Quang cảnh bên ngoài Sàn giao dịch chứng khoán Mỹ ở New York. Ảnh: THX/TTXVN
Giới đầu tư cho rằng bên cạnh kết quả chiến thắng tuyệt đối của một trong hai ứng cử viên, các thị trường sẽ cần thêm thông tin về việc đảng Dân chủ hay đảng Cộng hòa sẽ giành quyền kiểm soát Thượng viện, bởi đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định khả năng ban hành các chính sách trong tương lai của ông Donald Trump và ông Joe Biden.
Hiện nay, cuộc bầu cử hôm 3/11 được coi là rủi ro lớn nhất đối với các thị trường. Có một mối quan ngại thực sự rằng nếu nước Mỹ không thể tìm ra một người chiến thắng tuyệt đối ngay lập tức, một thời kỳ bất ổn và hỗn loạn cho thị trường và nền kinh tế có thể xảy đến.
Mặt khác, các chiến lược gia cho rằng nếu một ứng viên giành chiến thắng rõ ràng, trong khi người còn lại chấp nhận nhượng bộ một cách nhanh chóng, các thị trường có thể sẽ phục hồi trở lại.
Ian Lyngen, người đứng đầu mảng chiến lược tỷ giá của tập đoàn tài chính BMO, cho biết: “Một chiến thắng không rõ ràng trong cuộc bầu cử sẽ là tín hiệu tiêu cực đối với các tài sản rủi ro... Thị trường đang thực sự lo lắng rằng sự không rõ ràng gây tranh cãi này sẽ tiếp tục kéo dài trong nhiều tuần lễ”.
Cũng theo chuyên gia này, nước Mỹ đang phải đối phó với đại dịch COVID-19 và người dân Mỹ rõ ràng không mong muốn có thêm một cuộc bầu cử không mang lại kết quả chắc chắn.
Điều này phần nào lý giải vì sao các thị trường chứng khoán khép lại phiên giao dịch cuối cùng của tháng 10/2020 trong sắc đỏ, với chỉ số S&P 500 giảm 5,6% trong tuần qua, là mức giảm cao nhất được ghi nhận kể từ tháng 3/2020 khi Washington ban bố lệnh giới nghiêm lần đầu tiên vì đại dịch COVID-19.
Kỳ vọng về các gói kích thích kinh tế
Việc nước Mỹ sẽ đổ bao nhiêu tiền vào nền kinh tế để đối phó với đại dịch COVID-19 sẽ phụ thuộc rất nhiều vào đảng kiểm soát Thượng viện trong cuộc bầu cử tới.
Ví dụ, nếu cựu Phó Tổng thống Biden thắng cử tại Nhà Trắng, nhưng đảng Dân chủ không thể giành lại Thượng viện, ông có thể sẽ phải thỏa hiệp về một gói kích thích nhỏ hơn và sẽ không thể thực hiện tăng thuế.
Ngược lại, nếu Tổng thống Trump tái cử và đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát lưỡng viện, ông có thể sẽ phải đối mặt với một loạt vấn đề cũ mặc dù kịch bản về một gói kích thích kinh tế lớn có thể xảy ra.
Tính đến ngày 30/10, ứng cử viên Biden đã dẫn trước đương kim Tổng thống Trump đến 7,8 điểm phần trăm, là mức khác biệt trung bình trong các cuộc thăm dò lớn của công ty tổng hợp dữ liệu thăm dò RealClearPolitics. Trong khi đó, các đảng viên Dân chủ dường như cũng có khả năng giành được Thượng viện, nhưng các chỉ số đang rất sít sao.
Các chiến lược gia của ngân hàng Bank of America (BofA) nhận định: "Thành phần cụ thể của Thượng viện Mỹ khó có thể được xác định trước tháng 1/2021 do các quy tắc bầu cử ở bang Georgia quy định rằng cuộc đua sẽ kết thúc nếu không có ứng cử viên nào chiếm được 50% đa số trong cuộc tổng tuyển cử, và hiện không có ứng cử viên nào được dự đoán sẽ đạt ngưỡng đó”.
Các chiến lược gia này cho hay: “Nếu kết quả bầu cử chậm trễ trong thời gian ngắn, nền kinh tế sẽ chỉ chịu tác động nhỏ. Song, nếu cuộc bầu cử kéo dài trong nhiều tuần thì tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ trong 6 tháng đầu năm 2021 có thể giảm từ 0,5-1,0 điểm phần trăm”.
