Chiếc XQ-58A Valkyrie trong lần bay thử năm 2019. Ảnh: Handout
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc) ngày 20/9 đưa tin rằng các kỹ sư Trung Quốc nhận thấy chiếc máy bay không người lái XQ-58A Valkyrie có khả năng không chiến không tốt. Họ đưa ra đánh giá trên dựa trên một vài bức ảnh, thông tin công khai và phần mềm kỹ nghệ đảo ngược.
Họ đưa ra một ví dụ là khi quay đầu, chiếc XQ-58A Valkyrie có thể chịu được lực kéo chỉ tương đương 1,7 lần trọng lực. Trong không chiến, hầu hết các chiến đấu cơ cần phải hãm lại được một lực gấp 7 lần trọng lực hoặc thậm chí là cao hơn.
Kỹ sư cấp cao Lu Yuanjie và đồng nghiệp tại Viện Nghiên cứu và Thiết kế Chiến đấu cơ Shenyang đã viết trên tạp chí Aircraft Design: “Qua quá trình đảo ngược quy trình thiết kế XQ-58A, có thể nhận thấy rằng với những đột phá không ngừng về trí tuệ nhân tạo và công nghệ truyền dữ liệu mạng, các chiến đấu cơ với đại diện là XQ-58A sẽ dần trở thành chủ lực trên chiến trường và sức mạnh hàng đầu mới trong chuyển đổi mô hình chiến đấu phối hợp giữa người và máy”.
Không quân Mỹ trong tháng 8 đã thống nhất hợp đồng trị giá 13,2 triệu USD với nhà thầu quốc phòng Kratos để sẵn sàng cho việc đến năm 2023 phiên chế XQ-58A. Kể từ khi ra mắt năm 2019, chiếc XQ-58A đã có 6 lần bay thử và ghi nhận 2 lần gặp sự cố trong quá trình cất cánh, hạ cánh.
Không quân Mỹ cho biết tốc độ tối đa của XQ-58A là Mach 0,95. Với chi phí sản xuất chỉ khoảng 2 triệu USD, XQ-58A dự kiến được sản xuất và triển khai ở quy mô lớn.
XQ-58A đóng vai trò then chốt trong chương trình Skyborg của Không quân Mỹ với mục tiêu đưa trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ phi công của các tiêm kích F-22 và F-35 trong các sứ mệnh chiến đấu hoặc giám sát.
Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng đánh giá Trung Quốc khá lo ngại về những chiến đấu cơ này. Giáo sư Guo Zheng và các đồng nghiệp tại trường đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia Trung Quốc đã bình luận trên tờ National Defence Technology hồi tháng 2: “Mặc dù về ngắn hạn, XQ-58A vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm nhưng việc tích lũy các công nghệ liên quan và xác minh mô hình ứng dụng sẽ ảnh hưởng đến phong cách cơ bản của không chiến trong tương lai, và chúng ta nên chú ý đến điều này”.
Nhóm của Lu cho biết mục đích chính của nghiên cứu của họ không phải là sao chép XQ-58A mà là để tìm ra động cơ tiềm ẩn của quân đội Mỹ. Họ phát hiện ra rằng các nhà thiết kế Mỹ đã cố gắng “nhồi” nhiều thiết bị và nhiên liệu vào XQ-58A trong khi vẫn giữ cho cánh, động cơ và tổng kích thước của nó càng nhỏ càng tốt. Những ưu tiên thiết kế này có thể cho thấy rằng quân đội Mỹ ưu tiên vũ khí, khả năng giám sát và tầm hoạt động hơn khả năng cơ động.
Theo nghiên cứu của giáo sư Guo Zheng, quân đội Trung Quốc đã hình thành một vài phương pháp đối đầu với XQ-58A và những máy bay không người lái tương tự khác. Trung Quốc đã xây dựng nhiều trạm radar tần số thấp đồng thời thử nghiệm công nghệ mới như radar lượng tử để phát hiện chiến đấu cơ tàng hình.
Theo giáo sư Guo Zheng, nhiều thiết bị có thể cắt đường liên lạc giữa cơ quan chỉ huy của con người với chiếc máy bay không người lái hoặc tiêu diệt cả phi đội máy bay không người lái bằng hỏa lực mạnh từ vũ khí xung điện từ.
Trung Quốc cũng đang phát triển máy bay không người lái siêu thanh có thể đạt vận tốc gấp 5 lần âm thanh. Dựa trên một nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học thuộc Không quân Trung Quốc, máy bay không người lái siêu thanh có thể nhanh chóng bắt kịp chiếc F-22 và phóng tên lửa từ đằng sau.