Để có được kết quả này, cả hệ thống chính trị của tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp để ngư dân hiểu và thực hiện đúng các quy định về khai thác trên biển, góp phần cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” của Châu Âu về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Đoàn công tác tỉnh Phú Yên và Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 tiếp cận tàu cá của ngư dân Phú Yên để kiểm tra. Ảnh: TTXVN phát
Tỉnh Phú Yên hiện có 662 tàu chiều dài từ 6-12m khai thác thủy sản ven bờ, 608 tàu có chiều dài từ 12-15m khai thác thủy sản vùng lộng và 655 tàu có chiều dài từ 15m trở lên khai thác thủy sản tại vùng khơi.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Phú Yên, hiện nay, số tàu cá của tỉnh đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình theo Nghị định 26/2019/NĐ-CP ngày 8/3/2019 của Chính phủ đạt 98,62%. Còn 9 tàu chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình, cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên đang lập thủ tục yêu cầu các lắp đặt hoặc có biện pháp xử lý theo quy định. Từ đầu năm 2023 đến nay, Chi cục Thủy sản Phú Yên đã thực hiện 20 thông báo tàu cá mất kết nối giám sát hành trình trên biển để nhắc nhở, yêu cầu các tàu khai thác thủy sản hợp pháp, đúng quy định.
Mặc dù các tàu cá của tỉnh Phú Yên thực hiện nghiêm các quy định khai thác trên biển, không vi phạm vùng biển nước ngoài nhưng vẫn còn một số tàu cá vi phạm các lỗi như: mất kết nối hành trình trên biển, khai thác hải sản không báo cáo… Các trường hợp này đã bị cơ quan chức năng của tỉnh phát hiện và xử lý nghiêm.
Từ đầu năm 2023 đến nay, Văn phòng đại diện thanh tra, kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng cá tỉnh đã xử lý 64 trường hợp thuyền trưởng, chủ tàu cá có dấu hiệu vi phạm về mất kết nối hành trình ngắn ngày trên biển đã tự khắc phục. Theo đó, có 6 trường hợp được chuyển cho Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản xử phạt với tổng số tiền 118 triệu đồng; 1 hồ sơ được chuyển cho Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt với số tiền 400 triệu đồng.
Chi cục Thủy sản tỉnh Phú Yên cũng thực hiện 5 lệnh điều động tàu thanh tra thủy sản thực hiện nhiệm vụ thanh tra về hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đối với 226 lượt tàu cá. Qua đó, cơ quan chức năng đã phát hiện, xử phạt 3 trường hợp với tổng số tiền xử phạt trên 10 triệu đồng.
Ngoài ra, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức một cuộc thanh tra chuyên ngành thủy sản, qua đó phát hiện và xử phạt với số tiền 12 triệu đồng đối với một trường hợp tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên không cập cảng cá chỉ định bốc dỡ thủy sản và không mua bảo hiểm thuyền viên. Lực lượng Biên phòng tỉnh cũng đã kiểm tra, xử phạt một số trường hợp vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản, góp phần chuyển biến tích cực công tác chống khai thác IUU.
Mới đây, đoàn công tác liên ngành của tỉnh Phú Yên đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 tuần tra, kiểm soát tàu cá và ngư dân trên địa bàn. Qua tuần tra, đoàn công tác đã tiến hành rà soát các thủ tục, giấy tờ theo quy định đối với hơn 20 tàu cá tham gia khai thác hải sản trên biển. Hầu hết các tàu cá đều thực hiện đúng những quy định, tuy nhiên một số tàu cá có một số sai sót về việc viết nhật ký hành trình, đăng ký đăng kiểm. Lực lượng cảnh sát biển đã tiến hành nhắc nhở, hướng dẫn các chủ tàu khắc phục.
Ông Lê Tấn Hổ, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên, Trưởng Ban Chỉ đạo về chống khai IUU tỉnh cho biết, qua chương trình phối hợp với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 2 tuần tra, kiểm soát trên biển, cơ quan chức năng của tỉnh chủ động nắm bắt tình hình hoạt động khai thác hải sản của ngư dân. Qua đây, việc tuyên truyền, phổ biến cho chủ tàu cá, thuyền trưởng và ngư dân hiểu và thực thi các quy định chống khai thác IUU cũng như trách nhiệm trong tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo đã mang lại hiệu quả tích cực.
Ngư dân Nguyễn Văn Lễ (thành phố Tuy Hòa) chia sẻ, trong quá trình hoạt động đánh bắt trên biển, nhiều tàu cá cũng rất lo lắng khi bị tàu khác va chạm. Trong trường hợp này, ngư dân cũng chưa biết xử lý như thế nào để đảm bảo theo đúng quy định pháp luật và rất cần cơ quan chức năng có giải pháp bảo vệ, qua đó góp phần đảm bảo an toàn để yên tâm khai thác.
Trước những khó khăn chung của ngư dân tỉnh Phú Yên, cơ quan chức năng của tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ và tuyên truyền vận động để ngư dân nắm rõ thêm các quy định pháp luật, qua đó có cách xử lý phù hợp.
Theo đó, tỉnh Phú Yên đã tổ chức 5 hội nghị phổ biến, tuyên truyền về chống khai IUU cho 490 ngư dân. Đồng thời, phát thư kêu gọi của Chủ tịch UBND tỉnh về việc “Hưởng ứng việc chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định” với hơn 3.000 lượt. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh cũng đã phối hợp các lực lượng chức năng, chính quyền địa phương tổ chức gần 200 buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật để ngư dân nâng cao nhận thức chấp hành nghiêm các chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Theo ông Đào Quang Minh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Phú Yên, tuyên truyền vận động là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao nhận thức của ngư dân trong việc chống khai thác IUU. Do vậy, bên cạnh các giải pháp xử lý nghiêm tàu cá, ngư dân vi phạm, Chi cục thường xuyên lồng ghép việc nhắc nhở, vận động và hỗ trợ ngư dân các kiến thức về pháp luật, quy định trong khai thác hải sản.
Vừa qua, tại chương trình “Cùng ngư dân thắp sáng đèn trên biển” do UBND tỉnh Phú Yên phối hợp với Báo Pháp Luật T.p Hồ Chí Minh tổ chức, Đại tá Trương Thiên An, Phó Chính ủy Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Phú Yên chia sẻ, khi ngư dân đang khai thác trên biển gặp tàu lạ quấy rối cần ghi lại hình ảnh để gửi cơ quan chức năng xử lý và đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho ngư dân. Ngư dân cũng cần tham gia các tổ đội khi khai thác thủy sản để kết hợp hiệu quả trong bảo vệ, phát triển nguồn lợi, giữ gìn an ninh ngư trường và chủ quyền biển đảo.