Binh sĩ Liban tăng cường an ninh sau vụ nổ súng vào Đại sứ quán Mỹ ở thủ đô Beirut ngày 5/6/2024. Ảnh: AA/TTXVN
Theo tờ Jerusalem Post ngày 31/10, tại một hội nghị quốc tế ở Paris tuần trước, các nhà lãnh đạo châu Âu đã chỉ ra Lực lượng vũ trang Liban (quân đội Liban) là chìa khóa để ổn định đất nước. Khoảng 200 triệu USD đóng góp đã được công bố, bao gồm cả số tiền do Mỹ, Pháp và Đức cung cấp.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết: “Quân đội Liban có vai trò quyết định hơn bao giờ hết vào thời điểm hiện tại”.
Vấn đề đặt ra là: Quân đội Liban trong nhiều năm đã không đáp ứng được nguyện vọng của phương Tây, bị kìm hãm bởi nguồn lực hạn chế và thực tế chính trị mong manh ở Liban.
Mặc dù đã nhận được 3 tỷ USD tài trợ từ Mỹ kể từ năm 2006, quân đội Liban vẫn chưa được trang bị đầy đủ để bảo vệ biên giới và đẩy lùi Hezbollah, phong trào vũ trang đang có xung đột với Israel.
Quân đội Liban bị áp đảo về quân số và vũ khí. Họ có khoảng 70.000 đến 80.000 binh lính đang tại ngũ, so với ước tính lên tới 100.000 thành viên của Hezbollah. Theo quân đội Liban, họ thiếu các hệ thống phòng không tiên tiến và chỉ sở hữu khoảng 5 máy bay chiến đấu đang hoạt động và khả năng tên lửa hạn chế, trong khi Hezbollah có hàng chục nghìn tên lửa, rocket và thiết bị bay không người lái (UAV).
“Đây là một trong những đội quân yếu nhất ở Trung Đông", Amal Saad, Giảng viên chính trị tại Đại học Cardiff và là chuyên gia về các vấn đề của Liban, cho biết. “Đó là một phần lý do khiến Hezbollah nổi lên vào những năm 1980 vì quân đội Liban không thể chống lại Israel”, ông Saad nói, ám chỉ đến cuộc tấn công Liban trước đó của Israel đã giúp thúc đẩy việc thành lập Hezbollah như một lực lượng đối lập.
Quân đội Liban được cho là đã giải giáp Hezbollah với sự giúp đỡ của lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, một phần trong thỏa thuận của Liên hợp quốc năm 2006 nhằm chấm dứt cuộc chiến trước đó giữa Israel và Hezbollah. Thay vào đó, Hezbollah đã nhập khẩu thêm vũ khí qua Syria.
Phong trào này cũng duy trì hiện diện ở phía Nam sông Litani của Liban, một khu vực mà họ được yêu cầu đã phải rời khỏi.
Những điều kiện đó đã góp phần vào cuộc tấn công Liban của Israel. Cuộc tấn công bắt đầu vào tháng 9 năm nay, khi quân đội Israel vượt biên giới vào Liban nhằm ngăn chặn Hezbollah bắn tên lửa vào miền Bắc Israel, vốn diễn ra trong suốt năm qua.
Các sĩ quan quân sự Liban cho biết lực lượng vũ trang của nước này đã rút lui khỏi biên giới, tránh một cuộc đối đầu có thể khiến họ phải chạm trán với lực lượng Israel được trang bị tốt hơn nhiều, và theo các nhà phân tích, điều này có thể khiến họ bị Mỹ xa lánh.
Trong những năm qua, Mỹ và châu Âu cung cấp phần lớn tiền và đào tạo cho quân đội Liban. Khi một cuộc khủng hoảng tài chính làm cạn kiệt ngân sách của lực lượng vũ trang Liban, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã vào cuộc vào năm ngoái để giúp trả lương cho binh lính. Nhưng tiền lương vẫn còn thấp đến mức rất nhiều binh lính phải làm thêm công việc giao hàng bằng xe máy.
Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, chi tiêu quân sự của Liban năm ngoái là 241 triệu USD. Tiền của Mỹ chiếm hơn một nửa chi tiêu từ năm 2021 đến năm 2023, với 150 triệu USD được yêu cầu cho năm tới. Những người ủng hộ việc tài trợ cho biết điều đó đã mang lại lợi ích cho Liban và lợi ích của Mỹ trong khu vực. Quân đội Liban đã trấn áp nạn buôn lậu ma túy và tội phạm có tổ chức. Đôi khi phối hợp với Hezbollah, họ đã đánh bại các tay súng Nhà nước Hồi giáo.