Nhằm giúp các thành viên thị trường và nhà đầu tư hiểu rõ những rủi ro trên thị trường chứng khoán phái sinh, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) kết hợp với Ủy ban chứng khoán Nhà nước và Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam, tổ chức hội thảo “Quản lý rủi ro trên thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam” tại TP Hồ Chí Minh, ngày 10/11.
Hiện nay, các tổ chức và cá nhân tại Việt Nam đang đầu tư mà chưa có công cụ bảo hiểm. Đầu cơ chỉ một chiều khi giá cổ phiếu tăng, chưa có công cụ đầu cơ khi thị trường xuống giá. Theo các chuyên gia, hơn bất cứ quốc gia nào khác trong khu vực, Việt Nam đang rất cần có một thị trường chứng khoán phái sinh, định chế tài chính bậc cao, để bảo hộ giá hàng hóa xuất nhập khẩu, bảo hiểm đầu tư tài chính.
Việt Nam đang rất cần có một thị trường chứng khoán phái sinh. Ảnh minh họa: TTXVN |
Mặt khác, qua hơn một thập niên hoạt động, thị trường chứng khoán Việt Nam đang vận hành hai thị trường gồm: thị trường giao dịch niêm yết và thị trường trái phiếu Chính phủ. Thị trường chứng khoán Việt Nam chỉ gồm có cổ phiếu phổ thông và một ít chứng chỉ quỹ đầu tư, riêng trái phiếu cơ bản chưa có giao dịch thứ cấp trên thị trường tập trung. Vì vậy, Việt Nam đang rất cần có một thị trường chứng khoán phái sinh, để tạo ra chất xúc tác mới trong huy động vốn hiệu quả hơn.
Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Phó Tổng giám đốc HNX, cho biết, việc xây dựng thị trường chứng khoán phái sinh tại Việt Nam cần dựa trên cơ sở đánh giá nhu cầu của thị trường về các sản phẩm phái sinh. Từ đó, lựa chọn mô hình phù hợp cho thị trường phái sinh và cho phép những loại tài sản cơ sở, loại sản phẩm phái sinh nào được phát triển. Trên cơ sở đó, các cơ quan quản lý tại Việt Nam, trong đó có HNX đề xuất lựa chọn phái sinh tài chính trước, với những sản phẩm đơn giản thay vì ưu tiên phái sinh trên hàng hoá.
Đánh giá về thị trường chứng khoán phái sinh, ông Đặng Tài An Trang, Phó Chánh Văn phòng, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Bộ Tài chính cho hay, thị trường chứng khoán phái sinh được xây dựng với một trong những mục tiêu chính là cung cấp cho thị trường các công cụ để phòng ngừa rủi ro, kênh huy động vốn hiệu quả mới. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích này thị trường cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro; trong đó, những rủi ro chính trên thị trường chứng khoán phái sinh phổ biến là rủi ro về thị trường, đối tác, thanh khoản, kết nối... Mức độ rủi ro của thị trường phái sinh cao hơn thị trường cơ sở, tuy nhiên năng lực về quy mô vốn thì cao hơn thị trường cơ bản.
Ông Đặng Tài An Trang cũng cho rằng, xây dựng và vận hành thị trường chứng khoán phái sinh đòi hỏi có sự quản lý của cơ quản quản lý nhà nước và các đơn vị liên quan để bảo vệ nhà đầu tư, đảm bảo thị trường vận hành công bằng, minh bạch và giảm rủi ro hệ thống. Tại Việt Nam, các biện pháp quản lý theo quy định hiện hành tập trung chủ yếu đối với tổ chức kinh doanh chứng khoán phái sinh; thị trường giao dịch; bù trừ, thanh toán...