Và một khi kết quả cuối cùng được công bố, mọi sự chú ý sẽ đổ dồn về tương lai các gói kích thích kinh tế. Jonathan Golub, Giám đốc chiến lược cổ phiếu Mỹ tại ngân hàng Credit Suisse, cho rằng dù ai là người chiến thắng thì cả hai ứng viên Trump và Biden sẽ hướng đến các biện pháp thúc đẩy kích thích tài chính, song trong khi thị trường đã phần nào hiểu rõ Tổng thống Trump, các bước đi tiếp theo của ông Biden nếu giành chiến thắng là chưa rõ ràng.
“Sẽ mất một thời gian để thị trường ‘làm quen’ với những sáng kiến chính sách của ông Biden. Tôi không tin rằng ông ấy sẽ thực hiện các đợt tăng thuế vì tôi nghĩ rằng nền kinh tế đang ở trong trạng thái dễ bị tổn thương”, chuyên gia Golub nói.
Lợi suất trái phiếu được kỳ vọng tăng cao
Giao dịch viên tại Sàn giao dịch chứng khoán New York, Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong khi đó, lợi suất trái phiếu được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng cao hơn trong tuần tới, nhờ vào kỳ vọng sẽ có một số biện pháp kích thích kinh tế được đưa ra sau cuộc bầu cử, và điều này đồng nghĩa với việc nước Mỹ sẽ có nhiều nợ công hơn và lãi suất cao hơn.
“Chúng tôi kỳ vọng lãi suất sẽ tăng thêm từ 5 đến 25 điểm phần trăm sau khi kết quả bầu cử được công bố”, các chiến lược gia của BofA viết. Lợi tức trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ được ghi nhận ở mức 0,86% vào hôm 30/10.
Tuy nhiên, nếu kết quả bầu cử chưa thể ngã ngũ ngay lập tức, các chiến lược gia lo ngại điều này có thể đẩy lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ xuống mức thấp đáng kể.
Trong kịch bản một cuộc bầu cử gây tranh cãi, các chiến lược gia cho rằng giá cổ phiếu sẽ giao dịch ở mức thấp hơn, nhưng đây sẽ là cơ hội để mua vào vì thị trường thường phục hồi sau khoảng sáu tháng trong những tình huống tương tự.
Các chiến lược gia của BofA cho biết thêm: “Chúng tôi kỳ vọng một kết quả bầu cử rõ ràng sẽ là tín hiệu trung lập và tích cực cho thị trường trong thời gian tới. Tuy nhiên, nếu ông Biden giành chiến thắng trong bối cảnh Quốc hội bị chia rẽ, các cuộc đàm phán về kích thích tài khóa có thể rơi vào bế tắc”.
Các yếu tố khác
Bên cạnh vấn đề bầu cử, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng dự kiến họp trong hai ngày 4-5/11. Thể chế này nhiều khả năng sẽ không đưa ra thông báo mới nào ngoài việc tiếp tục nhấn mạnh về các chính sách nới lỏng nhằm giúp nền kinh tế phục hồi. Trong khi đó, báo cáo việc làm tháng 10/2020 cũng sẽ được công bố vào hôm 6/11. Các chuyên gia cho rằng số việc làm tại nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tiếp tục tăng tốc. Đây đều là những yếu tố có thể quyết định các diễn biến trên thị trường tài chính trong tuần tới.
Trong tuần tới, nhiều công ty cũng dự kiến công bố báo cáo kinh doanh. Chuyên gia Golub cho biết lợi nhuận doanh nghiệp đang là một điểm sáng trên thị trường: “Thực tế là nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ. 55% các công ty có tên trong chỉ số S&P có thu nhập năm 2020 cao hơn so với năm 2019, trong khi có đến khoảng 50% các công ty trên thị trường đang hoạt động như thể không hề có cuộc suy thoái”.
Trong khi đó, Giám đốc Jonathan Golub cho rằng thị trường sẽ không biến động nhiều nếu kết quả bầu cử diễn ra như mong đợi, với việc ứng viên Biden chiến thắng và đảng Dân chủ chiếm Thượng viện. “Giả định tốt nhất là nếu không có bất ngờ lớn, thị trường sẽ phản ứng”. Chuyên gia Golub cho rằng tuần biến động nhất có thể là tuần vừa kết thúc, chứ không phải là tuần sắp tới.