Các bị cáo tại phiên tòa.
Trong vụ án này, 4 bị cáo là cán bộ của Sở Y tế tỉnh Sơn La gồm: Nguyễn Thị Kim An (nguyên Giám đốc Sở) và Sa Văn Khuyên (nguyên Phó Giám đốc Sở) cùng bị truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo khoản 3 Điều 360, Bộ luật Hình sự năm 2015, Bùi Thị Hoa (nguyên Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính) và Mai Anh Tuấn (nguyên chuyên viên Kế hoạch - Tài chính) cùng bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" theo khoản 3 Điều 222, Bộ luật Hình sự năm 2015.
Liên quan vụ án còn có 4 bị cáo khác gồm: Bùi Thị Thu (Tổng Giám đốc Công ty Hưng Phát), Tạ Ngọc Chức (Giám đốc Công ty Đầu tư Toàn cầu), Trần Minh Đức và Hoàng Vũ Quyển là cộng tác viên Công ty Thiết bị Y tế Việt Nam (Vietmed) bị truy tố về tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La, năm 2019, Sở Y tế được dùng 10 tỷ đồng mua sắm trang thiết bị y tế tuyến xã nên ký hợp đồng với Công ty Đầu tư Toàn Cầu để thẩm định giá.
Do Bùi Thị Hoa yêu cầu, Giám đốc Công ty Đầu tư Toàn Cầu Tạ Ngọc Chức không tổ chức thẩm định giá nhưng ban hành chứng thư với mức hơn 9,995 tỷ đồng. Tổng Giám đốc Công ty Hưng Phát Bùi Thị Thu biết Sở Y tế Sơn La cần mua sắm nên nhờ Hoa giúp doanh nghiệp trúng thầu. Hoàng Vũ Quyển và Trần Minh Đức với tư cách cộng tác viên Công ty Thiết bị Y tế Việt Nam cũng gặp Hoa, xin làm tư vấn đấu thầu. Dù chưa mở thầu, Hoa vẫn nói gói thầu đã có người thực hiện, giới thiệu Đức gặp Thu để "hợp tác". Hai bị cáo sau đó thống nhất, Đức được bán hàng theo danh mục trong gói thầu cho Thu. Đổi lại, Đức lập hai hồ sơ dự thầu làm "quân xanh" tham gia đấu thầu với nhiệm vụ bỏ giá cao hơn Công ty Hưng Phát.
Tháng 7/2019, Sở Y tế Sơn La mở thầu với ba đơn vị tham gia. Hai "quân xanh" cố ý đưa mức giá lên trên 10 tỷ đồng. Vì thế, Công ty Hưng Phát của Thu đương nhiên trúng thầu vì để giá ở mức 9,965 tỷ đồng.
Thực hiện thỏa thuận, Hoa chỉ đạo một công ty sân sau của mình mua thiết bị y tế từ Công ty Thiết bị Y tế Việt Nam, giá hơn 4,1 tỷ đồng. Công ty này lập khống hợp đồng, bán những thiết bị này cho Công ty Hưng Phát, giá hơn 6,7 tỷ. Số hàng này được Công ty Hưng Phát bán cho Sở Y tế Sơn La theo giá bỏ thầu, tức tăng hơn 2 lần so với giá ban đầu.
Cơ quan tố tụng cáo buộc có 107 thiết bị y tế do Công ty Hưng Phát giao không đúng danh mục. Ngoài ra, 41 thiết bị khác gồm máy siêu âm, máy theo dõi bệnh nhân, điện tim... giá hơn 1,7 tỷ đồng nhưng Sở Y tế mua ở mức hơn 5,6 tỷ đồng. Bên cạnh đó, còn một số thiết bị y tế khác được mua vượt giá thẩm định hơn 39 triệu đồng.
Tổng cộng, trong số 2.649 thiết bị thuộc gói thầu, có 156 thiết bị được nâng giá; 107 thiết bị được bàn giao không đúng danh mục, hợp đồng đã ký gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 4,8 tỷ đồng.
Thu khai khi được Sở Y tế Sơn La thanh toán gần 10 tỷ đồng đã trả Công ty Thiết bị Y tế Việt Nam hơn 1,6 tỷ đồng. Thu bị Viện Kiểm sát cáo buộc biết doanh nghiệp của mình không đủ điều kiện nhưng thông đồng, lập hồ sơ "quân xanh" nhằm trúng thầu.
Bị cáo Hoa với tư cách Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính bị xác định là chủ mưu vì thông đồng với các doanh nghiệp tư nhân lập khống chứng thư thẩm định và tổ chức thông thầu, hợp thức việc Công ty Hưng Phát trúng thầu.
Nguyên lãnh đạo Sở Y tế là Nguyễn Thị Kim An và Sa Văn Khuyên bị xác định thiếu kiểm tra, giám sát; không thực hiện nhiệm vụ được giao hoặc không nghiệm thu dẫn tới cấp dưới thông thầu, gây thiệt hại hơn 4,8 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ án này, ông Lê Hồng Minh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La bị xác định cho Sở Y tế lựa chọn nhà thầu dù thẩm quyền này thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh. Ông Minh không bị cơ quan điều tra xử lý vì cho rằng thiệt hại 4,8 tỷ đồng do hành vi thông thầu của các bị can gây ra. Tháng 5/2021, ông Minh bị Tỉnh ủy Sơn La và Thủ tướng Chính phủ kỷ luật bằng hình thức khiển trách.
Dự kiến phiên tòa sẽ diễn ra trong 3 ngày.