Nâng cao tính tuân thủ nộp thuế của người nộp thuế. Ảnh: TTXVN
Bà Nguyễn Thu Trà, Vụ trưởng Vụ Quản lý nợ (Tổng cục Thuế) cho biết: Các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh bao gồm: Cá nhân, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế. Người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài trước khi xuất cảnh từ Việt Nam chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Từ cuối năm 2023, ngành thuế đã đẩy mạnh áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đặc biệt đối với các trường hợp bỏ địa chỉ đã đăng ký kinh doanh do số nợ của trường hợp này trên cả nước khá lớn 15.602 tỷ đồng. Tính riêng trong 9 tháng năm nay, cơ quan thuế đã ban hành hơn 23.700 thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế với tổng số nợ thuế của các cá nhân này là 51.000 tỷ đồng.
Theo Tổng cục Thuế cho biết, với các trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh, cơ quan thuế đã rà soát, đối chiếu, xác định chính xác nghĩa vụ nộp thuế của người nộp thuế thuộc trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh trước khi thực hiện gửi “Thông báo tạm hoãn xuất cảnh” đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh. Đồng thời, gửi cho người nộp thuế biết và hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trước khi xuất cảnh theo đúng trình tự, thủ tục quy định.
Tổng cục Thuế nhấn mạnh: Thời gian qua đã triển khai nhiều kênh thông tin để thông báo, nhắc nhở, cảnh báo người nộp thuế về nghĩa vụ nộp thuế; trong đó, có thông báo qua ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile, nhắn tin tới người nộp thuế. Do đó, người nợ thuế phải có trách nhiệm hoàn thành các nghĩa vụ thuế.
Tuy nhiên, trong quá trình áp dụng triển khai các biện pháp quản lý nợ thuế trên cả nước, Tổng cục Thuế cho biết đã nhận được nhiều phản ánh từ người nộp thuế về việc bất ngờ nhận được thông báo tạm hoãn xuất cảnh... Hay, phản ứng đối phó của người nộp thuế như thay đổi người đại diện pháp luật khi có thông báo tạm hoãn xuất cảnh.
Ngoài ra, Tổng cục Thuế cũng chia sẻ: Khi thực hiện tạm hoãn xuất cảnh đối với người đại diện pháp luật của doanh nghiệp, cơ quan thuế cũng nhận được ý kiến trái chiều cho rằng, người đại diện pháp luật có khi chỉ là người lao động làm thuê cho doanh nghiệp, không phải là chủ sở hữu hay người nắm giữ cổ phần của doanh nghiệp.
Tổng cục Thuế cho biết: Theo quy định của Luật Doanh nghiệp hiện hành, người đại điện pháp luật là cá nhân thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại điện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Việc xác định ai thực sự chịu trách nhiệm về khoản nợ là người đại diện pháp luật, chủ sở hữu hay cổ đông cần được cân nhắc và nghiên cứu kỹ lưỡng.
Bên cạnh đó, chưa có quy định cụ thể về mức nợ thuế (ngưỡng) bị áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh trong quá trình thực hiện tạm hoãn xuất cảnh. Tổng cục Thuế sẽ tiếp thu và nghiên cứu, báo cáo các cấp có thẩm quyền về ngưỡng nợ thuế phù hợp đối với từng đối tượng nợ thuế liên quan đến biện pháp này.
Ngoài ra, trong quá trình triển khai, doanh nghiệp và người nộp thuế đã phản ánh các quy định về đối tượng tạm hoãn xuất cảnh chưa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người nộp thuế gặp khó khăn tài chính nhất thời và mong muốn được Nhà nước xem xét sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn.
Tổng cục Thuế cho hay, theo quy định, có một số giải pháp đảm bảo thu thuế nhưng vẫn tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh như: nộp dần tiền thuế nợ, không tính tiền chậm nộp... Đặc biệt, nếu người nộp thuế có khó khăn thì đã có những chính sách như gia hạn nộp thuế, miễn tiền chậm nộp…
Trên thực tế, thời gian qua nhiều cá nhân khi biết được thông tin về các biện pháp đôn đốc thu hồi nợ thuế của cơ quan thuế, nhất là các quy định về tạm hoãn xuất cảnh qua các phương tiện truyền thông đại chúng đã tự giác đi nộp những khoản thuế nợ từ nhiều năm trước đó.
Chị M.P (Hà Nội) cho biết: Sau khi cài đặt ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile và được cán bộ thuế hướng dẫn, chị đã ngay lập tức nộp số tiền nợ thuế từ năm 2020. "Trước đây, tôi không chú ý đến việc nộp thuế, nhưng sau khi tra cứu trên ứng dụng, tôi đã đi nộp ngay để tránh ảnh hưởng đến các công việc khác", chị M.P chia sẻ.
Nhiều doanh nghiệp cũng đã tập trung thu xếp nguồn tài chính để hoàn thành nghĩa vụ thuế nhằm được gỡ bỏ tạm hoãn xuất cảnh. Từ cuối năm 2023 đến tháng 9/2024, cơ quan thuế đã thu được 1.844 tỷ đồng của 2.873 người nộp thuế đang bị tạm hoãn xuất cảnh.
Theo bà Nguyễn Thu Trà, con số 1.844 tỷ đồng cho thấy tính hiệu quả trong việc thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý nợ thuế mà ngành thuế triển khai; số thu được lớn hơn tổng số thu của 2 địa phương có số thu thấp. Bên cạnh đó có thể khẳng định: Sự tham gia hết sức tích cực của các bộ, ngành và cơ quan có liên quan như: Cục quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an); sự quan tâm chỉ đạo của UBND các tỉnh, thành phố; phối hợp với ngành thuế trong quản lý nợ thuế.
Để tăng cường quản lý nợ thuế, Tổng cục Thuế tiếp tục chỉ đạo Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung triển khai 11 nhóm giải pháp để thu hồi nợ thuế, đảm bảo dữ liệu tạm hoãn xuất cảnh được cập nhật trên hệ thống để thuận lợi cho người nộp thuế tra cứu thông tin trên website của ngành thuế và trên các ứng dụng eTax, eTax Mobile.
Cơ quan thuế đang tích cực tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật và giới thiệu các ứng dụng để người nộp thuế biết, theo dõi, tra cứu nghĩa vụ thuế (trong đó có số tiền thuế nợ); khuyến khích người nộp thuế nộp thuế bằng phương thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế hoặc qua ứng dụng eTaxMobile.
Tổng cục Thuế cũng chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ tăng cường nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành để đảm bảo vừa nâng cao hiệu quả thu hồi tiền thuế nợ. Đồng thời, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp và người nộp thuế phát triển sản xuất kinh doanh ổn định cũng như các hoạt động đi lại giao thương được thuận lợi.
Trong thời gian tới, cơ quan thuế sẽ tiếp tục công khai thông tin nợ thuế, nhắc nhở và cảnh báo doanh nghiệp cũng như người nộp thuế về thời hạn nộp thuế. Đồng thời, ngành thuế sẽ tăng cường triển khai các kênh hỗ trợ để cung cấp đầy đủ thông tin về nghĩa vụ thuế và tạo điều kiện thuận lợi cho việc nộp thuế điện tử, giúp người nộp thuế dễ dàng hoàn thành nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.