Nhức nhối nạn săn bắt chim yến

Săn bắt chim yến kiểu tận diệt

Sáng ngày 3/3, Phòng Quản lý bảo vệ (Công ty Yến sào Khánh Hòa) đã phát hiện một số đối tượng dùng bẫy lưới tàng hình để săn bắt chim yến tại xã Phước Đồng, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa và thu giữ hàng chục con chim yến bị mắc lưới.

Trước đó, sáng ngày 22/2, Phòng Quản lý bảo vệ cũng đã phát hiện và thu giữ 12 tấm lưới tàng hình, 35 cây trụ dùng để giăng lưới bắt chim yến tại Khu đô thị Hà Quang, phường Phước Hải, thành phố Nha Trang.

Theo ghi nhận từ những người dân sống xung quanh khu vực cho biết, các đối tượng dùng lưới tàng hình, sợi rất nhỏ, khó nhìn thấy, quấn vào hai cọc tre căng dựng thẳng đứng, dùng máy phát tiếng kêu của chim yến, kèm theo chim yến mồi đứng giữa lưới… Nghe tiếng kêu và nhìn thấy chim mồi, chim yến ở nhiều phía lao tới, mắc vào lưới. Thời gian các đối tượng bắt chim khoảng từ 5 đến 7 giờ và 15 đến 17 giờ hằng ngày.

Việc bẫy bắt chim yến không những gây suy giảm đàn yến tự nhiên mà còn gây ra hậu quả chim non không được mẹ chăm sóc, mớm mồi nên chết vì đói. Một số chủ nuôi chim yến phản ánh, do chim yến mẹ bị bẫy bắt, nên hàng trăm chim yến con trong nhà yến bị chết, bốc mùi hôi thối. Thậm chí có hộ còn phát hiện có nhiều tổ trứng không nở được vì không có chim mẹ ấp.

Theo Công ty Yến sào Khánh Hòa, trung bình mỗi năm Công ty phát hiện hơn 20 vụ bắt bẫy, giải cứu hơn 3.000 con chim yến. Hầu hết chim yến sau khi giải cứu sẽ được thả về với thiên nhiên. Đối với một số chim yến không đủ sức khỏe, sẽ tiếp tục nuôi dưỡng tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học đến khi sức khỏe ổn định, công ty sẽ thả về thiên nhiên.

Ông Nguyễn Sỹ Ninh, Trưởng phòng Quản lý bảo vệ bức xúc: “Chúng tôi luôn chủ động thành lập các đội bảo vệ thường xuyên đi kiểm tra, tháo gỡ, thu hồi các dụng cụ săn bắt chim yến và báo cáo tình hình với quan chức năng. Khi trình báo sự việc, các cơ quan chức năng đã cùng công ty đến hiện trường xử lý vụ việc. Tuy nhiên, việc xử lý theo hình thức nhắc nhở, răn đe nên chưa đủ mạnh để ngăn chặn triệt để nạn săn bắt chim yến”.

Cũng theo ông Nguyễn Sỹ Ninh, hành vi săn bắt chim yến theo kiểu tận diệt, không chỉ làm suy giảm chim yến trong nhà mà còn gây nguy hại cho quần thể chim yến đảo thiên nhiên.

Cần kiên quyết xử phạt

Thống kê của Cục chăn nuôi – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy, năm 2017, cả nước có trên 8.300 nhà yến, đến 8/2019 có trên 11.750 nhà yến, tăng 1,42 lần (theo báo cáo của 18 tỉnh); đến 2021 đạt tổng số 22.363 nhà nuôi yến, năm 2022 tăng lên 23.665 nhà yến.

Địa phương có số lượng nhà yến tăng nhanh nhất là Kiên Giang, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Tỉnh có số lượng nhà yến lớn nhất là Kiên Giang với 2.995 nhà yến, tiếp đến là Bình Định với 1.722 nhà yến.

Với tiềm năng phát triển của nghề nuôi yến, chim yến đã được coi là động vật khác trong chăn nuôi, được hướng dẫn quản lý trong Luật Chăn nuôi và các văn bản dưới luật; đồng thời, sản phẩm của yến được đưa vào định hướng trong Chiến lược phát triển chăn nuôi 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Năm 2021, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 14/2021/NĐ-CP về việc Quy định xử phạt vi phạm hành chính về chăn nuôi, tại Điều 27 Vi phạm quy định về hoạt động nuôi chim yến nêu rõ: “Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với hành vi săn bắt, dẫn dụ chim yến để sử dụng vào mục đích khác ngoài mục đích nuôi chim yến để khai thác tổ yến hoặc nghiên cứu khoa học”.

Ông Nguyễn Anh Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Yến sào Khánh Hòa cho biết: “Với nạn săn bắt chim yến, đây là hành động vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quần thể chim yến đang mang lại giá trị kinh tế cao tại Việt Nam. Để xử lý dứt điểm nạn săn bắt chim yến, đơn vị rất cần các ngành chức năng, các cấp chính quyền địa phương vào cuộc và xử phạt nghiêm khắc. Từ đó, giúp bảo tồn loài chim yến phát triển tốt hơn, nâng cao sản lượng tổ yến thu hoạch đạt mục tiêu quốc gia, phát triển ngành nghề yến sào tại nước ta”.

Ông Trần Minh Thu, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Khánh Hòa cũng cho biết, chim yến dù nuôi được nhưng là động vật hoang dã. Đây là loại chim di cư nên rất khó để kiểm soát chính xác về số lượng, đồng thời là loài chim được pháp luật bảo vệ. Vì thế, hành vi giăng bẫy, tận diệt sẽ bị xử phạt nặng. Hiện Chi cục đã ban hành một số văn bản, yêu cầu các hạt kiểm lâm bố trí nhân sự để theo dõi vụ việc. Thời gian tới, Chi cục sẽ tiếp tục tăng cường quản lý để bảo vệ loài chim này.