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp cần có chứng chỉ hành nghề chứng khoán còn hiệu lực. Hoặc, có xác nhận của các công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch chứng khoán về giá trị thị trường của các danh mục chứng khoán niêm yết, chứng khoán đăng ký giao dịch tại thời điểm xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp…
Theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp và công ty chứng khoán, do nghị định này quy định chung chung nên rất khó để xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, nghị định cũng không quy định rõ nhà đầu tư phải lấy xác nhận mỗi năm một lần hay chỉ cần lấy xác nhận một lần và dùng mãi mãi.
Bộ Tài chính cho biết, Điều 11 của Luật Chứng khoán số 54/2019/QH14 ngày 26/11/2019 đã quy định khái niệm nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp bao gồm: cả nhà đầu tư tổ chức chuyên nghiệp và nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp.
Theo đó, nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp được xác định theo các tiêu chí: người có chứng chỉ hành nghề chứng khoán; cá nhân nắm giữ danh mục chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch có giá trị tối thiểu là 2 tỷ đồng theo xác nhận của công ty chứng khoán tại thời điểm cá nhân đó được xác định tư cách là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
Đồng thời, cá nhân có thu nhập chịu thuế năm gần nhất tối thiểu là 1 tỷ đồng tính đến thời điểm cá nhân đó được xác định tư cách là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp theo hồ sơ khai thuế đã nộp cho cơ quan thuế hoặc chứng từ khấu trừ thuế của tổ chức, cá nhân chi trả.
Nghị định số 155/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán đã có hướng dẫn về cách thức xác định nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia mua chứng khoán khi thực hiện chào bán riêng lẻ, đăng ký lập quỹ thành viên hoặc ủy quyền cho công ty chứng khoán thực hiện xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, cụ thể tại Điều 4 - Xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp và Điều 5 - Tài liệu xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
Khoản 3, Điều 4 của Nghị định số 155/2020/NĐ-CP cũng quy định thời hạn hiệu lực của xác nhận tư cách nhà đầu tư cá nhân chuyên nghiệp là 1 năm. Đồng thời, ngày 18/5/2021, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có Công văn số 2098/UBCK-PTTT gửi các công ty chứng khoán đề nghị hướng dẫn cho nhà đầu tư chuyên nghiệp tham gia giao dịch sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm.