Ông Donald Trump bắt đầu sự nghiệp độc lập của mình vào những năm 1970, thời kỳ mà học giả Christopher Lasch miêu tả “thành công trong xã hội phải được kiểm chứng bởi sự nổi tiếng”. Doanh nhân Trump chứng tỏ bản thân là một nhân tài trong lĩnh vực này. Năm 1983, người ta thấy ông xuất hiện trong tập đầu tiên của chương trình truyền hình “Lifestyles of the Rich and Famous” (Phong cách của người giàu và nổi tiếng) của nhà báo Robin Leach bên cạnh Cher và Công nương Diana. Nhiều tạp chí đã xếp ông Trump vào danh sách những người đàn ông quyến rũ nhất nước Mỹ.
Tỷ phú Donald Trump và gia đình. |
Ngay cả đời sống riêng tư của người đàn ông này cũng luôn là đề tài nóng. Ba cuộc hôn nhân của tỷ phú này với hai lần đổ vỡ đều là chủ đề đeo bám của giới truyền thông. Cả 5 người con - Donald Jr., Ivanka, Eric, Tiffany và Barron - đều quen với cuộc sống trưởng thành dưới ánh mắt dư luận. Như lời nhà báo D’Antonio, những doanh nhân thành công cùng thời với Donald Trump - Bill Gates, Steve Jobs, hay Warren Buffett - không ai đạt được danh tiếng như ông Trump và trong một thời gian dài như vậy.
Điều đáng nói là, đối với ông Trump, danh tiếng không đi đôi với sự ủng hộ. Năm 2011, thang đánh giá độ nổi tiếng và sự yêu mến Q Score cho biết cứ mỗi người ủng hộ Trump thì lại có 4 người không vừa lòng với nhân vật này. Gần đây hơn, một cuộc khảo sát tại New York của Wall Street Journal/Marist College chỉ ra có 61% không đồng tình với ông Trump. Donald Jr., con trai cả của vị tỷ phú này, khi nói về cha mình đã dùng cụm từ “gây phân cực”. “Sẽ chẳng có ai ngoài kia nói rằng ‘Tôi thấy Trump ổn’. Hoặc ông ấy là người tuyệt vời nhất thế giới hoặc là kẻ bị ghét nhất thế giới.”
Tiến vào chính trường
Ngày 16/6/2015, danh tiếng của Donald Trump tiến một nấc mới khi vị tỷ phú 69 tuổi chính thức công bố chạy đua cho tấm vé đại diện đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016. Tại Trump Tower ở thành phố New York, Trump tuyên bố ông sẽ là “vị Tổng thống tốt nhất cho thị trường việc làm mà Chúa từng tạo ra”.
Ứng cử viên Donald Trump phát biểu trong một cuộc vận động tranh cử. |
Trong nhiều năm liền, Donald Trump bày tỏ tham vọng đối với vị trí quyền lực nhất nước Mỹ. Năm 1999, ông tuyên bố tìm kiếm tấm vé đại diện cho đảng Cải cách trong cuộc tranh cử tổng thống 2000 nhưng sau đó rút khỏi cuộc đua khi không đạt được thành công như mong đợi. Đầu năm 2011, các phỏng đoán về tranh cử tổng thống lại lên cao và hàng loạt các cuộc khảo sát ý kiến của Wall Street Journal, NBC, USA Today cho tới Gallup đều cho thấy tỷ lệ ủng hộ cho ông Trump luôn thuộc nhóm dẫn đầu. Tuy nhiên, tháng 5/2011, ông Trump tuyên bố sẽ không chạy đua và trì hoãn quyết định của mình cho mùa bầu cử 2016.
Không lâu sau tuyên bố trên, Đài Truyền hình NBC cắt đứt quan hệ làm ăn với Trump vì các phát ngôn của ứng cử viên này. Hiệp hội các tay golf chuyên nghiệp Mỹ rút kế hoạch tổ chức giải đấu Grand Slam tại Câu lạc bộ Golf Quốc gia Trump, tập đoàn bán lẻ Macy’s, kênh truyền hình Univision và Giải đua NASCAR đều có bước đi tương tự.
Thế nhưng, đây mới chỉ là “màn dạo đầu” cho chuỗi ngày tranh cử ồn ào của ông Donald Trump. Những tuyên bố và đề xuất gây tranh cãi liên tục xuất hiện, từ cấm người Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ đến xây dựng một bức tường dọc biên giới với Mexico để ngăn người di cư, cắt giảm đóng góp của Mỹ cho Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) để các đồng minh phải gánh vác trách nhiệm nhiều hơn. Cùng với đó là các bình luận chỉ trích và mang tính gây hấn “chĩa mũi dùi” vào nhiều đối tượng từ đại diện đài CCN, Thượng nghị sĩ John McCain cho tới Thủ tướng Anh David Camero, kèm theo các vụ phản đối dẫn tới xô xát tại các cuộc vận động tranh cử. Không ngạc nhiên khi trong nội bộ đảng Cộng hòa, Donald Trump không phải là một cái tên được ưa chuộng. Cha con cựu Tổng thống George Bush thẳng thừng lên tiếng không ủng hộ ông Trump trong khi ứng cử viên Cộng hòa trong cuộc bầu cử 2012 Mitt Romney từ chối tham gia Đại hội đại biểu.
Những tranh cãi và ầm ĩ dường như càng tiếp thêm nhiên liệu cho vị tỷ phú trong cuộc đua chính trị. Một cuộc khảo sát toàn quốc hồi tháng 7/2015 cho thấy ông Trump vẫn giữ vững vị trí dẫn đầu danh sách ủng hộ trong nhóm ứng cử viên của đảng Cộng hòa. Chiến thắng mang tính quyết định trong cuộc đua 3 bên với Thượng nghị sĩ bang Texas Ted Cruz và Thống đốc bang Ohio John Kasich tại bang Indiana vào tháng 5/2016 dẫn tới quyết định rút lui của 2 ứng cử viên còn lại. Ngày 26/5/2016, trong cuộc bầu cử sơ bộ tại tiểu bang miền Tây Washington, ông Trump đã thắng tuyệt đối và “bỏ túi” trọn vẹn 44 phiếu đại biểu, đạt số phiếu đại biểu cần thiết để chắc chắn được Đại hội toàn quốc của đảng Cộng hòa chọn làm ứng cử viên đại diện cho đảng này tranh cử vào Nhà Trắng vào đầu tháng 11/2016.
Chiến lược quảng bá đáng nể
Dù luôn là tâm điểm chú ý trong cuộc bầu cử Tổng thống 2016, số tiền mà ông Trump bỏ ra để quảng cáo cho chiến dịch tranh cử của mình, 10 triệu USD, thấp hơn rất nhiều so với các đối thủ như Jeb Bush (82 triệu USD), Marco Rubio (55 triệu USD) hay Ted Cruz (22 triệu USD). Tuy nhiên, doanh nhân sừng sỏ này hưởng lợi từ truyền thông miễn phí nhiều hơn bất kỳ ứng cử viên nào. Tính đến tháng 2/2016, ông Trump kiếm được gần 2 tỷ USD từ xuất hiện trên truyền thông, gấp đôi con số của cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton. Theo ước tính của Tyndall Report, ông Trump chiếm hơn 25% dung lượng truyền thông dành cho bầu cử 2016 trên các bản tin tối của đài NBC, CBS và ABC, nhiều hơn tổng số của đảng Dân chủ. Một số ý kiến đã chỉ ra rằng ông Trump gần như có khả năng thu hút sự chú ý của truyền thông đại chúng “theo ý muốn”.
Năm 2000, khi ông Trump lần đầu “đánh tiếng” về việc chạy đua vào Nhà Trắng, báo giới tập trung vào ý tưởng một Donald Trump ra tranh cử tổng thống hơn là những thay đổi mà doanh nhân này có thể mang tới. Năm 2015, vào buổi sáng sau tuyên bố chính thức tại Trump Tower, tờ “New York Daily News” cho đăng tải một bức ảnh của Trump với lớp trang điểm của một anh hề. Thế nhưng, người đàn ông này đã đứng ở vị trí đại diện của “những chú voi”, và điều bất ngờ nhất là ông đã đạp đổ mọi dự báo để trở thành tổng thống đắc cử của Mỹ.
Nói về sức hút khó định nghĩa của Donald Trump, người đã viết nên cuốn tiểu sử mới nhất cho rằng: “Điệu nhạc mà Donald Trump đang chơi, có thể ông ấy to tiếng hơn những người khác, nhưng ông ấy đang chơi đúng giai điệu của nước Mỹ”.