Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris phát biểu tại chiến dịch vận động tranh cử ở Savannah GA, Mỹ. Ảnh: AA/TTXVN
Theo tờ The National News (UAE) ngày 5/9, Giáo sư Allan Lichtman, người nổi tiếng với khả năng dự đoán chính xác kết quả của các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ kể từ năm 1984, vừa đưa ra nhận định rằng ứng cử viên Kamala Harris, đương kim Phó Tổng thống Mỹ, sẽ đánh bại cựu Tổng thống Donald Trump và trở thành Tổng thống thứ 47 của Mỹ trong cuộc bầu cử năm 2024. Nhận định này được Giáo sư Lichtman đưa ra trong một cuộc phỏng vấn trực tuyến với tờ The New York Times, làm dấy lên những cuộc tranh luận sôi nổi về triển vọng chính trị của bà Harris.
Giáo sư Lichtman không chỉ là một nhà sử học lỗi lạc, mà còn nổi tiếng với mô hình dự đoán bầu cử tổng thống dựa trên hệ thống 13 chìa khóa. Đây là hệ thống mà ông phát triển cùng với nhà toán học Vladimir Keilis-Borok vào năm 1981, dựa trên việc phân tích các xu hướng chính trị lịch sử của Mỹ kể từ năm 1860. Thay vì dựa vào các cuộc thăm dò ý kiến, Giáo sư Lichtman sử dụng 13 yếu tố, hay còn gọi là "chìa khóa" để xác định khả năng chiến thắng của đảng cầm quyền.
Theo Giáo sư Lichtman, tính đến nay, ứng cử viên Donald Trump chỉ đảm bảo được ba "chìa khóa", trong khi đối thủ cạnh tranh Kamala Harris có tới tám "chìa khóa" trong tay, tạo ra sự cách biệt đáng kể. Hai "chìa khóa" quan trọng liên quan đến chính sách đối ngoại vẫn chưa có kết luận cuối cùng, nhưng kể cả trong trường hợp bất lợi, ông Trump vẫn có năm "chìa khóa" tiêu cực, không đủ để trở lại Nhà Trắng. Để bà Harris thua trong mô hình dự đoán này, ít nhất sáu "chìa khóa" phải nghiêng về ông Trump.
Lịch sử dự đoán chính xác
Mô hình của Giáo sư Lichtman đã trở nên nổi tiếng đặc biệt sau dự đoán chính xác vào năm 2016 rằng ông Trump sẽ đánh bại ứng cử viên Hillary Clinton, bất chấp nhiều cuộc thăm dò ý kiến và chuyên gia dự đoán ngược lại. Sau chiến thắng năm đó, ông Trump đã gửi một bức thư chúc mừng Giáo sư Lichtman vì dự đoán đúng. Tuy nhiên, Giáo sư Lichtman cũng là một trong những người đầu tiên dự đoán ông Trump sẽ bị luận tội, điều đã trở thành hiện thực vào năm 2021.
Giáo sư Lichtman tiếp tục khẳng định danh tiếng khi dự đoán chính xác chiến thắng của Joe Biden trong cuộc bầu cử năm 2020. Tuy nhiên, ông cũng đã cảnh báo rằng nếu Tổng thống Biden không tái tranh cử vào năm 2024, đảng Dân chủ có thể mất đi một "chìa khóa" quan trọng, tạo cơ hội cho ông Trump. Khi Tổng thống Biden quyết định không tranh cử, đảng Dân chủ đã nhanh chóng ủng hộ bà Harris, giữ vững vị thế và các "chìa khóa" quan trọng.
Dù hệ thống dự đoán nghiêng về bà Harris, nhưng Giáo sư Lichtman cũng không bỏ qua những rủi ro có thể ảnh hưởng đến Phó Tổng thống Mỹ. Một đợt bán tháo thị trường toàn cầu vào đầu tháng 8 đã gây ra lo ngại về sự biến động kinh tế, nhưng Giáo sư Lichtman cho biết rằng sự suy thoái chưa đủ lớn để ảnh hưởng đáng kể đến các "chìa khóa" kinh tế ngắn hạn trong mô hình của ông.
Hệ thống 13 "chìa khóa" của Giáo sư Lichtman vẫn là công cụ dự đoán độc đáo và gây tranh cãi trong giới khoa học chính trị. Một số nhà phê bình như Nate Silver, một nhà thống kê nổi tiếng, đã gọi phương pháp này là “hời hợt", nhưng Giáo sư Lichtman bảo vệ mô hình của mình, cho rằng nó dựa trên dữ liệu lịch sử sâu rộng hơn bất kỳ phương pháp nào khác. Ông thường bác bỏ các cuộc thăm dò ý kiến vì chúng ít giá trị dự đoán, nhấn mạnh rằng hệ thống của ông tập trung vào hiệu quả điều hành của đảng cầm quyền hơn là chiến dịch tranh cử.
Dù dự đoán của Giáo sư Lichtman mang lại hy vọng cho Phó Tổng thống Harris, nhưng bà vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức trong cuộc đua tranh cử năm 2024. Ông Trump, với tư cách là ứng viên nặng ký của đảng Cộng hòa, vẫn có một lượng lớn người ủng hộ trung thành. Những tranh cãi xung quanh hiệu quả lãnh đạo của bà bà Harris cũng là vấn đề cần được giải quyết trong mắt cử tri.