Quang cảnh phiên họp Hạ viện Nhật Bản ở Tokyo ngày 8/2/2022. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Dự thảo ngân sách của tài khóa 2022 là dự thảo ngân sách thường niên được Hạ viện thông qua nhanh thứ hai trong lịch sử thời hậu chiến, chỉ sau dự thảo ngân sách của tài khóa 1999. Dự kiến, Thượng viện Nhật Bản sẽ thảo luận và thông qua dự thảo này trước cuối tháng 3. Ngay cả khi Thượng viện không thông qua, dự thảo này vẫn tự động có hiệu lực trong vòng 30 ngày kể từ khi được gửi tới Thượng viện.
Trong tổng kinh phí dự toán cho tài khóa 2022, khoản chi lớn nhất là an sinh xã hội, tăng khoảng 440 tỷ yen lên mức kỷ lục 36.270 tỷ yen, chiếm hơn 30% tổng ngân sách, chủ yếu do tình trạng già hóa dân số tiếp tục đẩy chi phí y tế lên cao.
Bên cạnh đó, các khoản chi cho quốc phòng tăng lên mức cao kỷ lục là 5.400 tỷ yen, tăng năm thứ 8 liên tiếp. Điều này phản ánh nỗ lực của Nhật Bản trong việc thúc đẩy phát triển công nghệ mới và nâng cao năng lực trong các lĩnh vực an ninh mới như không gian mạng và vũ trụ nhằm đối phó với các thách thức an ninh mới đang nổi lên trong khu vực.
Chi phí cho an ninh quốc gia bao gồm khoản chi 291,1 tỷ yen cho hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) như phát triển máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo, tăng 1,1% so với năm trước và tăng năm thứ 10 liên tiếp.
Mặt khác, Chính phủ Nhật Bản cũng dành khoảng 5.000 tỷ yen làm quỹ dự phòng để ứng phó với đại dịch trong tương lai, bằng với số tiền được trích lập cho quỹ dự phòng trong tài khóa hiện tại. Chính phủ Nhật Bản có thể sử dụng quỹ này mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội.
Ngoài ra, dự thảo ngân sách trên cũng bao gồm 24.340 tỷ yen chi phí trả nợ, tăng nhẹ so với con số 23.760 tỷ yen trong dự thảo ngân sách của tài khóa trước.
Về phía nguồn thu, chính quyền của Thủ tướng Kishida Fumio dự báo nguồn thu thuế có thể tăng lên mức kỷ lục là 65.240 tỷ yen, cao hơn nhiều so với con số 57.450 tỷ yen dự báo cho tài khóa hiện tại khi xây dựng dự thảo ngân sách, với lý do đà phục hồi của nền kinh tế nước này sẽ duy trì trong năm tới.
Mặc dù vậy, trong dự thảo ngân sách cho tài khóa 2022, Chính phủ Nhật Bản vẫn lên kế hoạch phát hành trái phiếu trị giá 36.930 tỷ yen, giảm so với con số 43.600 tỷ yen trong dự thảo ngân sách của tài khóa 2021, để bù đắp thâm hụt ngân sách. Kết quả là nợ công của Nhật Bản được dự báo sẽ lần đầu tiên tăng vượt ngưỡng 1 triệu tỷ yen lên hơn 1,026 triệu tỷ yen vào cuối tài khóa 2022, cao hơn nhiều so với con số khoảng 990.300 tỷ yen vào cuối tài khóa 2021.