Tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái có chiều dài xây dựng tuyến là 80,2 km, đường 4 làn xe, vận tốc thiết kế 100 km/giờ, hiện nhà đầu tư đang xin điều chỉnh nâng tốc độ thiết kế lên 120 km/giờ theo tiêu chuẩn TCVN 5729-2012. Tổng vốn đầu tư hơn 11.119 tỷ đồng. Dự kiến, tuyến cao tốc này sẽ được đưa vào vận hành khai thác trong năm 2021. Thời gian chuyển giao cho nhà nước quản lý dự kiến sau 19 năm kể từ ngày đưa dự án vào vận hành khai thác.
Cao tốc Vân Đồn - Móng Cái được đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT). Công trình do liên danh 3 đơn vị gồm: Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển hạ tầng Long Vân, Công ty cổ phần Mặt trời Vân Đồn, Công ty cổ phần Đầu tư và Xây dựng giao thông Công Thành góp vốn đầu tư, thành lập doanh nghiệp dự án mang tên Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển hạ tầng Vân Đồn.
Cao tốc được triển khai trên diện tích 456,2 ha thuộc địa bàn các huyện Vân Đồn, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà, thành phố Móng Cái; trong đó, điểm đầu tại Km70+108 (xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn), điểm cuối tại Km150+339 (giao với đường tỉnh 335, trùng với điểm cuối Dự án cầu Bắc Luân II, thành phố Móng Cái).
Tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái sử dụng hệ thống điều khiển giao thông thông minh (ITS), áp dụng các kỹ thuật công nghệ tân tiến bao gồm hệ thống thiết bị cảm biến, điều khiển, điện tử, tin học và viễn thông trong lĩnh vực giao thông sẽ hỗ trợ hiệu quả công tác điều hành, phát hiện, cảnh báo các vấn đề như tai nạn, ùn tắc. Hệ thống này đã được áp dụng thành công tại nhiều quốc gia trên thế giới và đang ứng dụng tại một số tuyến cao tốc hiện đại của Việt Nam.
Phát biểu tại lễ khởi công, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá cao những nỗ lực, sự năng động, sáng tạo trong tư duy và hành động của tỉnh Quảng Ninh trong thu hút nguồn lực đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc đầu tư tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái có ý nghĩa quan trọng không chỉ cho tạo ra động lực phát triển kinh tế xã hội Quảng Ninh mà còn tạo ra hành lang giao thông quan trọng cho vận tải hàng hóa, cho sản xuất, cho dịch vụ, xuất khẩu, du lịch và sự thuận tiện đi lại của người dân… góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy hội nhập và phát triển, tăng cường tiềm lực quốc phòng và an ninh.
Trong thời gian tới để dự án cao tốc Vân Đồn - Móng Cái phát huy hiệu quả, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị tỉnh Quảng Ninh rà soát, hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh cả về cơ chế chính sách và cải cách hành chính, tiếp tục rà soát bổ sung quy hoạch phát triển, tạo nguồn nhân lực và chuẩn bị các điều kiện về đất đai nhằm thu hút nguồn lực cho phát triển kinh tế, xã hội ở địa phương.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Giao thông Vận tải và UBND tỉnh Quảng Ninh tăng cường quản lý đầu tư xây dựng giao thông, quản lý các dự án BOT trên cơ sở hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp, người dân; nhà đầu tư, nhà thầu phải huy động tối đa trang thiết bị, công nghệ, vốn để thực hiện dự án đảm bảo chất lượng và an toàn.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh, ông Nguyễn Đức Long cho biết, để chuẩn bị cho dự án, tỉnh Quảng Ninh đã bỏ vốn đối ứng, thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng với số tiền hơn 1.400 tỷ đồng. Đến nay việc giải phóng mặt bằng toàn tuyến đã hoàn thành, các mỏ đất, khu đổ thải phục vụ quá trình thi công đào đắp cũng đã được quy hoạch.
Tuyến đường có vị trí chiến lược hết sức quan trọng, sau khi hoàn thành sẽ rút ngắn thời gian từ Vân Đồn đi Móng Cái xuống còn gần 1 giờ (trước đây là 2 giờ), tạo thuận lợi giao thông đường bộ từ hướng Lạng Sơn đi Móng Cái, Vân Đồn, Hạ Long, phát huy hiệu quả của sân bay Vân Đồn. Đồng thời, tạo điều thuận lợi cho các tour du lịch hấp dẫn đến Vân Đồn, Móng Cái và các địa phương khu vực Đông Bắc.
Việc xây dựng tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái góp phần hoàn thiện tuyến cao tốc kéo dài từ Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đến thành phố cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh) tạo thành tuyến cao tốc dài nhất Việt Nam, là hành lang đường bộ và cửa ngõ giao thông kết nối các tỉnh phía Bắc Việt Nam với ASEAN và Trung Quốc, tạo động lực thúc đẩy phát triển liên kết vùng.
Đối với tỉnh Quảng Ninh, tuyến cao tốc Vân Đồn - Móng Cái khi vận hành sẽ tạo thành trục cao tốc “xương sống” dọc tỉnh hoàn chỉnh với tổng chiều dài gần 200 km, góp 10% vào quyết tâm có 2.000 km đường cao tốc trên cả nước vào năm 2020 mà Chính phủ đặt chỉ tiêu. Dự án sẽ tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn đầu tư để phát huy thế mạnh kinh tế vùng biên, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, du lịch, đẩy mạnh giao thương quốc tế qua cửa khẩu Móng Cái.
Ngoài ra, đây còn là tuyến cao tốc kết nối giữa các khu kinh tế, khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu, cảng hàng không, cảng biển, các khu du lịch, vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng, các danh lam thắng cảnh, di tích văn hóa tâm linh… trên địa bàn, tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa cũng như đi lại tham quan của khách du lịch theo đường bộ.