Lần cuối cùng bóng đá Bỉ góp mặt ở một sân chơi lớn đã cách đây 13 năm, tại Euro 2000, giải đấu mà họ là đồng chủ nhà. Ngay cả lúc đó, trình độ của bóng đá Bỉ cũng bị đánh giá thấp. Nhưng bây giờ, họ đã hiên ngang giành vé tới vòng chung kết World Cup 2014, với ngôi nhất bảng A vòng loại khu vực châu Âu. Thành tích bất bại với 8 trận thắng của Bỉ được xây dựng dựa trên một dàn cầu thủ đang được gọi là “thế hệ vàng mới” của đất nước nhỏ bé này.
Eden Hazard là một trong những tài năng trẻ xuất sắc của bóng đá Bỉ. Ảnh: zimbio |
Bỉ hiện có một lứa cầu thủ đầy tài năng, đang thi đấu ở các giải vô địch hàng đầu châu Âu. Trong thành phần đội tuyển, có tới 11 người đang chơi bóng tại giải Ngoại hạng Anh. Thậm chí, có nhiều người đang là trụ cột của CLB, như Vincent Kompany (Manchester City), Jan Vertonghen, Mousa Dembele (Tottenham), Thomas Vermaelen (Arsenal) hay Eden Hazard (Chelsea). Các CLB lớn của Anh hầu như đều đang sở hữu ít nhất một cầu thủ Bỉ như một thứ mốt thời thượng.
Tất cả các tuyến của đội tuyển Bỉ đều đang sở hữu những thành viên được thi đấu thường xuyên mỗi tuần trên các sân cỏ lục địa già. Có thể nói, cầu thủ Bỉ đang tung hoành trên đấu trường châu Âu, khiến đội tuyển nước này trở thành một thế lực đáng sợ.
Làm mới mình
Sau thất bại tủi hổ tại vòng bảng Euro 2000, lãnh đạo bóng đá Bỉ đã quyết định phải thay đổi. Thành tích tồi tệ tại giải đấu ngay trên sân nhà đã chạm đến lòng tự ái của họ và kế hoạch đổi mới nền bóng đá đã được vạch ra. Người Bỉ đã tổ chức lại cấu trúc nền bóng đá, thành lập ở mỗi tỉnh một học viện bóng đá cao cấp. Với một tầm nhìn lâu dài, họ phối hợp với các trường đại học, nghiên cứu chiến lược của các nước phát triển về bóng đá và áp dụng vào các CLB.
Cùng lúc đó, Bộ Giáo dục Bỉ đã đồng ý sửa đổi khung chương trình học để bổ sung số giờ tập luyện bóng đá mỗi tuần của học sinh. Theo Michel Bruyninckx, HLV bóng đá trẻ hàng đầu của Bỉ, cách làm này cho phép các tài năng trẻ có được 20 giờ luyện tập mỗi tuần, trong khi các môn học khác của học sinh không bị ảnh hưởng. Cấu trúc, tổ chức và cách sống ở các học viện bóng đá như vậy được kiểm tra thường xuyên để đảm bảo dự án này sẽ cho ra lò những cầu thủ chuyên nghiệp và có trình độ cao nhất.
Michel Sablon, Giám đốc kỹ thuật của Liên đoàn bóng đá Bỉ cho biết, họ đã phân phát cho các CLB bản hướng dẫn chi tiết cách quản lý phát triển cầu thủ. Ông tin rằng 95% CLB đã thực hiện theo tầm nhìn đó và người ta quyết định mọi đội bóng (cả các CLB cấp trường học) đều chơi theo một phong cách: Tốc độ cao, với đội hình 4-3-3. Mỗi cầu thủ đều hiểu rõ vị trí của mình trong hệ thống đó ngay từ khi còn rất trẻ. Kế hoạch này đã tạo ra một thế hệ cầu thủ thành danh như ngày nay.
Bên cạnh đó, những Kevin Mirallas, Mousa Dembele, Marouane Fellaini… đều trưởng thành với những ảnh hưởng tích cực từ hai nền bóng đã lớn hơn là Pháp và Tây Ban Nha. Người Bỉ đã kết hợp những điểm mạnh của bóng đá hai quốc gia này cho mình. Được đào tạo, các cầu thủ Bỉ giờ đây chú trọng chơi kỹ thuật, có tư duy chiến thuật tốt hơn nhiều so với một thập kỷ trước, mang màu sắc Tây Ban Nha, với những gương mặt tiêu biểu là Eden Hazard hay Axel Witsel. Nhưng họ cũng có rất nhiều cầu thủ có lối chơi sức mạnh, tốc độ giống như các cầu thủ Pháp gốc Phi, như Romelu Lukaku, Christian Benteke.
Và sự đoàn kết
Đội tuyển Bỉ, giống như Pháp, hiện là một đội bóng đa sắc tộc. Nếu như từ những năm 1990 trở về trước, có rất ít các cầu thủ gốc nước ngoài ở đội tuyển Bỉ, thì ngày nay số lượng đó đã tăng lên rất nhiều. Benteke vốn là người Congo, còn Kompany và Lukaku cũng có gốc gác từ nước này. Fellaini hay Nacer Chadli đều mang dòng máu Morocco, còn Dembele vốn có cha là người Mali.
Marouane Fellaini còn mang cả dòng máu Morocco trong người. Ảnh: zimbio |
Thậm chí, ngay cả các cầu thủ Bỉ “xịn” cũng chia ra làm hai: Một số đến từ phía Bắc, nói tiếng Flemish (bắt nguồn từ Hà Lan); một từ phía Nam, nói tiếng Pháp. Ở Bỉ, hai cộng đồng ở hai miền không hẳn là thống nhất, thậm chí chống đối nhau trong các kỳ bầu cử, nhưng với bóng đá, họ dường như hòa vào nhau hơn. Theo Vermaelen, sự chia rẽ giữa các cầu thủ từ hai miền chỉ là quá khứ, hiện giờ họ đang rất hòa hợp thành một khối.
Chính gốc gác “Liên hợp quốc” khiến sự đối địch giữa hai nhóm cầu thủ Bỉ bản địa phai mờ. Đội tuyển Bỉ là biểu tượng của sự thống nhất của đất nước. Các cầu thủ Bỉ đều thừa nhận họ đều mang “chất Bỉ” bất chấp mọi sự khác biệt, nghĩa là có tinh thần cống hiến cho đất nước rất cao. Điều này càng được thể hiện trong lối chơi rất tập thể của đội tuyển Bỉ, đặc biệt trong cách tấn công ăn ý chịu ảnh hưởng của triết lý bóng đá tổng lực kiểu Hà Lan cũ. Phải nói rằng yếu tố thành công của Bỉ bắt nguồn không nhỏ từ sự đoàn kết trên những nền tảng khác biệt.
Nhiều tuyển thủ Bỉ hiện đang rất cao giá trên thị trường: Benteke (25 triệu bảng), Fellaini (27,5 triệu), Hazard (37 triệu). Thế hệ cầu thủ tài năng đó đang chiếm lĩnh các sàn chuyển nhượng lớn ở châu Âu trong vài năm qua. 1 năm nữa, người ta hy vọng sẽ có một đội tuyển Bỉ toàn ngôi sao làm mưa làm gió tại Brazil và quay trở lại là một thế lực như họ đã từng làm từ trước những năm 1980.
Trần Anh