Theo phản ánh của nhiều hộ dân thuộc phố Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh về việc bị một doanh nghiệp “ép” thu hồi đất nông nghiệp để làm khu công nghiệp vừa và nhỏ (KCNVVN), phóng viên báo Tin Tức đã có mặt tại địa phương này để tìm hiểu rõ sự việc.
Từ nhu cầu có thật
Theo bà Phạm Thị Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND phường Châu Khê, chủ trương đầu tư KCNVVN tại phường Châu Khê là để đón đầu sự phát triển của làng nghề.
|
Khu công nghiệp mở rộng ế 100% mặt bằng. |
Hiện nay, Cụm công nghiệp sản xuất thép của Châu Khê (đầu tư năm 2001) đã quá tải, chỉ đáp ứng 20% nhu cầu mặt bằng của làng nghề. Sự quá tải đang khiến môi trường trong Cụm CNSX thép ô nhiễm trầm trọng. Cũng do quá tải, nhiều hộ sản xuất trong cụm đã phải thành lập thêm các xưởng sản xuất thép ngoài Cụm CNSX thép.
Do đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đã có Quyết định số 1932/QĐ - UBND, ngày 20/12/2010, đồng ý để Công ty cổ phần đầu tư châu Á - Thái Bình Dương (gọi tắt là Công ty APEC), trụ sở tại phố Lê Đại Hành - Hà Nội, thuê đất nông nghiệp tại phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn với thời hạn 50 năm để kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp (KCN). Theo quyết định thu hồi đất, diện tích đất nông nghiệp sẽ thu hồi là 315.000 m2, tại các khu Đồng Dưới, Dạ Xăng, Cầu Doản, Đồng Giếng, Đồng Vân...
Triển khai giải phóng mặt bằng, Công ty APEC đã áp dụng giá bồi thường đất nông nghiệp theo mức quy định của tỉnh Bắc Ninh với mức 190 triệu đồng/sào. Các hộ có đất bị thu hồi, với mỗi sào đất đã thu hồi, được mua lại 39 m2 với mức 4,2 triệu đồng/m2. Đây là giá ưu đãi. Nếu muốn mua nhiều hơn, sẽ phải trả giá khác, chưa công bố.
Với việc áp giá bồi thường nêu trên, cộng cơ chế bán thêm với tỉ lệ 39 m2/sào bị thu hồi với giá 4,2 triệu đồng/m2, nhiều hộ dân phố Đa Hội không đồng tình vì cho rằng, chủ đầu tư bồi thường không thỏa đáng và có biểu hiện không minh bạch trong việc đầu tư KCN này.
Ông Lưu Quang Toàn, phố Đa Hội (người có đất bị thu hồi) phản ánh: Khi Công ty APEC được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt đầu tư KCN là phải có thiết kế kỹ thuật, trong thiết kế này đã có giá đầu vào, đầu ra. Tại sao giá đầu vào (thu hồi đất nông nghiệp) APEC công khai, còn đầu ra lại không cho dân biết? Giả sử sau này, APEC “hét” giá cao vống lên chúng tôi làm sao có tiền để vào KCN?
Lý của người bị thu hồi đất
Anh Phạm Văn H, chủ xưởng sản xuất (SX) thép lớn trong KCN phố Đa Hội phân tích: Trước hết, Công ty APEC thu hồi đất nông nghiệp là để kinh doanh nên giá bồi thường phải là giá thỏa thuận giữa APEC và người dân chứ không phải giá do tỉnh quy định. Thứ hai, với giá bồi thường đất nông nghiệp là 190 triệu đồng/sào (360 m2), chia ra chỉ khoảng hơn 500.000 đồng/m2, cộng các khoản đầu tư hạ tầng khoảng từ 1,5 - 2 triệu đồng/m2; thuê đất nông nghiệp thời hạn 50 năm... khi hoàn thiện, đất KCN cũng không thể quá 5 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn phường Châu Khê cũng đang có một KCN do một công ty tư nhân đầu tư, hoàn thành đầu năm 2010, giá đang bán tới 12 - 14 triệu đồng/m2. “Phải chăng tỉnh Bắc Ninh và chính quyền thị xã Từ Sơn đang “tạo điều kiện” để các doanh nghiệp về kiếm lời tại phường Châu Khê?”, anh H đặt câu hỏi?
Ông Lưu Quang Tịnh, nguyên Trưởng phố Đa Hội cho biết, rất khó hiểu khi trên địa bàn phường Châu Khê còn đang ế 100% mặt bằng của KCN mở rộng (cạnh Cụm CNSX thép Châu Khê đầu tư năm 2001) với diện tích hơn 10 ha thì tỉnh lại tiếp tục cho đầu tư một KCN nữa với quy mô lớn hơn.
Thứ hai, chủ trương đầu tư KCN trên địa bàn là để cải thiện môi trường làng nghề sản xuất thép phường Châu Khê, tạo điều kiện sản xuất của địa phương phát triển. Thế nhưng, việc các doanh nghiệp về đầu tư hạ tầng KCN lại thu hồi đất với giá rẻ, đầu tư hạ tầng không đáng bao nhiêu rồi bán với giá cắt cổ như thế thì hộ sản xuất nào có đủ tiền để vào KCN. Như thế chủ trương tốt đẹp có thực hiện được không?”.
Chủ cơ sở SX thép Thắng - Tuyết cho rằng, mỗi xưởng đúc phôi cần mặt bằng trung bình khoảng 1.000 m2. Với giá thành từ 12 - 14 triệu đồng/m2 của cụm CNSX thép mở rộng, riêng giá đất đã ngốn mất 12 - 14 tỉ đồng, chưa kể phải đầu tư dây chuyền, nhà xưởng, vốn lưu động... Do giá thuê đất trong cụm CNSX mở rộng quá đắt, các hộ SX thép đã chọn cách mua đất nông nghiệp của các hộ trong phường và chuyển đổi mục đích sử dụng để làm xưởng, nhà máy SX thép.
Doanh nghiệp SX và các hộ kinh doanh thép trên địa bàn không khỏi đặt dấu hỏi: Mục đích phát triển thêm KCNVVN tại Châu Khê làm gì? Liệu có phải các chủ đầu tư ồ ạt đầu tư KCN trên địa bàn để sau này sẽ biến tướng thành đất đô thị? Vì sao có hiện tượng ồ ạt làm KCN trên địa bàn phường Châu Khê, trong khi cụm CNSX thép mở rộng còn đang ế vì giá quá cao? Với Công ty APEC là vấn đề: Tại sao không công khai giá đầu ra cho người dân Châu Khê nói chung và người bị thu hồi đất nói riêng được biết?
Phóng viên tìm hiểu và biết thêm, chưa dừng lại ở số lượng KCN hiện tại, UBND phường còn đang tiếp tục đề nghị với thị xã Từ Sơn và tỉnh Bắc Ninh, cho các DN xúc tiến đầu tư thêm các KCN làng nghề khác như khu Hà Vụ 7 ha, khu Đồng Lựa 1,5 ha, khu Đằng Dinh 2 ha...
Bài và ảnh: Xuân Hương