Tuy nhiên, theo những hộ trồng mai trên địa bàn tỉnh, thời gian qua thời tiết có nhiều bất lợi nên nhà vườn phải vất vả hơn, đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc mai cao hơn mới mong có được những chậu mai đẹp, độc đáo để đưa ra thị trường bán tết. Sự biến đổi thời tiết thất thường đã khiến các chủ vườn mai tại Bà Rịa-Vũng Tàu canh cánh nỗi lo khi ngày Tết đang đến gần.
Theo ghi nhận của phóng viên, tại các vườn mai trên địa bàn tỉnh, không nở nhiều thì nở ít cũng có tình trạng hoa mai nở trước hẹn. Nhiều chủ vườn mai thấp thỏm lo âu, thường xuyên phải canh chừng để “hãm” cho mai không ra nụ. Khác với không khí những năm trước, vườn mai của anh Nguyễn Văn Chính ở ấp Phú Thạnh, xã Mỹ Xuân, huyện Tân Thành năm nay có vẻ trầm lắng hơn hẳn. Không giấu được lo lắng, anh Chính cho biết, cả vườn mai hơn 100 gốc đang phát triển tốt theo đúng chu kỳ thì xuất hiện mưa trái mùa, thời tiết nóng lạnh thất thường nên hơn 1/3 số gốc mai có nguy cơ nở sớm.
Theo anh Chính, cây mai thích hợp với điều kiện khí hậu khô nóng, vào thời điểm gần Tết Nguyên đán nếu có mưa thì mai sẽ trổ bông hết. Không chỉ lo mai nở sớm mà tình hình sâu bệnh hại trên cây mai cũng là nỗi lo không chỉ của riêng anh Chính mà là nỗi lo chung của các nhà vườn trồng mai. Đó là lý do khiến cho chi phí đầu tư phân, thuốc chăm sóc vườn mai của gia đình anh Chính năm nay tăng cao.
Vườn mai gần 450 gốc của anh Vũ Văn Thịnh, ở phường Long Tâm, thành phố Bà Rịa năm nay cũng gặp nhiều sâu bệnh hại do thời tiết mưa nhiều và kéo dài hơn so với các năm trước. Chính vì bất lợi của thời tiết mà đến thời điểm này chi phí anh Thịnh bỏ ra để đầu tư cho vườn mai đã tăng gấp đôi so với năm ngoái. Hiện anh đang phải tăng cường xịt thuốc phòng trừ sâu bệnh như: vàng lá, cháy lá, rệp sáp, phấn hồng và thối rễ cho cây mai. Cũng nhờ có trên 10 năm trồng và chăm sóc mai nên dù những vườn mai ở các tỉnh thành khác có hiện tượng nở sớm, nhưng vườn mai của anh tỷ lệ này rất ít.
Nhận xét về tình hình thời tiết năm nay đối với cây mai, anh Thịnh cho biết: “Năm nay thời tiết khá thất thường, khoảng tháng 7, tháng 8 thì trời nhiều nắng, nên năm nay lá mai nhanh già hơn, mà khi lá già thì nhanh rụng, gần Tết Nguyên đán mà lá mai đã rụng hết là sẽ ra hoa sớm. Nhưng mấy hôm nay trời dịu lại, lạnh hơn thì cây mai sẽ đứng nụ lại và hy vọng thuận lợi cho cây mai.
Ngoài việc lo lắng bị sâu bệnh hại, nở sớm thì thời điểm này những gốc mai còn phải đối đầu với sự xuất hiện của sương muối. Đây là một trong những nguyên nhân khiến gốc mai bị cháy nụ, đui đọt và không thể trổ bông. Trồng mai đã trên 30 năm, gia đình anh Phạm Phú Hưng, ở ấp Thị Vải, xã Mỹ Xuân, huyện Tân Thành, có khoảng 1.200 gốc mai với đủ loại, kích cỡ. Anh Hưng cho biết, năm nay thời tiết trái với quy luật, mưa kéo dài tới tận tháng 12 sau đó lại nắng ấm liên tục, ban đêm có thêm sương muối nên việc chăm sóc mai gặp rất nhiều khó khăn, nhiều gốc mai bị khô nụ và có nguy cơ nở sớm.
Theo anh Hưng, để có những cây mai đẹp, ra hoa đúng dịp Tết, phụ thuộc vào quá trình chăm sóc của cả một năm, trong đó, thời điểm từ đầu tháng 10 âm lịch đến giữa tháng Chạp là quan trọng nhất. Những ngày này, người trồng mai cần thực hiện đồng bộ 3 bước bón phân, tưới nước, lặt lá. Trong đó công đoạn lặt lá là quan trọng nhất, quyết định đến việc mai nở đúng dịp Tết Nguyên đán hay không. Cũng theo anh Hưng, năm nay mai có nguy cơ nở sớm. Chính vì vậy việc tuốt lá sẽ diễn ra muộn hơn so với mọi năm, dự kiến vườn nhà anh sẽ bắt đầu tuốt lá từ ngày 16/12 âm lịch.
Anh Hưng chia sẻ thêm, cây mai rất nhạy cảm với thời tiết, mấy năm trở lại đây thời tiết ngày càng cực đoan nắng nhiều, mưa nhiều và mưa trái mùa, thời tiết lạnh lạnh gây ra khó khăn cho cây mai, phát triển không đạt như ý. Chính vì vậy, khiến người trồng mai ngày càng tốn nhiều chi phí phân bón, thuốc trừ sâu…
Cây mai là loại hoa không thể thiếu trong ngày Tết Nguyên đán của mỗi gia đình người Nam bộ. Mai thất hay trúng mùa đều có tác động lớn đến cung - cầu của thị trường Tết. Bên cạnh nỗi lo từ diễn biến của thời tiết, nhà vườn còn nỗi lo về giá cả, tiêu thụ. Theo dự đoán của các nhà vườn, do tình hình kinh tế khó khăn, người dân có xu hướng giảm chi tiêu, nhiều khả năng những cây mai có mức giá vừa phải, phù hợp với túi tiền của người dân sẽ dễ bán hơn những cây to, đẹp có giá cao.
Thấp thỏm, lo lắng hoa nở không đúng hẹn là tâm trạng chung của hầu hết những người trồng mai trong thời điểm này. Thế nhưng, nhiều người trồng mai trên địa bàn tỉnh lại đang dự đoán lượng mai cung ứng ra thị trường sẽ ít hơn mọi năm và sẽ khan hiếm những gốc mai đẹp. Nguyên nhân là bởi thời gian qua mưa mưa lũ tại các tỉnh miền Trung như Bình Định, Phú Yên... làm ảnh hưởng tới các vùng trồng mai ở các địa phương vốn hằng năm cung ứng một lượng mai lớn cho thị trường nội tỉnh. Do đó, dù mùa mai Tết không được như ý với nhiều nhà vườn, nhưng nếu giá bán mai tăng hơn các năm trước sẽ bù lại những khó khăn và mang về chút lợi nhuận trong mùa tết năm nay.