Qua 3 năm triển khai, Hiệp định này đã đạt được những kết quả tích cực, quan trọng về nhiều mặt. Việc xúc tiến thương mại và hợp tác đầu tư đã được tăng cường, triển khai thường niên, đi vào thực chất, phong phú về loại hình, hình thức tổ chức thực hiện. Qua đó, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia, góp phần quảng bá, giới thiệu các sản phẩm và tiềm năng, thế mạnh phát triển sản xuất, xuất khẩu, cung cấp hàng hóa dịch vụ của các địa phương và thương nhân hoạt động thương mại biên giới.
Quang cảnh hội nghị.
Theo số liệu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến nay, các nhà đầu tư Việt Nam đã có 292 dự án với tổng số vốn đầu tư 5,1 tỷ USD được cấp chứng nhận đầu tư tại Lào. Tại 10 tỉnh biên giới của Lào, đã có 110 dự án đầu tư trực tiếp của các nhà đầu tư Việt Nam với tổng số vốn là 2,7 tỷ USD. Các dự án trên đã góp phần vào sự tăng trưởng và thu ngân sách Lào cũng như mang lại nhiều lợi ích tích cực về kinh tế, xã hội góp phần vào đảm bảo an sinh xã hội và công cuộc xóa đói, giảm nghèo của Chính phủ Lào.
Về phát triển mạng lưới chợ biên giới, đến nay đã xây dựng được 36 chợ, chủ yếu được đầu tư từ nguồn vốn ngân sách địa phương. Trong quản lý và điều hành cửa khẩu biên giới, hiện trên tuyến biên giới Việt-Lào có 8 cửa khẩu quốc tế, 7 cửa khẩu chính, 18 cửa khẩu phụ cùng nhiều đường mòn và có 8 khu kinh tế cửa khẩu.
Các cửa khẩu, Khu kinh tế cửa khẩu được hình thành và ngày càng phát triển ổn định đã tạo động lực cho các hoạt động kinh tế thương mại, dịch vụ và đầu tư. Qua đó, nâng cao đời sống người dân của các tỉnh biên giới hai nước Việt Nam-Lào. Các hoạt động hợp tác với Lào đã góp phần thúc đẩy phát triển thương mại biên giới tuyến Việt –Lào tăng trưởng tích cực.
Theo thống kê của Tổng cục Hải Quan, tốc độ tăng trưởng kim ngạch thương mại Việt-Lào giai đoạn 2015-2018 đạt khoảng 13%/năm. Kim ngạch thương mại giữa Việt-Lào đạt 1,032 tỷ USD năm 2018, tăng 11,9%/năm so với cùng kỳ năm 2017, riêng 6 tháng đầu năm 2019 ước đạt 594 triệu USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2018…
Tại hội nghị, đại diện các tỉnh, doanh nghiệp đã kiến nghị những vướng mắc trong quá trình thực thi Hiệp định như: cách hiểu và thực hiện một số quy định của Hiệp định còn chưa thống nhất. Điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp và cơ quan thực thi trong việc miễn kiểm dịch đối với hàng hóa sản xuất tại các tỉnh biên giới Lào của nhà đầu tư Việt Nam khi nhập khẩu về Việt Nam.
Một số quy định của Hiệp định cần được rà soát, sửa đổi lại cho phù hợp với quy định hiện hành và cam kết quốc tế của Việt Nam và Lào; chưa có sự thống nhất về việc thống kê số liệu, theo dõi, phối hợp, trao đổi thông tin về hoạt động thương mại biên giới giữa các cơ quan quản lý và các lực lượng chức năng tại cửa khẩu
Các đại biểu cho rằng, các bộ, ngành, địa phương cần ưu tiên bố trí nguồn vốn để đầu tư xây dựng hạ tầng, cửa khẩu biên giới, các chợ biên giới theo quy hoạch phát triển mạng lưới chợ biên giới Việt Nam - Lào đến năm 2020; có cơ chế, chính sách thu hút, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng chợ biên giới và đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ thương mại biên giới. Bên cạnh đó, ngành chức năng chú trọng tăng cường tổ chức các diễn đàn, hội nghị thúc đẩy kết nối về hạ tầng logistics và khai thông các tuyến đường vận tải hàng hóa giữa Việt Nam – Lào và các nước trong khu vực…
Để nâng cao hiệu quả việc tổ chức thực thi Hiệp định trong thời gian tới, ông Nguyễn Quân Chính, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị đề xuất, cần đẩy mạnh tăng cường tuyên truyền, phổ biến Hiệp định đến các cơ quan, tổ chức liên quan chính quyền cơ sở, cộng đồng doanh nghiệp và cư dân biên giới.
Cùng đó, tăng cường theo dõi thực thi Hiệp định và quy định pháp luật về thương mại biên giới, qua đó, nắm bắt các khó khăn, vướng mắc phát sinh để xử lý kịp thời. Hải quan các tỉnh biên giới cần tăng cường theo dõi sát diễn biến tình hình, cập nhật số liệu liên quan đến hoạt động thương mại biên giới phục vụ điều hành chung; tiếp tục phối hợp trao đổi thông tin định kì hoạt động thương mại biên giới của Tổng cục Hải quan, UBND các tỉnh biên giới với Bộ Công Thương.
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, trong thời gian tới, để Hiệp định phát huy hơn nữa hiệu quả, Bộ sẽ đề nghị sửa đổi, bổ sung các điều khoản sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; phần thực thi sẽ tập trung giải quyết một số vấn đề cụ thể như đăng ký thương nhân, vốn đầu tư nhằm tạo dựng khung pháp lý chặt chẽ...