Vụ án bắt nguồn từ năm 2019, Cơ quan điều tra Công an quận Thanh Xuân (Hà Nội) nhận được đơn tố giác của ông Phạm Hồng Sơn (sinh năm 1969, Phó Giám đốc Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Mai Dương, ở Nghệ An) tố cáo Vũ Trung Kiên có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn giới thiệu bản thân là cán bộ trong ngành ngân hàng, có thể sắp xếp, bố trí cho Công ty của ông Sơn được nhận thi công công trình Trụ sở Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tại Nghệ An và chiếm đoạt số tiền 1 tỷ đồng của ông Sơn.
Quá trình điều tra xác định, năm 2019, qua các mối quan hệ xã hội, ông Phạm Hồng Sơn được giới thiệu để làm quen với Vũ Trung Kiên. Ông Sơn được giới thiệu Kiên đang công tác tại Ngân hàng Nhà nước, Kiên có khả năng tác động giúp cho Công ty cổ phần xây dựng thương mại Mai Dương trúng thầu thi công xây dựng trụ sở Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Nghệ An.
Mặc dù Kiên không biết dự án này có hình thức đấu thầu như thế nào và không phải là người được giao nhiệm vụ ký kết hay có bất cứ liên quan gì đến công trình xây dựng Ngân hàng Nhà nước tại Nghệ An, nhưng Kiên tự tìm hiểu thông tin về dự án, rồi thông tin cho ông Sơn biết Kiên là cán bộ Ngân hàng Nhà nước, biết về dự án và khẳng định mình có mối quan hệ rộng, hứa hẹn lo giúp được cho ông Sơn được dự thầu và trúng thầu dự án trên.
Ngày 16/1/2019, ông Sơn ra Hà Nội gặp Kiên để ký hợp đồng dịch vụ tư vấn khoán việc không hủy ngang giữa Kiên với ông Sơn, với nội dung: Vũ Trung Kiên có trách nhiệm xúc tiến và triển khai đàm phán công việc với chủ đầu tư để Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Mai Dương được chủ đầu tư ra quyết định trúng thầu, ký hợp đồng gói thầu thi công gói thầu xây dựng trụ sở Ngân hàng Nhà nước tại Nghệ An. Chi phí thanh toán là 6% giá trị gói thầu. Vũ Trung Kiên được tạm ứng 1 tỷ đồng để triển khai công việc. Sau khi nhận tiền, Kiên có trách nhiệm phải cung cấp cho ông Sơn các tài liệu liên quan đến gói thầu (bản vẽ, thiết kế, dự toán...).
Sau khi nhận tiền, Kiên dùng 1 tỷ đồng chi tiêu cá nhân, không thực hiện đúng như cam kết trong hợp đồng, không gửi các tài liệu liên quan đến gói thầu như cam kết. Ông Sơn đã nhiều lần gọi điện thoại, gửi tin nhắn, yêu cầu Kiên cung cấp thông tin về dự án nhưng Kiên nại ra nhiều lý do để từ chối.
Đến ngày 15/3/2019, sau nhiều lần yêu cầu Kiên cung cấp tài liệu về dự án nhưng Kiên không thực hiện được, ông Sơn tìm hiểu thì biết dự án trên đã có công ty khác trúng thầu nên đã yêu cầu Kiên trả tiền, nhưng không được.
Sau đó, Vũ Trung Kiên đã hoàn trả lại toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt cho ông Sơn. Ông Sơn không yêu cầu bồi thường dân sự và có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Kiên.