Năm nay, xã Cát Quế, huyện Hoài Đức cũng được mùa như năm trước. Dọc con đường qua làng là những vườn bưởi vàng ươm trĩu quả. Nhà nào cũng thấy chất bưởi đầy trong nhà.
Một góc trang trại trồng bưởi Diễn. Ảnh: Đình Huệ - TTXVN |
Vốn là thứ quả quý dùng để tiến vua và được xếp vào hàng đặc sản hoa trái đất Hà Thành, nên bưởi Diễn rất đắt hàng. Mới vào đầu tháng 12 Dương lịch, chưa phải Tết nhưng những làng bưởi ở xã Cát Quế (Hoài Đức) đã tấp nập khách đến đặt hàng để ăn, để làm quà biếu Tết.
Dẫn chúng tôi tìm đến những vườn bưởi được cho là đặc sản của vùng, ông Nguyễn Như Hảo, Chủ tịch Hội Nông dân Cát Quế giới thiệu, có gia đình sở hữu những vườn bưởi từ 15-20 năm cho ra những sản phẩm cao cấp, bán tại vườn đã lên tới 50.000-60.000 đồng/quả mà vẫn không có đủ hàng để khách đặt.
Vụ bưởi năm nay, có hộ thu được 100-120 triệu đồng/sào (360 m2), hộ trung bình cũng thu được 40-50 triệu đồng/sào. Chẳng hạn, ông Nguyễn Danh Đỉnh chỉ có 25 gốc bưởi gần 20 năm với diện tích trên 250 m2 đất, thu hoạch được trên 2.000 quả và nhờ đó, ông Đỉnh đã thu khoảng 90 triệu đồng.
Mấy năm gần đây, mặc dù bưởi Diễn bị "mượn danh" bán khắp phố phường, ngõ hẻm của Hà Nội nhưng theo ông Nguyễn Như Hảo, nơi đây vẫn không đủ hàng để bán. Gần như chưa bao giờ người dân nơi đây phải mang bưởi đi bán mà thương lái và người tiêu dùng tìm đến tận gốc bưởi đặt hàng. Những vườn bưởi được cho là có chất lượng cao đến tháng 12 đã được khách hàng đặt hàng hết.
Không giống sản phẩm của các làng nghề khác, bưởi Diễn mỗi năm chỉ cho thu hoạch duy nhất một lần. Vì vậy, nếu đến nơi đây vào mỗi tháng 12 không khí tại những vùng bưởi Diễn lại càng nhộn nhịp, hối hả hơn. Hầu hết tất cả các vườn bưởi Diễn ở Cát Quế đều bước vào mùa thu hoạch; thương lái, khách đến tìm mua nườm nượp khắp đường làng.
Đến vườn nhà ông Nguyễn Văn Mười trong khi ông đang lúi húi cắt tỉa cành vườn bưởi vừa thu hoạch để cây kịp ra hoa khi Xuân về. Ông Nguyễn Văn Mười cho biết, gia đình ông có 80 gốc bưởi, thu được khoảng 4.500 - 5.000 quả, với giá gần 40.000 đồng/quả, ông thu được 130-140 triệu đồng, tương đương vụ bưởi năm 2014.
Sang vườn bưởi nhà bà Trần Thị Loan gặp đúng thời điểm bà đang thu hoạch quả. Những trái bưởi đều tắp, vàng ươm đang được hái xuống. Những quả bưởi này sẽ không có cơ hội được xếp hàng chờ khách bởi đã có thương lái đang chờ sẵn tại vườn chỉ chờ được đếm bưởi đưa đi. Vườn bưởi trên 10 năm của bà Loan năm trước bán được trên 40.000 đồng/quả và năm nay giá có lẽ cao hơn một chút vì chủ vườn vẫn chưa đồng ý ngã giá.
Chị Nguyễn Thị Hoa, thương lái đang đứng chờ chủ vườn ngã giá chia sẻ, để chọn bưởi Diễn ngon, người tiêu dùng không nên chọn những quả bưởi to quá. Bởi bưởi to là do cây mới cho trái, không phải cây bưởi lâu năm.
Bưởi diễn ngon là những quả to vừa phải, căng tròn, vỏ vàng, không sần sùi và cầm chắc tay. Bưởi Diễn có thể để được cả năm và muốn bảo quản được lâu nên bôi vôi vào cuống bưởi, để ở những khu vực khô ráo, thoáng mát. Sau khoảng 1-2 tuần, lật bưởi úp xuống để cho bưởi xuống nước sẽ có vị ngọt đậm đà hơn.
Ngày nay, bưởi Diễn vẫn được nhiều người ưa thích, nổi tiếng là thức quả ngon. Cây bưởi Diễn được chăm sóc theo một kỹ thuật riêng, đã vượt bưởi gốc Đoan Hùng ngày trước, quả trở nên tròn quả và đẹp mã. Ruột tôm giòn, ăn vào ngọt mát, dư vị thơm mãi nên ai cũng ưa chuộng. Không chỉ đẹp mắt, cách thưởng thức của loại quả đặc biệt này càng khiến nó trở nên khác biệt và giá trị. Khi bưởi được hái xuống, không nên bổ ăn ngay.
Bưởi sau khi ngắt xuống nên để bưởi xuống nước, ăn sẽ ngọt đậm vị hơn và múi bưởi căng mọng đầy hấp dẫn. Bưởi để lâu, vỏ bưởi bị khô quắt lại nhưng múi bưởi bên trong vẫn vàng ươm, ngọt lịm, mùi thơm ngây ngất lòng người.
Theo ông Nguyễn Như Hảo, hiện nay Cát Quế có 65 ha bưởi các loại; trong đó, có 50 ha bưởi Diễn, 15 ha bưởi Quế Dương. Bưởi Quế Dương cũng là sản phẩm đặc sản của Hoài Đức và là một trong 10 sản phẩm tiêu biểu của thành phố Hà Nội. Bưởi Quế Dương cũng đã được công nhận nhãn hiệu tập thể nhưng đây không phải là giống bưởi cho thu hoạch vào dịp Tết, mà vào cuối tháng 9 đầu tháng 10 (dương lịch).
Ông Nguyễn Bá Bằng, Phó Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại nông nghiệp Hà Nội cho hay, danh tiếng bưởi Diễn không chỉ ở vùng Từ Liêm mà cả Cát Quế đã được những người sành ăn biết đến. Những năm gần đây, bưởi Diễn dường như chưa bao giờ phải lo đầu ra.
Tuy nhiên, để quảng bá thương hiệu với cả khách hàng nước ngoài ở Việt Nam biết đến một thứ quả đặc sản của Hà Thành, Trung tâm luôn phối hợp với các hộ nông dân đưa những quả bưởi chất lượng cao tới các siêu thị, hội chợ.