Khánh Hoà: Thiết lập chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ tôm hùm

Theo ông Lâm Anh Tuấn, Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Bình, thành phố Cam Ranh, hiện nay thương lái vẫn tiếp tục đến đảo Bình Ba (xã Cam Bình) để mua tôm hùm xanh như thường và nhiều hộ gia đình đã xuất bán tôm thịt. Tuy nhiên, sản lượng tôm thịt trong tháng này đã giảm do nhiều người đã bán trong các tháng trước đó.

Theo nhận định của nhiều hộ nông dân, vào thời điểm thu hoạch đỉnh điểm, xã Cam Bình hàng ngày cung cấp hơn 10 tấn tôm thịt, nhưng hiện nay chỉ còn khoảng 2 tấn. Xã Cam Bình hiện có khoảng 20.000 ô lồng nuôi tôm hùm thịt, chủ yếu là tôm hùm xanh.

Tôm hùm xanh được người dân thả nuôi quanh năm, mỗi tháng xuất bán trung bình từ 100 - 150 tấn tôm thịt. Khi Trung Quốc mở cửa thị trường xuất khẩu tôm hùm xanh, việc thu mua trở nên thuận lợi, giá cả được duy trì ổn định, với giá trung bình dưới 1 triệu đồng/kg, khiến người nuôi tôm phấn khởi.

Theo tính toán của nông dân xã Cam Bình, với trung bình 12 lồng tôm xanh sẽ cho sản lượng khoảng 1 tấn, với giá 1 triệu đồng/kg, sau khi khấu trừ các chi phí, người dân thu lãi khoảng 500 triệu đồng. Điều này đang là động lực để nhiều hộ gia đình nuôi tôm tiếp tục đầu tư và thả nuôi tôm. Tuy nhiên, trong vài tháng gần đây, nguồn cung cấp tôm giống đã thiếu hụt, khiến nhiều người nuôi tôm "treo lồng" đợi con giống. Trong khi đó, tôm hùm bông không có thương lái đến mua.

Tại vịnh Vân Phong, huyện Vạn Ninh, nơi chủ yếu nuôi tôm hùm bông, người nuôi đang lo lắng vì tôm đã đạt trọng lượng xuất bán nhưng không có người mua. Ông Nguyễn Ngọc Ý, Trưởng phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh, đã xác nhận rằng hiện nay tôm hùm bông không có thương lái đến mua. Tôm đến kỳ xuất bán mà không bán được khiến chi phí tăng lên, bà con càng nuôi càng lỗ. Hiện nay tôm hùm các loại chủ yếu phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Vì vậy, việc thương lái chỉ mua tôm hùm xanh và không mua tôm hùm bông có thể có lý do của riêng.

Trước tình hình này, Phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh khuyến cáo người nuôi tập trung chăm sóc và theo dõi sát diễn biến của thị trường, duy trì mật độ thả nuôi phù hợp và tuân thủ quy hoạch, đăng ký và kê khai đầy đủ với cơ quan quản lý.

Về lâu dài, để xuất khẩu tôm hùm bền vững, cần thiết phải thiết lập một chuỗi cung ứng liên kết từ quá trình sản xuất đến tiêu thụ, không nên hoàn toàn phụ thuộc vào thương lái.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa chưa thấy công ty nào liên kết với bà con nuôi trồng thủy sản. Huyện Vạn Ninh có 35.000 ô lồng nuôi tôm hùm các loại; trong đó, khoảng 50% số ô lồng nuôi tôm hùm bông. Trước đó, cách đây 1 tháng, giá tôm bông được thương lái thu mua dao động từ 1,6-1,7 triệu đồng/kg, với giá này người nuôi lãi 500-600 nghìn đồng/kg. Nghề nuôi tôm hùm đòi hỏi vốn đầu tư rất lớn bởi thời gian nuôi tôm kéo dài từ 10-12 tháng đối với tôm hùm xanh, khi đó tôm đạt kích cỡ khoảng 3 con/kg, còn tôm hùm bông nuôi khoảng 18-20 tháng, khi đó tôm đạt kích cỡ khoảng 0,8 - 1 kg/con.