Năm 2025, ngành ngân hàng sẽ bước vào giai đoạn chuyển mình quan trọng.
Cơ hội lớn, thách thức lớn
Năm 2025, ngành ngân hàng dự kiến ghi nhận những cơ hội tăng trưởng đáng kể, nhờ sự ổn định kinh tế và các chính sách vĩ mô hỗ trợ.
Theo đại diện Công ty Chứng khoán ACB (ACBS), lợi nhuận toàn ngành dự kiến tăng 14,9%, với thu nhập hoạt động tăng 15,3%. Động lực chính đến từ tăng trưởng tín dụng, đặc biệt khi nền kinh tế bước vào giai đoạn phục hồi sau đại dịch.
Nhóm Big 4 ngân hàng, gồm Vietcombank, BIDV, VietinBank và Agribank, tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong việc cung cấp tín dụng, hỗ trợ các lĩnh vực then chốt như sản xuất và thương mại dịch vụ. Trong khi đó, các ngân hàng tư nhân như Techcombank, MB và VPBank, ghi nhận những bước tiến mạnh mẽ nhờ chiến lược tập trung vào khách hàng và ứng dụng công nghệ.
Dòng vốn quốc tế cũng là điểm sáng nổi bật. Với việc Việt Nam mở rộng vai trò trên thị trường tài chính khu vực, các nhà đầu tư quốc tế đã tăng cường rót vốn vào lĩnh vực ngân hàng thông qua trái phiếu và cổ phiếu. Chẳng hạn, BIDV và VietinBank đã huy động thành công hàng nghìn tỷ đồng nhằm tăng vốn điều lệ, đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn Basel III. Theo bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng phòng Phân tích FiinGroup, dòng vốn FDI và FII không chỉ củng cố nguồn lực tài chính, mà còn tăng cường năng lực cạnh tranh cho các ngân hàng Việt Nam trong khu vực ASEAN.
Không chỉ vậy, chuyển đổi số tiếp tục tạo ra những thay đổi mạnh mẽ. Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, hơn 56,8 triệu tài khoản đã được xác minh sinh trắc học vào cuối năm 2024, giúp nền tảng ngân hàng số phát triển vượt bậc. Các công nghệ như eKYC, thanh toán không tiếp xúc và trí tuệ nhân tạo (AI) đã hỗ trợ các ngân hàng tăng hiệu quả vận hành và cải thiện trải nghiệm khách hàng.
Giao dịch không dùng tiền mặt sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong năm 2025. Ảnh minh hoạ
Thống kê từ Ngân hàng Nhà nước cũng cho thấy, giao dịch không dùng tiền mặt tăng 57,54% về số lượng và 34,54% về giá trị, với giao dịch qua QR code tăng gấp đôi. Đây là minh chứng rõ ràng cho sự thay đổi hành vi tiêu dùng của khách hàng trong thời kỳ công nghệ số.
Tuy nhiên, những thách thức cũng không hề nhỏ. Biến động tỷ giá USD/VNĐ là một trong những rủi ro lớn nhất mà các ngân hàng phải đối mặt. Theo bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối nghiên cứu Công ty Chứng khoán MB (MBS), tỷ giá USD/VNĐ được dự báo tăng khoảng 3% trong năm 2025, gây áp lực lớn lên các khoản vay bằng ngoại tệ và chi phí tài chính của doanh nghiệp. Dự trữ ngoại hối giảm trong năm 2024 cũng khiến khả năng can thiệp thị trường của Ngân hàng Nhà nước bị thu hẹp, làm gia tăng tính nhạy cảm của tỷ giá trước các biến động quốc tế.
Bên cạnh đó, nợ xấu vẫn là bài toán khó. Trong bối cảnh kinh tế chưa hoàn toàn phục hồi, nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong việc trả nợ, đẩy tỷ lệ nợ xấu gia tăng. Theo PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, giảng viên Học viện Tài chính, việc kiểm soát nợ xấu đòi hỏi các ngân hàng không chỉ tăng cường quản trị rủi ro, mà còn phải phối hợp với các cơ quan quản lý để tìm giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp.
Ngoài ra, sự cạnh tranh từ các công ty fintech ngày càng gay gắt. Theo FinnRatings, các fintech hiện chiếm hơn 10% thị phần thanh toán tại Việt Nam và dự kiến sẽ tăng lên 20% trong vòng ba năm tới. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các ngân hàng truyền thống trong việc đổi mới sản phẩm và ứng dụng công nghệ để giữ vững vị thế trên thị trường.
Xu thế tương lai của ngành ngân hàng
Bước vào năm 2025, ngành ngân hàng Việt Nam không chỉ đứng trước cơ hội lớn, mà còn phải chuẩn bị sẵn sàng để vượt qua những sóng gió. Một trong những ưu tiên hàng đầu là tăng cường năng lực tài chính. Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu sẽ được nâng từ 8% lên 10,5% vào năm 2033, nhằm đảm bảo tính bền vững của hệ thống tài chính. Các ngân hàng như BIDV và HDBank đã thực hiện các đợt phát hành cổ phiếu thành công, nâng vốn điều lệ lên lần lượt .975 tỷ đồng và 35.101 tỷ đồng, tạo nền tảng cho sự phát triển lâu dài.
Cùng với đó, chuyển đổi số tiếp tục là chiến lược không thể thiếu. Các ngân hàng lớn như VPBank và Techcombank đang tiên phong triển khai các dịch vụ hiện đại như vay vốn trực tuyến, hệ thống quản lý tài chính cá nhân thông minh và giao dịch qua trợ lý ảo. Những công nghệ này không chỉ nâng cao hiệu quả mà còn mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng trẻ, những người ngày càng ưa chuộng các giải pháp tài chính số hóa.
Chuyển đổi số tiếp tục là trọng tâm chiến lược của các ngân hàng. Ảnh minh hoạ
Ngoài ra, đề án xây dựng trung tâm tài chính quốc tế tại TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng mang lại cơ hội lớn để ngành ngân hàng Việt Nam hội nhập sâu hơn vào hệ thống tài chính toàn cầu. Theo ông Trịnh Hà, chuyên gia chiến lược của Exness Investment Bank, các trung tâm này không chỉ thu hút dòng vốn FDI mà còn tạo điều kiện để các ngân hàng mở rộng hoạt động ra ngoài khu vực ASEAN, khẳng định vị thế trong lĩnh vực tài chính khu vực.
Một lĩnh vực tiềm năng khác là tài sản số. Bitcoin và các loại tiền điện tử khác đang trở thành tâm điểm của giới đầu tư. Theo TS Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia tài chính độc lập, nếu Việt Nam triển khai sàn giao dịch tài sản số, các ngân hàng sẽ có cơ hội tham gia cung cấp dịch vụ lưu ký, thanh toán và quản lý tài sản số, mở ra nguồn doanh thu mới và củng cố vị thế trong lĩnh vực tài chính số.
Nhìn chung, ngành ngân hàng Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, nơi các cơ hội lớn đi kèm với thách thức không nhỏ. Sự linh hoạt trong quản trị, đổi mới công nghệ và chiến lược hội nhập quốc tế sẽ là yếu tố quyết định để các ngân hàng không chỉ vững vàng trước sóng gió mà còn vươn cao trên bản đồ tài chính khu vực và toàn cầu.