"Việc phân công nhiệm vụ cho Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) xây dựng, ban hành quy chuẩn khí thải đối với phương tiện giao thông tại Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) không phải là nội dung mới mà đã được quy định trong Luật Bảo vệ môi trường 2014 và việc này không hề làm phát sinh thêm thủ tục hành chính hay đơn vị kiểm định khí thải như dư luận băn khoăn".
Đó là chia sẻ của ông Lê Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Quản lý chất lượng môi trường (Tổng cục Môi trường) tại cuộc gặp gỡ báo chí để trao đổi về việc những điểm mới trong dự thảo Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi) đang được lấy ý kiến diễn ra ngày 8/6 do Bộ TN&MT tổ chức.
Theo ông Lê Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Quản lý chất lượng môi trường (Tổng cục Môi trường), Luật Bảo vệ Môi trường 2014 (BVMT) chỉ có quy định chung chung về bảo vệ môi trường không khí, quản lý chất lượng môi trường không khí xung quanh và kiểm soát nguồn điểm phát thải khí thải. Do vậy, Dự thảo Luật BVMT (sửa đổi) đã đưa vào các quy định mới để giải quyết các nguồn điểm, nguồn diện phát sinh khí thải cần được quản lý, xử lý thông qua việc quy định từng địa phương phải xây dựng Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí, phê duyệt và tổ chức triển khai thực hiện.
Liên quan đến quy định tại khoản 3, điều 92, Dự thảo Luật BVMT (sửa đổi) đang gây tranh cãi, ông Lê Hoài Nam cho biết, theo dự thảo Luật, Bộ TN&MT ban hành quy chuẩn kỹ thuật môi trường đối với khí thải của phương tiện giao thông vận tải; chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật môi trường đối với khí thải của phương tiện giao thông vận tải lắp ráp, nhập khẩu, đang lưu hành.
“Quy định Bộ TN&MT xây dựng, ban hành quy chuẩn khí thải đối với phương tiện giao thông không phải là quy định mới mà quy định thống nhất, xuyên suốt từ các quy định của Luật BVMT 2014 và theo đúng quy định của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật. Việc này cũng là phù hợp để đảm bảo phân công một cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính trong công tác kiểm soát các nguồn khí thải và quản lý, cải thiện chất lượng môi trường không khí”, ông Lê Hoài Nam cho biết.
Cụ thể, Luật BVMT 2014 đã quy định rõ trách nhiệm của Bộ TN&MT được giao thẩm quyền xây dựng và ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường quy định tại Khoản 2 Điều 118 Luật BVMT 2014, trong đó có ”Nhóm quy chuẩn kỹ thuật về khí thải của các nguồn di động và cố định” nằm trong hệ thống Quy chuẩn kỹ thuật môi trường quy định tại điểm b Khoản 2 Điều 113 Luật BVMT 2014. Quan điểm này vẫn được giữ nguyên tại dự thảo Luật BVMT (sửa đổi).
Cùng với đó, theo Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật 2006 và Nghị định số 127/2007/NĐ-CP ngày 1/8/2007 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật có quy định phân công trách nhiệm xây dựng, ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia của Bộ TN&MT tại điểm i Khoản 1 Điều 23, cụ thể là “xây dựng và ban hành các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Chất lượng môi trường xung quanh; quan trắc môi trường, đánh giá tác động môi trường; đánh giá môi trường chiến lược; đánh giá tác động môi trường; kiểm soát ô nhiễm; quản lý chất thải và quản lý môi trường”. Trong đó nội dung “quản lý chất thải” được hiểu là các nguồn thải “nước thải, khí thải, Chất thải rắn”.
Đối với phân công trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải trong xây dựng, ban hành quy chuẩn kỹ thuật môi trường tại điểm d Khoản 1 Điều 23 không có quy định xây dựng các quy chuẩn về khí thải phương tiện giao thông.
Căn cứ Nghị định số 36/2017/NĐ-CP ngày 4/4/2017 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao quản lý về nguồn thải (nước thải, khí thải, chất thải rắn).
Đại diện Bộ TN&MT cho biết thêm, Bộ Giao thông Vận tải có trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 249/2005/QĐ-TTg ngày 10/10/2005, Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011 và Quyết định số 16/2019/QĐ-TTg ngày 28/3/2019 quy định các lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, thực chất là các lộ trình thực hiện các tiêu chuẩn về khí thải theo các mức 1, 2, 3, 4, 5 tương ứng với các tiêu chuẩn khí thải EURO.
Bộ Giao thông Vận tải cũng có ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới (QCVN 04:2009/BGTVT). Tuy nhiên, theo phân công trách nhiệm xây dựng ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia thì Bộ Giao thông vận tải không được giao xây dựng ban hành các quy chuẩn về khí thải phương tiện giao thông.
"Tuy nhiên, Bộ Giao thông vận tải vẫn là cơ quan tổ chức thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn khí thải phương tiện giao thông khi được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành và các phân công thực hiện khi tham gia thực hiện nghĩa vụ quốc gia thành viên của Tổ chức Hàng không quốc tế (ICAO), tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) và công ước Marpol về ngăn ngừa ô nhiễm từ tàu biển…”, ông Lê Hoài Nam cho biết.